Wziernikowanie oka
Wziernikowanie oka nazywane bywa oftalmoskopią lub fundoskopią. Wykonuje się je za pomocą specjalnego narzędzia - oftalmoskopu. Badanie dna oka pozwala na zdiagnozowanie wielu schorzeń ogólnoustrojowych, takich jak: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, miażdżyca. Umożliwia także rozpoznanie nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu siatkówki, błony naczyniowej i nerwu wzrokowego.
1. Wskazania i przygotowanie do wziernikowania oka
Oftalmoskopia jest badaniem, które umożliwia zdiagnozowanie wielu groźnych schorzeń oka.
Są to mi.in. schorzenia:
- siatkówki - odklejanie, krwotoki do siatkówki, choroby plamki żółtej;
- błony naczyniowej - zapalenie, nowotwory;
- nerwu wzrokowego - zapalenie, jaskra;
- wypełniającego gałkę oczną ciałka szklistego - wylew krwi, zmętnienie.
W wyniku badania naczyń krwionośnych oka (naczyniówki) lekarz może wykryć również początki, m.in. cukrzycy, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego.
Przed wziernikowaniem oka lekarz zwykle przeprowadza wywiad chorobowy. Polega on na zebraniu informacji od pacjenta dotyczących jego wieku, zawodu, warunków pracy, przewlekłych chorób, etc. Może zlecić dodatkowe badania oczu, jak np. badanie ostrości widzenia, badanie refrakcji, badanie przedniego i tylnego odcinka oka.
Ważne jest, aby przed badaniem oftalmologicznym poinformować lekarza wykonującego o istnieniu jaskry. W takich przypadkach nie można zastosować leków mydriatycznych, ponieważ powodować będą groźny wzrost ciśnienia śródgałkowego w oku. Jeżeli w rodzinie występują przypadki jaskry, także należy o tym poinformować lekarza. Pacjent powinien przekazać również informacje na temat uczulenia na jakiekolwiek leki.
2. Przebieg wziernikowania oka
Przed badaniem, jakim jest wziernikowanie dna oka, należy rozszerzyć źrenicę poprzez dospojówkowe podanie leków rozszerzających źrenicę, tzw. mydriatica. Następnie odczekuje się ok. 15 min. Jest to czas potrzebny do zadziałania leków. Po rozszerzeniu źrenicy i zniknięciu reakcji na światło do badanego oka stopniowo zbliża się oftalmoskop. Z wnętrza urządzenia wydobywa się strumień światła, który rozjaśnia dno oka. W środku oftalmoskopu znajduje się lusterko i soczewka, które powiększają badany fragment oka kilkunastokrotnie, aby lekarz dokładnie mógł je obejrzeć. Początkowo określa się gałkę oczną z ok. 15 cm, obserwując czerwony odblask z dna oka. Badanemu poleca się patrzeć na ucho badającego i stopniowo przybliża się oftalmoskop w kierunku oka. Należy pamiętać, że prawe oko bada się prawym okiem, a lewe – lewym. Korygując ostrość widzenia na pokrętle oftalmoskopu obserwuje się tarczę nerwu wzrokowego (przy lekkim patrzeniu na bok), okolicę plamkową wraz z dołkiem środkowym oraz obwodowe części dna oka ze szczególnym uwzględnieniem znajdujących się tam tętnic i żył.
Oftalmoskop pozwala na wykonywanie dwóch rodzajów badań. Pierwsze to wziernikowanie w obrazie prostym (pozwala otrzymać obraz dna oka w dużym powiększeniu (14 - 16 razy). Drugie to wziernikowanie w obrazie odwróconym (pozwala otrzymać obraz dużego obszaru dna oka powiększony 4,5-krotnie.
Badanie jest bezbolesne, ale przez ok. 3 godziny po badaniu występuje zaburzenie akomodacji oka, objawiające się niezbyt dobrym widzeniem z bliska i niedokładnym z daleka. Związane jest to z zastosowaniem kropli mydriatycznych. Pojawi się także nadwrażliwość na światło, bóle głowy, nudności i suchość w ustach.
Wziernikowanie oka jest badaniem, które powinno wykonywać się profilaktycznie raz na 5 lat w wieku do 40. roku życia, później zaleca się je co rok lub dwa lata. Dzięki temu badaniu można wykryć schorzenia oczu, a także zdiagnozować początkowy etap poważnych chorób, takich jak cukrzyca lub nadciśnienie tętnicze.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.