Szczepienia na COVID. Dla kogo czwarta dawka?
Temat rozszerzenia grup kwalifikujących się do podania czwartej dawki szczepionki przeciwko COVID-19 powraca nieustannie. Kilka dni temu wiceminister zdrowia Waldemar Kraska przyznał, że resort zdrowia bierze pod uwagę wydanie rekomendacji do szczepień drugim boosterem pewnym grupom osób. Takie zalecenia mają pojawić się jesienią.
1. Kraska: Rekomendacje dot. czwartej dawki prawdopodobnie jesienią
Wiceminister zdrowia Waldemar Kraska poinformował o planach Ministerstwa Zdrowia względem czwartej dawki szczepionki przeciwko COVID-19. W związku z tym, że wciąż nie wiadomo, jaki będzie dalszy przebieg pandemii i czy nie pojawi się nowy wariant koronawirusa, resort zdrowia nie wyklucza podania tzw. drugiego boostera jesienią.
- Te dwa lata pandemii pokazały, że wiele się tu może wydarzyć, a wirus nie jest przewidywalny. A niestety dziś zapominamy o tym, że są dostępne szczepionki (...). Prawdopodobnie przed jesienią pojawią się rekomendacje dotyczące szczepienia dawką przypominającą dla pewnych grup – mówił we wtorek wiceminister zdrowia na antenie Polskiego Radia.
Obecnie czwartą dawkę szczepionki przeciwko COVID-19 mogą w Polsce przyjąć pacjenci:
- otrzymujący aktywne leczenie przeciwnowotworowe;
- po przeszczepach narządowych;
- przyjmujący leki immunosupresyjne lub terapie biologiczne;
- po przeszczepie komórek macierzystych w ciągu ostatnich dwóch lat;
- z umiarkowanymi lub ciężkimi zespołami pierwotnych niedoborów odporności;
- z zakażeniem wirusem HIV;
- leczeni aktualnie dużymi dawkami kortykosteroidów lub innych leków, które mogą hamować odpowiedź immunologiczną.
Podobnie wygląda to w Izraelu czy Wielkiej Brytanii, z tą różnicą, że kraje te zdecydowały się dołączyć do tych grup także osoby w podeszłym wieku. Z taką propozycją do amerykańskiej Agencji Żywności i Leków (FDA) wystąpiły już dwa koncerny produkujące szczepionki mRNA przeciw COVID – Pfizer oraz Moderna.
2. EMA zaleca czwartą dawkę, ale tylko jednej grupie
Czwarta dawka jest już zalecana przez Europejską Agencję Leków oraz Europejskie Centrum do spraw Zapobiegania i Kontroli Chorób, jednak tylko osobom w wieku 80 lat i starszym. Dlaczego próg wieku jest tak wysoki? Instytucje argumentują to faktem, że nie ma obecnie wyraźnych dowodów na to, że ochrona poszczepienna (zwłaszcza dotycząca ciężkiego przebiegu choroby) znacznie zanika u osób z normalnym układem odpornościowym. Nie ma zatem wystarczających dowodów na poparcie natychmiastowego zastosowania czwartej dawki u osób powyżej 60. i 70. r.ż.
‼️⚠️ EMA i ECDC wydały rekomendację dot. podania drugiej dawki przypominającej szczepionki mRNA przeciw #COVID19 dorosłym w wieku 80 lat i starszym, w związku z dużym ryzykiem wystąpienia ciężkiego przebiegu choroby w tej grupie wiekowej. https://t.co/eUDAxyG6mx
— 𝗚𝗿𝘇𝗲𝗴𝗼𝗿𝘇 𝗖𝗲𝘀𝘀𝗮𝗸 (@GCessak) April 6, 2022
Kiedy spodziewać się rekomendacji czwartej dawki dla wszystkich grup wiekowych? Prof. Joanna Zajkowska z kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz podlaska konsultant epidemiologiczna uważa, że należy wziąć takie rozwiązanie pod uwagę dopiero wtedy, kiedy sytuacja epidemiologiczna zacznie się gwałtownie pogarszać.
- Jeżeli będziemy obserwowali wzrost zakażeń, czwarta dawka powinna być w pierwszej kolejności podawana grupom ryzyka. Nadal mamy sporo osób z wielochorobowością w szpitalach i niestety zgonów dalej jest dużo. Jeśli chodzi o resztę populacji, to trzeba czekać na wytyczne Europejskiego Centrum do spraw Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC). Dopiero po rekomendacji tej instytucji będziemy mogli z całą pewnością powiedzieć, że czwarta dawka zalecana jest wszystkim. Na razie takiej rekomendacji nie ma, ale nie możemy wykluczyć możliwości, że się pojawi – wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Joanna Zajkowska.
Zdaniem prof. Anny Boroń-Kaczmarskiej, specjalistki chorób zakaźnych perspektywa szczepień czwartą dawką wszystkich osób w okresie jesienno-zimowym wydaje się bardzo prawdopodobna.
- Wszystko wskazuje na to, że ta czwarta dawka będzie potrzebna. Powiem nawet więcej – w ogóle nie wiadomo, ile dawek będziemy musieli przyjąć. Pięć, sześć? Czas odporności poszczepiennej, czyli ten okres, kiedy człowiek niezależnie od wariantu jest odporny, nie jest bezterminowy – podkreśla w rozmowie z WP abcZdrowie kierownik Katedry i Kliniki Chorób Zakaźnych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego.
3. Kto powinien dostać czwartą dawkę jesienią?
Jak mówi dr Emilia Skirmuntt, wirusolog ewolucyjny z Uniwersytetu w Oksfordzie, istnieje kilka grup, które w pierwszej kolejności powinny otrzymać drugi booster jesienią.
- Na pewno są to osoby starsze, narażone na ciężki przebieg choroby, czyli osoby z obniżoną odpornością. Dodałabym do tych grup jeszcze kobiety w ciąży, ponieważ wiemy, że przebieg choroby jest u nich cięższy i stanowi zagrożenie dla życia zarówno matki, jak i dziecka. Zwłaszcza że na jesieni możemy obserwować kolejny wzrost zakażeń, wywołanych albo nowym wariantem (bo nie możemy tego wykluczyć), albo sezonem infekcyjnym i gromadzeniem się ludzi w pomieszczeniach zamkniętych – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie dr Emilia Skirmuntt.
Wirusolog podkreśla, że obecnie nie ma potrzeby, aby rozszerzać tę rekomendację na wszystkie grupy wiekowe.
- Musimy pamiętać, że nawet jeśli odporność przed samym zachorowaniem spada, to ta chroniąca nas przed ciężkim przebiegiem choroby i zgonem wciąż jest wysoka. Możemy zachorować, ale przebieg w większości przypadków nie będzie ciężki, więc w tej chwili według stanu naszej obecnej wiedzy w przypadku osób młodszych nie ma powodu, żeby podawać tę czwartą dawkę. Oczywiście, jeśli pojawi się nowy wariant, który będzie wywoływał cięższy przebieg choroby, a w szpitalach zaobserwujemy wzrost hospitalizacji, to wtedy ten drugi booster prawdopodobnie trzeba będzie zalecać także populacji ogólnej – podsumowuje dr Skirmuntt.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
