Trwa ładowanie...

Odbytnica

 Agnieszka Gotówka
09.12.2019 22:15
Odbytnica
Odbytnica

Odbytnica to końcowy fragment jelita grubego. W obrębie tego narządu dojść może do rozwoju wielu chorób, m.in. raka jelita grubego.

spis treści

1. Anatomia odbytnicy

Odbytnica ma długość od 12 do 18 cm, łączy esicę (część jelita grubego) z kanałem odbytu. Górna **część odbytnicy nazywana jest częścią miedniczną, część dolna – odbytową. Tylna ściana odbytnicy sąsiaduje z kością krzyżową. Jej przednie sąsiedztwo uzależnione jest od płci – w przypadku kobiet sąsiaduje z szyjką macicy i tylną ścianą pochwy, u mężczyzn – z pęcherzem moczowym, nasieniowodami, pęcherzykami nasiennymi i gruczołem krokowym. Duże znaczenie w przypadku chorób dolnego odcinka jelita grubego, ale i sąsiadujących z nimi narządów ma badanie per rectum. Badanie przez odbytnicę** to podstawowy element badania proktologicznego, pozwalający wykryć wiele niebezpiecznych chorób we wczesnym stadium (m.in. nowotwory jelita grubego)

2. Rak odbytnicy

Rak jelita grubego zajmuje drugie miejsce wśród zgonów na nowotwory złośliwe w Polsce. Niestety, statystyki z roku na rok są coraz mniej korzystne – liczba chorych stale rośnie. Rak odbytnicy i okrężnicy bardzo rzadko jest diagnozowany u osób przed 40. rokiem życia. Po przekroczeniu tej granicy ryzyko zachorowania rośnie, by osiągnąć szczyt w ósmej dekadzie życia. Rak okrężnicy występuje częśniej niż rak odbytnicy , zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn.

3. Czynniki ryzyka zachorowania na raka odbytnicy

Zobacz film: "Test na krew utajoną w kale"
Co jeść podczas zaostrzeń choroby Crohna?
Co jeść podczas zaostrzeń choroby Crohna? [10 zdjęć]

Choroba Crohna polega na wystąpieniu przewlekłego stanu zapalnego jelit. Etiologia tego schorzenia nie

zobacz galerię

Można je podzielić na wewnętrzne (w tym genetyczne) i zewnętrzne (środowiskowe) . Należą do nich:

  • pojedyncze gruczolaki,
  • zespół polipowatości rodzinnej,
  • nieswoiste choroby zapalne jelit,
  • zespół wrodzonego niepolipowatego raka jelita grubego (HNPCC) ,
  • zespół Gardnera (polipy gruczolakowe powstałe w wyniku obecności genu APC) ,
  • zespół Turcota (polipowatość z gruczolakowatością współistniejąca z nowotworami OUN) ,
  • dieta uboga w warzywa, owoce, wapń i selen,
  • zbyt duża ilość tłuszczu zwierzęcego w diecie.

4. Objawy nowotworu

Zależą one od stopnia zaawansowania choroby nowotworowej i lokalizacji raka. Najczęstszym objawem raka odbytnicy są jasne krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego i zmiana rytmu wypróżnień (zaparcia lub biegunka z domieszką śluzu).  Objawy choroby często występują w zaawansowanym stadium raka, stąd każde niepokojące dolegliwości wiążące się z chorobami jelit należy konsultować z lekarzem. Jest to szczególnie istotne w przypadku zachorowania krewnego I stopnia na raka jelita grubego.

5. Diagnostyka i leczenie raka odbytnicy

W niemal każdym przypadku raka odbytnicy można wyczuć palcem podczas badania per rectum. Wykonuje się ponadto:

•    badania laboratoryjne (markery, m.in. zwiększone stężenie antygenu rakowo-płodowego CEA w surowicy),

•    kolonoskopię (umożliwia wykrycie i pobranie wycinków guza do badania histopatologicznego),

•    endosonografię (inaczej: ultrasonografia transkawitalna),

•    USG jamy brzusznej,

•    tomografię komputerową i rezonans magnetyczny (są to badania przydatne do wykrywania przerzutów do wątroby i węzłów chłonnych),

•    PET (odpowiednia metoda wykrywania wznowy raka odbytnicy).

Zasadniczym sposobem leczenia raka okrężnicy jest resekcja odcinka jelita z guzem połączona z usunięciem okolicznych węzłów chłonnych. Operację przeprowadza się w sposób tradycyjny, jak również laparoskopowo. 

W leczeniu raka odbytnicy kluczową rolę odgrywa radioterapia. Metodą wspomagającą leczenie operacyjne raka odbytnicy jest napromieniowanie przedoperacyjne.

6. Zapalenie bańki odbytnicy

Diagnozowane jest, gdy dochodzi do zapalenia błony śluzowej odbytnicy, zwłaszcza jej końcowego odcinka. Choroba może mieć charakter ostry lub przewlekły. Zapalenie bańki odbytnicy może wiązać się z infekcjami bakteryjnymi (wywołanymi przez krętka białego, dwoinkę rzeżączki) lub wirusowymi. Pojawia się również w przebiegu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego lub w chorobie Leśniowskiego-Crohna.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze