Granulocytopenia - przyczyny i leczenie
Granulocytopenia jest to zmniejszenie, poniżej przyjętej za normę, liczby granulocytów przy równoczesnym zazwyczaj zmniejszeniu ogólnej liczby białych krwinek. Niekiedy zdarza się, że ogólna liczba białych krwinek pozostaje w normie, a liczba granulocytów jest obniżona. Niedobór tych białych krwinek najczęściej wynika z zakażenia bakteryjnego, ale może pojawić się także w przebiegu białaczki. Leczenie polega na podawaniu środków zwiększających produkcję granulocytów w szpiku kostnym.
1. Charakterystyka granulocytów
Granulocyty to rodzaj białych krwinek, które wypełnione są mikroskopijnymi granulkami, zawierającymi enzymy rozkładające mikroorganizmy. Stanowią część wrodzonego, niespecyficznego w walce z infekcją układu odpornościowego, ponieważ reagują na wszystkie antygeny wnikające do organizmu. Białe krwinkichronią organizm przed inwazją patogenów i tym samym pełnią rolę obronną organizmu na zakażenie.
Granulocyty możemy podzielić na:
- neutrofile (obojętnochłonne),
- bazofile (zasadochłonne),
- eozynofile (kwasochłonne).
Ze względu na rodzaj granulocytów, granulocytopenia dzieli się na:
- neutropenię (niedobór neutrofilów),
- eozynopenię (niedobór eozynofilów),
- bazopenię (niedobór bazofilów).
2. Przyczyny granulocytopenii
Granulocytopenia jest wynikiem zespołu częstych przewlekłych zakażeń bakteryjnych skóry, płuc, gardła itp. Choroba może być także dziedziczona genetycznie czy też spowodowana występowaniem białaczki u chorego.
Inne przyczyny to:
- zespół Kotzot–Richtera (rzadka choroba wrodzona, którą cechuje brak pigmentacji skóry i oczu, zaburzenia układu immunologicznego, choroby krwi i inne anomalie),
- zatrucie rośliną Mayapple (mała kwitnąca roślina mająca małe pojedyncze kwiaty i owoce przypominające jabłka, zmieniające kolor na żółty, gdy dojrzewają),
- patologiczne retikulocyty (następuje nieprawidłowa proliferacja komórek siateczki (histiocyty), które przenikają do narządów. Makrofagi niszczą komórki krwi).
Granulocytopenia wynika ze zmniejszonej produkcji granulocytów w szpiku kostnym, zwiększonego niszczenia ich lub wykorzystania. Hamująco na produkcję w szpiku kostnym wpływają narkotyki czy radioterapia. Granulocytopenia jest działaniem niepożądanym stosowania wielu leków. Niekorzystny wpływ mają środki alkilujące, antymetabolity, niektóre antybiotyki czy leki antyarytmiczne.
3. Leczenie granulocytopenii
Granulocytopenia nie musi być leczona, jednak chora osoba powinna świadomie zapobiegać jej występowaniu. Polega to głównie na:
- unikaniu kontaktu z rozpoznanymi już źródłami zakażeń,
- unikaniu kontaktu z substancjami, takimi jak: benzen, ksylen, toluen i inne rozpuszczalniki organiczne, ropa naftowa, benzyna i inne jej pochodne, różnorakie farby i lakiery, pestycydy owadobójcze, chwastobójcze i grzybobójcze, asfalt oraz substancje pokrewne itd.,
- unikaniu promieniowania jonizującego,
- nieprzyjmowaniu pokarmów, które były pryskane pestycydami, są kiszone, wędzone lub pojawiła się na nich pleśń,
- ograniczeniu przyjmowanych leków,
- likwidowaniu w zarodku wszelkich zakażeń, np. przez stosowanie – wyłącznie z zaleceń lekarskich – chemioterapeutyków.
Obniżony poziom granulocytów wykrywany jest przy wykonywaniu badań w laboratorium (morfologia krwi). Następnie lekarz decyduje o możliwym leczeniu, polegającym na kuracji antybiotykowej czy też podawaniu niektórych leków przeciwgrzybiczych. Stosuje się leki stymulujące produkcję neutrofili w szpiku kostnym.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.