Rak skóry to choroba nowotworowa. Powstaje w wyniku rozwoju przedrakowych zmian skórnych. Może mieć dwie postaci, są to:
- czerniak (nowotwór złośliwy)
- nieczerniakowy rak skóry
Nowotwór skóry wywołany jest atypowymi zmianami takimi jak:
- znamiona i pieprzyki
- zmiany o nieregularnym kształcie
- wypukłe zmiany skórne
- naczyniaki
- bliznowce
Raka skóry trudno zdiagnozować od razu, ponieważ nie każda atypowa zmiana musi oznaczać rozwój choroby. Należy jednak zwracać na nie szczególna uwagę, zwłaszcza kiedy zauważymy, że znamiona powiększają się, ich kształt robi się nieregularny, pojawiają się uwypuklenia i można zauważyć ropne lub krwawe nacieki.
Inne objawy towarzyszące rakowi skóry to:
- owrzodzenia zmian
- świąd
- zaczerwienienia wokół znamion
- bardzo ciemny kolor zmiany
- pojawiające się sturpki
Główną przyczyną rozwoju raka skóry jest działanie promieni UV. Nadmierna ekspozycja na słońcu może przyczyniać się w znacznym stopniu do powstawania nowych znamion i tzw. rogowaceń słonecznych. Promieniowanie ma tez wpływ na mutacje zachodzące w już istniejących zmianach.
Nie tylko światło słoneczne może okazać się szkodliwe, ale także promieniowanie wykorzystywane w solarium i w lampach UV, stosowanych do wykonywania manicure żelowego, akrylowego lub hybrydowego.
Rogowacenia słoneczne to wypukłe zmiany, które dotyczą głównie osób starszych, narażonych na działanie silnego słońca.
W celach diagnostyki raka skóry wykonuje się badanie zwane dermatoskopią. Lekarz obserwuje zmiany w dużym przybliżeniu i określa, czy zmiana ma potencjał nowotworowy i czy może okazać się niebezpieczna dla zdrowia.
Jeśli dermatolog uzna zmianę za niebezpieczną lub położoną w miejscu narażonym na urazy mechaniczne, może zalecić usunięcie zmiany.
Czasem lekarz pobiera też wycinek znamienia do badań histopatologicznych.
Leczenie raka skóry obejmuje przede wszystkim usunięcie zmienionego chorobowo miejsca. Uzupełnieniem leczenia chirurgicznego jest chemioterapia, którą stosuje się w przypadku wszystkich nowotworów.
Konieczna będzie wspólna konsultacja onkologa, dermatologa, a czasem nawet patologa. W określonych przypadkach stosuje się także radioterapię, która usuwa komórki nowotworowe za pomocą promieniowania.
W przypadku raka skóry, jak i każdej innej choroby nowotworowej, najważniejsza jest profilaktyka. Tutaj obejmuje ona przede wszystkim stosowanie wysokich filtrów przeciwsłonecznych przez cały rok. W warunkach miejskich wystarczy SPF 15, jednak warto stosować jeszcze wyższą ochronę, minimum SPF 20.
Nie należy też wystawiać się na pełne słońce. Latem w godzinach 10-12 najlepiej jest zostać w domu albo chronić się w cieniu, ponieważ w tych godzinach słońce najmocniej operuje. Dobrze jest też zaklejać większe i bardziej "podejrzane" zmiany plastrami, kiedy decydujemy się na wyjście z domu i każdorazowo przed opalaniem.