Syndrom oka biurowego
Syndrom oka biurowego dotyczy objawów zespołu suchego oka (tzw. suche oko) u osób pracujących w pomieszczeniach biurowych, często klimatyzowanych i niedostatecznie oświetlonych, bez światła dziennego i przed ekranem komputera. Takie warunki pracy powodują niedostateczne nawilżenie powierzchni rogówki, co skutkuje wystąpieniem objawów syndromu oka biurowego, takich jak chwilowo zamazane widzenie, pieczenie, swędzenie gałki ocznej, uczucie piasku pod powiekami.
1. Przyczyny zespołu oka biurowego
Do najczęstszych przyczyn powstawania syndromu suchego oka należą: długotrwała praca przed komputerem, złe oświetlenie pomieszczenia, klimatyzacja, centralne ogrzewanie, brak przepływu powietrza w pomieszczeniu, niewłaściwa wilgotność, dym papierosowy. Czynnikami przyspieszającymi wystąpienie zespołu oka biurowego są wady wzroku i ich korekcja soczewkami kontaktowymi, długotrwałe przebywanie na słońcu i wietrze, stres, nieprawidłowe odżywianie się, nadmierne spożycie alkoholu oraz medykamentów, takich jak leki nasercowe (alfa- i beta-blokery), leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego (leki moczopędne), leki przeciwarytmiczne, leki przeciwbólowe], leki antyhistaminowe, leki stosowane w leczeniu choroby wrzodowej, doustne środki antykoncepcyjne hormonalna terapia zastępcza, leki przeciwdepresyjne i psychotropowe oraz inhibitory anhydrazy węglanowej stosowane w leczeniu jaskry.
Zapobieganie wystąpieniu syndromu oka biurowego to stosowanie przede wszystkim szkieł okularowych z antyrefleksem. Jeżeli są takie możliwości, to stosowanie przerw w pracy przy monitorze komputerowym i wpatrywanie się w dal przez ok. 15 min w ciągu każdej godziny pracy przy komputerze. Organizowanie stanowiska pracy przy komputerze poza miejscem oddziaływania wentylatorów, nawiewów powietrza czy klimatyzacji.
Długotrwała praca przed monitorem znajdującym się w bliskiej odległości (mniej niż 60–80 cm), praca wymagająca dużej koncentracji i stałego przenoszenia wzroku z ekranu komputera na znajdujący się na biurku tekst stanowi duży wysiłek dla mięśni odpowiedzialnych za ruchy gałki ocznej i akomodację, czyli zmianę krzywizny soczewki, tak aby uzyskać ostry obraz zarówno z bliży, jak i patrząc na dalekie przedmioty. Długotrwała praca przed monitorem komputera (powyżej 2 godzin bez przerw) powoduje także zmniejszenie częstotliwości mrugania. Prawidłowo mrugamy 16–20 razy na minutę, co umożliwia rozprowadzenie filmu łzowego po całej powierzchni oka i utrzymanie jego prawidłowego nawilżenia.
Osoba długo pracująca przed ekranem komputera mruga mniej niż 12 razy na minutę, co skutkuje zmniejszeniem nawilżenia powierzchni gałki ocznej. Gdy w pomieszczeniu działa klimatyzacja, brak jest przepływu powietrza, panuje niewłaściwa wilgotność na powierzchni gałki ocznej i dochodzi do nadmiernego parowania łez. Zmniejszenie częstości mrugania oraz nadmierne parowanie łez doprowadzają do wysychania powierzchni gałki ocznej, co łącznie z przeciążeniem mięśni gałki ocznej i innymi czynnikami prowadzi do powstania objawów zespołu oka biurowego.
2. Objawy syndromu oka biurowego
Do najczęściej zgłaszanych przez pacjentów objawów zespołu oka biurowego należą:
- zamglenie obrazu i zaburzenia ostrości wzroku,
- podwójne widzenie,
- uczucie obecności ciała obcego pod powiekami,
- suchość i pieczenie oczu oraz przekrwienie spojówek („czerwone oczy”),
- nadwrażliwość na światło,
- osłabienie czucia barw,
- bóle oczu i głowy.
3. Zapobieganie wystąpieniu syndromu oka biurowego
Przed podjęciem pracy na stanowisku, które wymaga obsługi komputera kandydat przechodzi obowiązkowe badanie okulistyczne. Wykryte wówczas wady wzroku muszą zostać skorygowane za pomocą soczewek okularowych przed podjęciem pracy. Do pracy przed monitorem polecane są szkła przeciwodblaskowe, natomiast nie zaleca się szkieł przyciemnianych, gdyż zmniejszają one kontrast.
Kolejną rzeczą, która może uchronić przed wystąpieniem syndromu oka biurowego jest właściwa organizacja miejsca pracy. Monitor komputera powinien być umieszczony na wprost użytkownika – górna krawędź ekranu powinna znajdować się na poziomie linii spojrzenia lub 5 cm poniżej w odległości 60–80 cm od oczu (przyjmuje się za wzór długość ramienia). Należy optymalnie ustawić jasność i kontrast obrazu. Miejsce pracy powinno być prawidłowo oświetlone.
Pomieszczenia należy często wietrzyć, zadbać o właściwą temperaturę (zalecana temperatura 20–24 stopnie w porze letniej i 20–22 stopnie w porze zimowej) oraz wilgotność powietrza (zalecana względna wilgotność powietrza w pomieszczeniu wynosi 65–70 proc.). Po każdych przepracowanych 2 godzinach obowiązkowo należy zrobić 15-minutową przerwę, aby oczy odpoczęły. Można też stosować zasadę „20/20/20”. Wskazuje ona, że co 20 min należy oderwać wzrok od komputera i spojrzeć na przedmiot oddalony na odległość ok. 6 m (20 stóp) przez co najmniej 20 sekund.
W celu uniknięcia wystąpienia syndromu oka biurowego zaleca się również stosowanie indywidualnie dobranych kropli do oczu bez konserwantów, tzw. sztucznych łez, które uzupełnią niedobory łez, nawilżą rogówkę i spojówkę oka oraz spłuczą zanieczyszczenia przyklejające się do przedniej powierzchni rogówki.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.