Komórki macierzyste - nadzieja współczesnej medycyny
Coraz częściej, nie tylko w kręgach medycznych, można usłyszeć komentarze dotyczące innowacyjnego zastosowania komórek macierzystych. Czym są komórki macierzyste i czy ich wykorzystanie zrewolucjonizuje sposoby leczenia? Czy posiadanie własnych komórek w specjalnym banku to dobry pomysł?
1. Komórki macierzyste - opis
Ciało człowieka zbudowane jest z tysięcy różnego typu komórek, które pełnią bardzo ważne role dla naszego zdrowia i życia. Komórki macierzyste są tymi, które mają zdolność do namnażania i przekształcania się w wyspecjalizowane komórki, a następnie w tkanki. Wśród źródeł tych pierwotnych, komórek wymienia się krew pępowinową, tkankę tłuszczową, krew obwodową i szpik kostny. Co ważne, pobór komórek macierzystych pochodzi z organizmu pacjenta, nie ma więc zagrożenia ''odrzutu'' przez organizm, tak jak bywa to w przypadkach obcego dawcy.
2. Komórki macierzyste - neurologia
Coraz częściej komórki macierzyste znajdują swoje zastosowanie także w neurologii. W ramach medycznych eksperymentów leczniczych podawane są chorym cierpiącym na autyzm, mózgowe porażenie dziecięce czy stwardnienie zanikowe boczne.
3. Komórki macierzyste - okulistyka
Ostatnio pojawiła się nadzieja dla osób, które straciły wzrok w wyniku utraty komórek macierzystych rąbka rogówki z powodu choroby bądź wypadku. W przeszłości dokonywano przeszczepu rogówki, jednak nie było pewności, czy komórki macierzyste znajdowały się w danym miejscu rogówki dawcy, w związku z tym nie dawano 100 proc. szans na odzyskanie wzroku. Teraz badacze zapewniają, że przełomem dla niewidomych będzie moment, w którym komórki zostaną zlokalizowane w rogówce dzięki specjalnej molekule ABCB5.
4. Komórki macierzyste - ortopedia
Skąd takie zainteresowanie komórkami macierzystymi w medycynie? Kluczową rolę odgrywa tu zdolność komórek macierzystych do odbudowywania się. W ten sposób otwierają się przed specjalistami szerokie możliwości ich zastosowania. Obecnie wykorzystuje się je do leczenia urazów chrząstek, więzadeł, mięśni i stawów.
Do tej pory ortopedyczne urazy wymagały niezwykle inwazyjnego leczenia, opartego zwykle na całkowitym zastąpieniu implantem części ciała. Obecnie, coraz liczniej praktykuje się wprowadzanie komórek macierzystych w uszkodzone bądź chorobowo zmienione miejsce. Pomaga to w regeneracji, zmniejszeniu bólu, poprawie ruchomości, a nawet pozwala wykluczyć konieczność zastosowania protezy.
- Wszczepienie komórek macierzystych oraz odpowiednio dobrany rodzaj rehabilitacji pozwala już nawet po dwóch tygodniach poprawić sprawność i znacznie przybliżyć powrót do normalnego trybu życia. Obecnie stosowane są także badania nad wykorzystaniem komórek macierzystych w leczeniu choroby Parkinsona - mówi dr Marek Krochmalski, chirurg, ortopeda i traumatolog.
Najczęściej poddawani zabiegom z wykorzystaniem komórek macierzystych są sportowcy, u których uszkodzenia ortopedyczne mogą oznaczać konieczność przerwania kariery. Zabiegi te praktykowane są także u chorych cierpiących na dystrofię. Jest to choroba dziedziczna, objawiająca się słabnięciem lub całkowitym zanikiem mięśni.
- Komórki macierzyste to z pewnością przyszłość nowoczesnej medycyny, która postanowiła wykorzystać potencjał naszego organizmu do leczenia własnych uszkodzeń - dodaje dr Krochmalski.
5. Komórki macierzyste – skąd je wziąć ?
Do opisanych wyżej zabiegów można wykorzystywać komórki pobrane od nas samych – przed zabiegiem (tak często robi się z komórkami z tkanki tłuszczowej). Takie komórki jednak maja jedną wadę – ich wiek biologiczny jest równy naszemu wiekowi. Tym samym ich możliwości regeneracyjne są mniejsze niż np. komórek pobieranych i zamrożonych po porodzie.
Dodatkowo przy porodzie komórki pozyskujemy nieinwazyjnie – po przecięciu pępowiny. Część rodziców przy porodzie decyduje się na zabezpieczenie swoim dzieciom komórek, z których będzie można skorzystać w przyszłości.
Artykuł powstał we współpracy z PBKM
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.