Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (874 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Czy można łączyć szczepionki różnych producentów? "Postępowanie niezgodne z charakterystyką produktu leczniczego jest naruszeniem prawa" - alarmuje prof. Flisiak

 Katarzyna Grzęda-Łozicka
22.04.2021 18:18
Brytyjczycy badają, jakie efekty da połączenie szczepionek przeciwko COVID różnych producentów
Brytyjczycy badają, jakie efekty da połączenie szczepionek przeciwko COVID różnych producentów (Getty Images)

Czy można mieszać szczepionki różnych producentów? Taką opcję dopuścili warunkowo Niemcy i Francuzi. Czy jest to możliwe w Polsce? Skontaktował się z nami czytelnik, który opowiada, że zaszczepiono go Astrą, a teraz ma przyjąć drugą dawkę Pfizera. Eksperci odradzają takie eksperymentowanie ze szczepionkami.

spis treści

1. Czy można mieszać szczepionki na COVID?

Pan Andrzej w marcu przyjął pierwszą dawkę szczepionki AstraZeneca. Właśnie dostał zaproszenie na drugą dawkę i tu pojawiło się ogromne zdziwienie, bo zgodnie z informacją potwierdzoną w placówce, w której ma się stawić, drugie szczepienie odbędzie się preparatem Pfizera. Pacjent na dowód wysłał korespondencję z przychodnią, ale teraz zastanawia się, czy takie rozwiązanie jest bezpieczne.

(arch. prywatne)

Po doniesieniach o przypadkach zakrzepicy u osób zaszczepionych preparatem AstraZeneca, Niemcy i Francja dopuściły warunkowo, żeby pacjenci mogli jako drugą dawkę przyjąć szczepienie preparatem Pfizera.

Zobacz film: "Czy szczepienie przeciwko COVID-19 powinno być obowiązkowe? Prof. Krzysztof Tomasiewicz tłumaczy"

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i Europejska Agencja do spraw Leków (EMA) na razie nie rekomendują takiego rozwiązania. Tłumaczą to brakiem badań na temat mieszania szczepionek. - Jak dotąd nie ma danych, na podstawie których można zalecić łączenie różnych szczepionek przeciwko COVID-19 - tłumaczył 9 kwietnia Rogerio Gaspar, ekspert Światowej Organizacji Zdrowia.

Pacjenci pytają, czy można przyjąć drugą dawkę innej szczepionki przeciwko COVID-19
Pacjenci pytają, czy można przyjąć drugą dawkę innej szczepionki przeciwko COVID-19 (Getty Images)

2. Eksperci o mieszaniu szczepionek różnych producentów

Eksperci jednoznacznie odradzają jakiekolwiek eksperymentowanie, jeśli chodzi o łączenie szczepionek.

- Nie mamy danych, dzięki którym moglibyśmy stwierdzić, że takie rozwiązanie jest bezpieczne, immunogenne i skuteczne. Nie ma takich oficjalnych rekomendacji. Nie ma wytycznych EMA, bo nie ma badań, na podstawie których takie wytyczne mogłyby powstać. W mojej opinii na razie nie jest to uzasadnione żadnymi danymi - mówi dr Piotr Rzymski z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.

Zdaniem ekspertów to bardzo ryzykowne rozwiązanie, co nie znaczy, że nie może okazać się skuteczne. Prof. Robert Flisiak jednak kategorycznie odradza takie próby.

- Nie wiemy, czy jest to skuteczne. Nie wiemy, czy jest bezpieczne, ponieważ nie prowadzono takich badań. Jest to postępowanie niezgodne z jakąkolwiek charakterystyką produktu leczniczego ani jednego, ani drugiego. Postępowanie niezgodne z charakterystyką produktu leczniczego jest naruszeniem prawa. Lekarz bierze na siebie odpowiedzialność robienia eksperymentu medycznego. W związku z tym przy takim działaniu powinien uzyskać zgodę komisji bioetycznej na eksperyment medyczny - alarmuje prof. Robert Flisiak, prezes Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych.

Ekspert podkreśla, że chodzi głównie o aspekt prawny. - Logika wskazuje, że nie powinno to być groźne, a efekt może być nawet korzystny. Dopóki jednak nie będzie badań klinicznych w tym kierunku, dopóki nie będzie to usankcjonowane przez EMA, nie będzie zmiany w charakterystyce produktu leczniczego albo wytycznych lokalnych władz, to nie powinno być takich działań - dodaje ekspert.

3. Brytyjskie badania nad mieszaniem szczepionek

Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego w lutym rozpoczęli badania kliniczne, w których uczestnicy będą dostawać jako pierwszą dawkę preparat AstraZeneca, a jako drugą – w odstępie 4 lub 12 tygodni - szczepionkę Pfizera. Część uczestników na odwrót. Badania mają się zakończyć w lipcu. Podobne testy są prowadzone również odnośnie łączenia szczepionek AstarZeneca i rosyjskiego Sputnika V. W planach jest też sprawdzenie kolejnych kombinacji. Zdaniem części badaczy istnieje szansa, że połączenie szczepionek może dać wyższą odporność, zwłaszcza w kontekście nowych wariantów. Jednak dr Piotr Rzymski podchodzi do tych doniesień z dużą rezerwą.

- Jestem zaskoczony tym, że w Niemczech takie wskazanie już się pojawiło. W przypadku szczepionek AstraZeneki i Pfizera mówimy nie tylko o innych producentach, ale też innej technologii. Szczepionka AstraZeneca jest szczepionką wektorową, podczas gdy Pfizer czy Moderna to szczepionki mRNA. Efektem działania tych preparatów jest to samo, czyli powstanie odpowiedzi humoralnej związanej z produkcją przeciwciał i odpowiedzi komórkowej. Istnieją jednak pewne różnice pod kątem tego, w jaki sposób te preparaty działają. Powstaje pytanie, czy w przypadku łączenia szczepionek uzyskiwana będzie wystarczająco dobra immunogenność, czyli pobudzenie układu odporności. Kolejne pytanie: jak w takim reżimie szczepień będzie kształtować się skuteczność? - zastanawia się dr Piotr Rzymski.

Biolog wymienia długą listę wątpliwości, które się nasuwają.

- Mówimy o łączeniu szczepionek, które są innowacyjne, dla których nie mamy bogatego doświadczenia przedpandemicznego. Jest to również łączenie szczepionek wyprodukowanych w różnych technologiach - wektorowej i mRNA. Występują niuanse dotyczące stanu, w jakim kodowane jest białko S w komórkach ludzkich po podaniu szczepionki AstraZeneki oraz mRNA. Nie wiemy, czy mieszanie ich nie miałoby wpływu na immunogenność. Powstaje kolejne pytanie: po jakim czasie po podaniu szczepionki AstraZeneki można podawać szczepionkę mRNA? W przypadku szczepionek mRNA zaleca się, żeby drugiej dawki nie podawać później niż po 6 tygodniach. W przypadku AstraZeneki drugą dawkę można podać po 12 tygodniach. W jaki sposób ustalić, po jakim czasie po podaniu szczepionki wektorowej podać drugą dawkę mRNA, jeżeli nie ma żadnych badań? Intuicyjnie? To jest rozwiązanie ryzykowne - podkreśla ekspert.

4. Zmiana rodzaju szczepionki tylko w szczególnych przypadkach

Zdaniem prof. Joanny Zajkowskiej, specjalistki w dziedzinie chorób zakaźnych, takie rozwiązanie powinno być dopuszczone w szczególnych przypadkach. Na przykład, jeżeli po pierwszej dawce wystąpił wstrząs anafilaktyczny albo jakieś inne poważne powikłanie.

- To są sytuacje incydentalne. W tej chwili brakuje nam rozporządzenia, które pozwalałoby na taką możliwość. Chociaż ze względów medycznych wydaje się, że nie ma przeciwskazań - mówi prof. Zajkowska.

Zdaniem profesor powinna być dopuszczona taka możliwość i powinno to być jak najszybciej sformalizowane, żeby lekarze wiedzieli, jak postępować w takich przypadkach.

- Są sytuacje medyczne, które tego wymagają. Są różne przypadki. Jeżeli jest potrzeba dokończenia szczepienia, przeciwciała nie są wystarczająco duże, a nie można zastosować tej samej szczepionki ze wskazań medycznych, a nie z powodu niechęci czy obaw pacjenta, to powinna być dopuszczona taka możliwość. To musi być w jakiś sposób sformalizowane. A decyzja należy do lekarza, a nie do pacjenta - dodaje prof. Zajkowska.

5. Czy mieszanie szczepionek jest dopuszczone w Polsce?

Zapytaliśmy Ministerstwo Zdrowia, czy w Polsce jest możliwe mieszanie szczepionek różnych producentów. W nadesłanej do nas odpowiedzi wyraźnie podkreślają, że "na dziś żadne rekomendacje nie wskazują na możliwość mieszania szczepionek. Taka możliwość jest obecnie na poziomie analiz".

Nasz czytelnik skontaktuje się z przychodnią i skonsultuje ze swoim lekarzem, ale najpewniej wobec powyższych doniesień poprosi jednak o zaszczepienie preparatem AstraZeneca.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze