Konsekwencje zdrowotne stresu przewlekłego. Najbardziej uderza w mózg, jelita i serce, ale cierpi cały organizm
Stres jest naturalną reakcją obronną organizmu na nieprzewidziane sytuacje oraz pojawia się w stanach bezpośredniego zagrożenia życia. - Przewlekły stres staje się częścią naszego życia, dając nam poczucie, że jesteśmy go w stanie przewidzieć. Wpływa zarówno na nasze ciało, emocje, jak i działanie - mówi psycholog dr Anna Siudem. Długotrwałe wystawienie na czynniki stresogenne może bowiem odbić się na zdrowiu. Do jakich chorób może prowadzić?
Tekst powstał w ramach akcji "Bądź zdrów!" WP abcZdrowie, gdzie oferujemy bezpłatną pomoc psychologiczną dla osób z Ukrainy i umożliwiamy szybkie dotarcie do specjalistów Polakom.
1. Ilość stresu i strachu narasta w obliczu wojny w Ukrainie
Problem stresu dotyczy każdego człowieka. Reagujemy na bodźce psychiczne i fizyczne, z jakimi mamy do czynienia na co dzień. Obecna sytuacja na świecie może powodować, że ilość stresu i strachu narasta. Szereg stresogennych czynników może stopniowo zatruwać zarówno nasze ciało, jak i umysł.
W obliczu dzisiejszych wydarzeń ogromny stres przeżywają osoby uciekające przed wojną w Ukrainie. Stałe pobudzenie całego organizmu w ich przypadku wiąże się z utratą bliskich, zasobów materialnych, emocjonalnych, poczucia bezpieczeństwa i przewidywalności zdarzeń.
- Te osoby mają trudności z planowaniem i przewidywaniem tego, co się zdarzy. Niektóre z nich nie są w stanie poukładać swojego życia tu i teraz. Oznacza to, jak będą żyć w ciągłym stresie, to ich organizm powoli się do tego przyzwyczai, przez co będzie im coraz trudniej wyjść z tej sytuacji, czyli wejdą w syndrom gotującej się żaby - mówi psycholog dr Anna Siudem w rozmowie z portalem WP abcZdrowie.
2. "Dramatyczne wydarzenia zostają na całe życie"
Ekspertka podkreśla, że emocje, które towarzyszą tym osobom, wypływają z lęku.
- Lęk może być głęboko schowany albo ujawniać się przez różne, nieadekwatne zachowania, np. agresję, gniew i złość. Niektórzy mówią, że uchodźcy z Ukrainy wybrzydzają. Nie, oni nie wybrzydzają, lecz porównują i uświadamiają sobie, że nie ma tego, co było. Dlatego warto dać im czas na przyzwyczajenie, używając potocznego języka, na odtajenie. Jak ktoś wchodzi z mroźnego dworu do ciepłego pomieszczenia, mówi "dajcie mi chwilę, niech się przyzwyczaję". Im też tego potrzeba. Oni nie wiedzą, czy w nowym miejscu zostaną na chwilę czy dłużej - wyjaśnia psycholog.
Zdaniem psycholog takie dramatyczne wydarzenia zostają na całe życie - w pamięci, emocjach oraz będą zapisane w ciele. Jak dodaje, teraz bardzo ważne jest aktywne działanie, zajmowanie się sobą, aby w przyszłości móc jak najlepiej radzić sobie z tymi przykrymi, negatywnymi skutkami stresu. Warto zadbać o siebie i nie bać się prosić o pomoc innych osób.
- Stres, który przeżyli uchodźcy z Ukrainy, jest to forma stresu pourazowego (PTSD). To, jakie będą jego konsekwencje, zależą od jednostki, jej typu osobowości i od jej mechanizmów obronnych. Taki stres może prowadzić do zaburzeń psychicznych, prób samobójczych albo działać uodparniająco - zaznacza dr Siudem.
Zobacz także: Muszą zostawić bliskich i cały dorobek życia w Ukrainie. Jak sobie radzić ze stratą w obliczu wojny?
3. Choroby, jakie może wywołać przewlekły stres
Każdy stres niesie za sobą konsekwencje zdrowotne, emocjonalne i behawioralne. Długotrwałe działanie kortyzolu może wywoływać niepożądane reakcje, które mogą prowadzić do ujawnienia się chorób psychosomatycznych takich jak:
- chorób układu krążenia, takich jak nadciśnienie tętnicze, zawał, choroba niedokrwienna serca,
- osłabienie kondycji i innych problemów reumatycznych, np. reumatoidalne zapalenie stawów,
- zaburzenia odżywiania, np. anoreksja, nazywana inaczej jadłowstrętem psychicznym prowadzącym do wyniszczenia organizmu,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe, czyli zespół jelita drażliwego (IBS) i wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
- nasilone fobie społeczne i choroby psychiczne m.in. schizofrenia,
- problemy skórne m.in. trądzik pospolity i różowaty, wszelkiego rodzaju alergie oraz atopowe zapalenie skóry.
4. Ważne jest zlokalizowanie źródła stresu przewlekłego
Aby walczyć ze stresem przewlekłym, najpierw należy zdiagnozować przyczynę. Następnym etapem jest proces odbudowywania zasobów (m.in. fizjologicznych, materialnych), a zwłaszcza poczucia bezpieczeństwa. U uchodźców z Ukrainy może to wywołać duże cierpienie emocjonalne – najlepiej w takiej sytuacji pozwolić tym osobom przeżyć doświadczenie emocji i dać im czas na zaadaptowanie się w nowym miejscu.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.