Bor - właściwości, nadmiar i niedobór, źródła boru w diecie

Bor to pierwiastek obecny w organizmie w niewielkich ilościach. Mimo to jest on niezbędny do wielu procesów, zachodzących w ciele i utrzymania dobrego stanu zdrowia. Czy warto suplementować bor? Jakie objawy powoduje niedobór boru?

Bor znajduje się między innymi w orzechach i rodzynkach.Bor znajduje się między innymi w orzechach i rodzynkach.
Źródło zdjęć: © 123rf
Paula Komendarczuk

Co to jest bor?

Bor to pierwiastek chemiczny, występujący w organizmie w śladowych ilościach. Znajduje się on w ludzkim szkielecie, tarczycy czy śledzionie.

Jest on niezbędny do prawidłowego funkcjonowania, przede wszystkim do utrzymania gospodarki wapniowej, dobrej kondycji i odpowiedniej ilości hormonów.

Pierwiastek występuje w dwóch rodzajach: bor amorficzny ma brązową barwę, natomiast bor krystaliczny cechuje wyjątkowa twardość i intensywny, czarny kolor.

Właściwości zdrowotne boru

Bor to stosunkowo mało znany pierwiastek, ponieważ badania rozpoczęły się dopiero w 1980 roku. Do tej pory udowodniono, że minerał ten wykazuje właściwości antybakteryjne, grzybobójcze i przeciwwirusowe.

Uczestniczy w wielu procesach, odbywających się w organizmie. Przede wszystkim jego obecność jest niezbędna do utrzymania zdrowych i silnych kości oraz stawów.

Bor zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy, chorób tkanki łącznej, paradontozy czy zapalenia stawów. Skutecznie usuwa toksyny i stabilizuje stężenie hormonów, głównie testosteronu oraz estrogenu.

Pierwiastek ma również wpływ na układ odpornościowy, szybkość gojenia się ran, procesy starzenia i reakcje alergiczne. Bor chroni przed chorobami układu krążenia, nadwagą, nowotworami i zmianami zwyrodnieniowymi.

Ponadto, obniża zbyt wysoki poziom cholesterolu LDL, zapobiega utracie wapnia, zwiększa gęstość kości, poprawia koordynację ruchową, zdolność pamięci i koncentracji. Oddziałuje też na przyswajalność witamin i minerałów, łagodzi objawy menopauzy, ułatwia powrót do zdrowia po kontuzjach.

Przeciwwskazania do suplementacji boru

Suplementacja boru jest bezpieczna dla większości osób, ale w niektórych przypadkach może wiązać się z ryzykiem wystąpienia problemów zdrowotnych.

Z zażywania boru powinni zrezygnować pacjenci onkologiczni, ponieważ pierwiastek ten w organizmie może oddziaływać podobnie jak żeński hormon estrogen. Sytuacja ta jest bardzo niekorzystna w przypadku raka piersi, macicy i narządów rozrodczych.

Szczególną ostrożność powinny zachować także kobiety chore na endometriozę. Bor nie jest zalecany w przypadku schorzeń nerek oraz w okresie ciąży i karmienia piersią.

Niedobór boru

  • ból kości,
  • ból mięśni,
  • ból stawów,
  • apatia,
  • niskie stężenie witaminy D,
  • niski poziom wapnia,
  • problemy z koordynacją ruchową,
  • zaburzenia pamięci i koncentracji,
  • skurcze mięśni.

Przewlekły niedobór boru może doprowadzić do osteoporozy, raka prostaty, chorób zwyrodnieniowych stawów, a także zahamowania wzrostu u dzieci i młodzieży.

Nadmiar i przedawkowanie boru

Nadmiar boru jest regularnie usuwany z organizmu i rzadko powoduje nieprzyjemne dolegliwości. O przedawkowaniu tego pierwiastka można mówić po przyjęciu 100 mg boru.

Wówczas może pojawić się ból brzucha i głowy, biegunka, uczucie niepokoju i drgawki. W takim przypadku należy skonsultować się z lekarzem i odstawić wszelkie suplementy, zawierające tą substancję.

Źródła boru w diecie

  • rodzynki (4,51 mg/100 g),
  • migdały (2,82 mg/100 g),
  • orzechy laskowe (2,77 mg/100 g),
  • suszone morele (2,11 mg/100 g),
  • awokado (2,06 mg/100 g),
  • masło orzechowe (1,92 mg/100 g),
  • orzechy brazylijskie (1,72 mg/100 g),
  • orzechy włoskie (1,63 mg/100 g),
  • suszone śliwki (1,18 mg/100 g),
  • orzechy nerkowca (1,15 mg/100 g),
  • daktyle (1,08 mg/100 g),
  • brzoskwinie (0,52 mg/100 g),
  • soczewica (0,74 mg/100 g),
  • ciecierzyca (0,71 mg/100 g),
  • seler (0,50 mg/100 g),
  • grejpfruty czerwone (0,50 mg/100 g),
  • ciemne winogrona (0,50 mg/100 g),
  • miód (0,50 mg/100 g),
  • oliwki (0,35 mg/100 g),
  • jabłka (0,32 mg/100 g),
  • gruszki (0,32 mg/100 g),
  • otręby pszenne (0,32 mg/100 g),
  • brokuły (0,31 mg/100 g),
  • marchewka (0,30 mg/100 g),
  • pomarańcze (0,25 mg/100 g),
  • cebula (0,20 mg/100 g),
  • banany (0,16 mg/100 g),
  • ziemniaki (0,18 mg/100 g).

Bor znajduje się w owocach i warzywach, ponieważ jest obecny w glebie i nawozach mineralnych. Niestety dość duża grupa osób ma problem ze zbyt niskim poziomem boru w organizmie, często jest to spowodowane nieodpowiednią dietą lub spożywaniem warzyw głównie w postaci gotowanej. Obróbka termiczna powoduje utratę wielu cennych wartości odżywczych.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Groźny nadmiar witaminy. Może zniszczyć wątrobę i doprowadzić do udaru
Groźny nadmiar witaminy. Może zniszczyć wątrobę i doprowadzić do udaru
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Zwiększa ryzyko udarów i tętniaków. Takich napojów unikaj jak ognia
Zwiększa ryzyko udarów i tętniaków. Takich napojów unikaj jak ognia
Dietetyczka ostrzega przed tym składnikiem. Znajdziesz go w wielu świątecznych produktach
Dietetyczka ostrzega przed tym składnikiem. Znajdziesz go w wielu świątecznych produktach
GIF pilnie wycofuje popularny antybiotyk. "Nie można wykluczyć zagrożenia dla zdrowia lub życia"
GIF pilnie wycofuje popularny antybiotyk. "Nie można wykluczyć zagrożenia dla zdrowia lub życia"
Zmiany widać w mózgu. Skutki COVID-19 odczuwalne nawet po latach
Zmiany widać w mózgu. Skutki COVID-19 odczuwalne nawet po latach
Świeży chrzan. Odetka zatkany nos szybciej niż niejedna inhalacja
Świeży chrzan. Odetka zatkany nos szybciej niż niejedna inhalacja
Święta a ciśnienie krwi. Kto powinien zachować szczególną ostrożność?
Święta a ciśnienie krwi. Kto powinien zachować szczególną ostrożność?
Dlaczego warto jeść włoskie pesto? Tłuste, ale bardzo zdrowe
Dlaczego warto jeść włoskie pesto? Tłuste, ale bardzo zdrowe
Warto je jeść nie tylko z powodu kalorii, ale również równowagi elektrolitów
Warto je jeść nie tylko z powodu kalorii, ale również równowagi elektrolitów