Zaćma starcza
Zaćma starcza to zmętnienie soczewki w wyniku związanych z procesem starzenia zmian w jej strukturze. Początki tej choroby mogą wystąpić już w 40 roku życia, ale najczęściej ujawnia się ona w wieku około 60 lat. Jest to najczęstsza postać zaćmy nabytej. Możemy wyróżnić kilka podtypów zaćmy starczej. Są to zaćma korowa, zaćma jądrowa czy zaćma podtorebkowa czaszowata. Katarakta starcza może obejmować całą soczewkę lub jej część. Częściowa zaćma starcza nieleczona przechodzi w całkowitą.
1. Rodzaje i objawy zaćmy starczej
W zależności od lokalizacji zmętnienia w soczewce wyróżniamy kilka postaci zaćmy starczej: zaćma korowa, w której zmętnienie rozwija się w powierzchownych warstwach soczewki, zaćma podtorebkowa czaszowata (ze zmętnieniem pod tylną torebką soczewki), która ma powolny przebieg, ale za to w związku z taką lokalizacją od początku silnie upośledza widzenie, oraz zaćma jądrowa. W tej ostatniej
postaci zmętnienie rozwija się w jądrze soczewki, które w wyniku tego staje się stwardniałe i zmienia barwę na brunatną. Postępuje ona dość powoli i nie zaburza bardzo ostrości widzenia, ale prowadzi do powstania krótkowzroczności. Większość zaćm to jednak postaci mieszane.
W przebiegu tego schorzenia dochodzi do spadku ostrości wzroku zarówno przy patrzeniu z bliska, jak i z daleka. Ponadto wada ta jest niemożliwa do skorygowania okularami.
W zaćmie podtorebkowej objawy te są wyraźniej nasilone, a oprócz tego występuje zjawisko rozszczepienia światła w jego źródle i związane z tym olśnienie, które utrudnia wykonywanie wielu czynności. Farmakologiczne rozszerzenie źrenicy może w tych przypadkach nieco poprawiać widzenie (stosowane są leki tzw. mydriatica).
W zaćmie korowej do obniżenia ostrości wzroku dołączyć się może zdwojenie konturów obrazu.
Zaćma jądrowa z kolei powoduje krótkowzroczność, a poprawia widzenie z bliska (przynajmniej w początkowym etapie).
Rozpoznanie zaćmy wymaga przeprowadzenia badania oka w tak zwanej lampie szczelinowej po uprzednim farmakologicznym rozszerzeniu źrenicy. Badanie takie ujawnia obraz „białej” źrenicy, co jest spowodowane uwidocznieniem zmętniałej soczewki.
2. Przebieg i leczenie zaćmy starczej
W zależności od stopnia zmętnienia zaćmę starczą dzielimy na postać początkową (zaćma początkowa), w której zmętnienie dopiero się rozpoczyna oraz postać dojrzałą (zaćma całkowita), w której zmętnienie dotyczy całej soczewki. Zaćma całkowita prowadzi do obniżenia ostrości wzroku w takim stopniu, że możliwe jest zaledwie spostrzeganie ruchów ręki przed okiem oraz zachowane jest poczucie światła.
Czasami w przebiegu zaćmy dochodzi do spęcznienia włókien soczewki i zwiększenia jej objętości, przez co może ona uciskać sąsiednie struktury oka i prowadzić do powstania jaskrywtórnej z zamkniętym kątem przesączania. Ta postać zaćmy nazywana jest zaćmą pęczniejącą.
W dalszym etapie rozwoju zaćma dojrzała może przejść w zaćmę przejrzałą, która polega na całkowitej destrukcji soczewki w wyniku rozpływu jej mas albo wskutek ich obkurczenia.
Leczenie zaćmy starczej jest takie samo, jak we wszystkich rodzajach zaćm. Wymaga ono usunięcia soczewki wtedy, kiedy choroba w znacznym stopniu upośledza widzenie i jej zastąpienia sztuczną soczewką wewnątrzgałkową. Należy również skorygować powstającą w wyniku tego nadwzroczność odpowiednimi szkłami okularowymi. Zapobieganie postępowi zaćmy poprzez stosowanie różnych preparatów farmakologicznych jest mało skuteczne.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.