Rurka tracheostomijna - rodzaje, pielęgnacja, jedzenie, mówienie, wymiana

Rurka tracheostomijna to specjalny przewód, który umożliwia udrożenienie dróg oddechowych. W celu założenia rurki konieczne jest otworzenie przedniej ścianki tchawicy. Wskazania do wykonania tracheotomii to między innymi obrzęk krtani, duszność, poparzenia górnych dróg oddechowych, poważne urazy czaszki, guz nowotworowy krtani, przeszkody znajdujące się w krtani czy nadmiernie zalegająca wydzielina oskrzelowa.

Tracheotomia to zabieg, polegający na przecięciu przedniej ścianki tchawicy i wykonaniu niewielkiego otworu. Otwór ten określany jest mianem tracheostomii, jest niezbędny do wprowadzenia rurki, która umożliwia oddychanie bez udziału górnych dróg oddechowych.

Rurka tracheostomijna ma wygięty kształt, z jednej strony posiada kołnierz, który umożliwia zamocowanie przewodu do opatrunku lub skóry. Dolna część rurki wyposażona jest w balonik, który po napełnieniu powietrzem poprawia przyleganie jej w tchawicy.

Dzięki temu oddychanie staje się łatwiejsze, a wydzielina nie przedostaje się do oskrzeli czy płuc. Do przewodu może być dołączony również specjalny balonik, umożliwiający kontrolowanie ciśnienia wewnątrz.

Rurki różnią się zakrzywieniem, średnicą i długością. Dobór odpowiedniego modelu pozwala na redukcję ryzyka ocierania się tworzywa o tchawicę, co może prowadzić do odleżyn lub perforacji. Ze względu na sposób wykonania wyróżnia się rurki tracheostomijne metalowe i rurki z tworzyw sztucznych, na przykład z akrylu, plastiku lub silikonu.

Dbałość o rurkę tracheostomijną to bardzo ważna rytuna, która pozwala na utrzymanie odpowiedniej wentylacji organizmu. Wydzielina powinna być regularnie usuwana z przewodu, ponieważ grozi wystąpieniem powikłań i problemów z drożnością.

Do podstawowych czynności pielęgnacyjnych należy:

• częste odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych,
• przemywanie oskrzeli, w przypadkach zalegania gęstej wydzieliny tworzącej korki,
• nawilżanie wdychanego powietrza,
• zmniejszenie gęstości wydzieliny z dolnych dróg oddechowych,
• znoszenie stanów skurczowych oskrzeli przez podawanie leków,
• osuszanie dolnych dróg oddechowych,
• leczenie tlenem,
• pielęgnacja rany,
• częste zmiany opatrunków by były suche,
• kontrola ciśnienia w baloniku uszczelniającym.

Osoby po zabiegu tracheotomii są w stanie normalnie jeść, ponieważ przyzwyczajają się do rurki i nie czują dyskomfortu, jaki towarzyszył im na początku. Należy jednak pamiętać, że przed posiłkiem balonik przy rurce powinien być nadmuchany.

Pozwala na to zachowanie higieny i zmniejszenie ryzyka przedostania się resztek do dróg oddechowych. Po skończeniu jedzenia balonik należy opróżnić z powietrza, by nie powodować odleżyn w tchawicy.

Rurka do tracheostomii pozwala na oddychanie bez udziału górnych dróg oddechowych, jest to główne zadanie tego przyrządu. Niestety przewód musi być regularnie wymieniany i pielęgnowany, by mógł prawidłowo spełniać swoje funkcje.

Standardowa rurka tracheostomijna uniemożliwia swobodną komunikację, ale coraz częściej stosowana jest rurka fenestracyjna, wyposażona w specjalne otwory dostarczające powietrze do strun głosowych. Ten rodzaj przewodu ułatwia porozumiewanie się za pomocą głosu, warto skonsultować z lekarzem możliwość jej zastosowania.

Rurka powinna być wymieniana co miesiąc, a najlepiej co dwa tygodnie. Jedynie pierwsza wymiana powinna zostać przeprowadzona po dwóch-trzech miesiącach po wykonaniu zabiegu, ponieważ rana musi się wygoić.

Pierwsze wymiany mogą być bolesne, szczególnie w momencie wkładania nowego przewodu. Wraz z upływem czasu pacjent przyzwyczaja się do noszenia rurki, a wymianę traktuje jako rutynę. Zmiana powinna odbywać się w obecności lekarza lub personelu medycznego.

Przed wyjęciem rurki przewód zostaje zatkany na co najmniej dobę, by sprawdzić gotowość pacjenta na ten krok. Zabieg jest wykonywany na sali opatrunkowej, po usunięciu rurki chory musi zostać w szpitalu przez co najmniej dobę.