Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (876 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Pareidolia – czym jest i co warto o niej wiedzieć?

Avatar placeholder
29.03.2021 23:00
Pareidolia to dostrzeganie kształtów w miejscu, gdzie tak naprawdę ich nie ma.
Pareidolia to dostrzeganie kształtów w miejscu, gdzie tak naprawdę ich nie ma. (123rf)

Pareidolia to zjawisko, którego istotą jest dostrzeganie różnych kształtów w miejscu, gdzie tak naprawdę ich nie ma. Widzenie w chmurze, zacieku na ścianie, gniazdku elektrycznym czy dziupli ludzkiej twarzy czy postaci zwierzęcia nie jest jednak żadnym zaburzeniem czy objawem choroby. To raczej pewna umiejętność. Co warto wiedzieć?

spis treści

1. Co to jest pareidolia?

Pareidolia to zjawisko, polegające na dopatrywaniu się różnych konkretnych i znanych kształtów w przypadkowych szczegółach. Towarzyszy mu poczucie nierzeczywistego charakteru owych spostrzeżeń. Nie jest to iluzja, a wrażenie pojawia się przy pełnej świadomości.

Pareidolia to również nadinterpretacja fenomenów dźwiękowych. Nazwa zjawiska pochodzi od greckich słów para, co znaczy „obok, obok, zamiast” i eidōlon - „obraz, forma, kształt”.

W ocenie naukowców pareidolia jest złożonym procesem, który wykracza poza efekt poznawczy czy pamięciowy. To element systemu przetwarzania informacji z użyciem mechanizmów sensorycznych wyższych funkcji mózgu. Nie jest żadną chorobą czy objawem psychozy.

Zobacz film: "Co wpływa na pewność siebie?"

Co interesujące, najczęściej dostrzeganymi wizerunkami są te związane z naszymi potrzebami, marzeniami, doświadczeniami i zainteresowaniami. Niegdyś zaś umiejętność dostrzeżenia układu: oczy–nos–usta na tle gęstych traw czy liści pozwalała na szybszą reakcję, co zwiększało szanse na przeżycie. Umożliwiała bowiem rozpoznanie zakamuflowanej twarzy przyczajonego wroga, agresora z innego plemienia.

2. Objawy pareidolii

Pareidolia może powodować, że ludzie interpretują przypadkowe obrazy lub wzory światła i cienia, po czym uznają je za znajome. To dlatego zjawisko to objawia się nieustannym bądź częstym dostrzeganiem antropomorficznych kształtów człowieka oraz twarzy w miejscach, gdzie tak naprawdę ich nie ma.

Częstym źródłem pareidolii jest obserwacja chmur, zacieków na ścianach, dziupli czy mchu na drzewach, które swoim przypominają postacie ludzi, zwierząt, ale także twarze. W kontekście dźwięków pareidolia to na przykład dopatrywanie się sensu w piosence puszczonej „od tyłu”. Znanym przykładem jest odtworzony w ten sposób utwór „Revilution 9”The Beatles.

Jak przejawia się pareidolia podczas obserwowania obłoków? Chmury często przybierają różne kształty ludzi czy zwierząt. Wpatrując się w nie odruchowo staramy się je odnaleźć, a mózg wyobrażenie to nieco naciąga, na przykład interpretując dwa okrągłe kształty jako oczy, a wystający element obrazu jako usta czy nos.

Nie ma w tym nic niepokojącego. Kluczowe jest poczucie odrealnienia spostrzeżeń. Pareidolii, w odróżnieniu od iluzji, towarzyszy świadomość, że obłok nie ma twarzy, dokładnie tak, jak gniazdko elektryczne czy przód maski samochodu.

3. Znane przykłady pareidolii

Znanym przykładem pareidolii jest:

  • dopatrywanie się wizerunku diabła we włosach królowej Elżbiety II na kanadyjskich banknotach jednodolarowych z 1954 roku,
  • dostrzeganie szatana na zdjęciach przedstawiających dym wydobywający się z płonącego budynku World Trade Center,
  • dostrzeganie rzeźby twarzy w fotografii jednego z wypiętrzeń na Marsie.

Zjawiskiem tym naukowcy tłumaczą także rzekome objawienia. Ogłaszano je, gdy ktoś w układzie plam bądź cieni na drzewie, szybie bądź innym tle dostrzegał wizerunek Jezusa, Matki Boskiej czy innych postaci religijnych.

4. Leczenie pareidolii

Ponieważ pareidolia jest stosunkowo słabo przebadana, nie do końca wiadomo, co ją powoduje i jak ją leczyć. Na szczęście nie wydaje się być szczególnie uciążliwa i w jakikolwiek sposób niebezpieczna. Nie uznaje się jej, jak niegdyś, za objaw psychozy.

Dostrzeganie twarzy w przypadkowych przedmiotach nie jest przecież niczym strasznym. To wyłącznie tendencja lub skłonność do widzenia znaków, a szczególnie twarzy czy postaci ludzi i zwierząt tam, gdzie tak naprawdę one nie istnieją. W sytuacji, gdy pojawia się niepokojąca myśl „wszędzie widzę ludzkie twarze”, warto spojrzeć na pareidolię jak na pewnego rodzaju umiejętność.

5. Test Rorschacha

Zdolność do podświadomego kreowania różnych obrazów wykorzystuje się w psychologii do opisywania cech osobowości, treści psychicznych i diagnozowania zaburzeń. Na podstawie pareidolii w 1921 roku opracowano tak zwany test Rorschacha, nazywany testem plam atramentowych. Wykorzystuje się go do stawiania diagnoz klinicznych.

Narzędzie składa się dziesięciu tablic, które są wypełnione plamami z atramentu. Osoba diagnozowana opisuje je mówiąc, co w nich dostrzega. Na podstawie odpowiedzi można stworzyć tak zwany psychogram, który określa kondycję psychiczną pacjenta.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze