Bor - właściwości, nadmiar i niedobór, źródła boru w diecie

Bor to pierwiastek obecny w organizmie w niewielkich ilościach. Mimo to jest on niezbędny do wielu procesów, zachodzących w ciele i utrzymania dobrego stanu zdrowia. Czy warto suplementować bor? Jakie objawy powoduje niedobór boru?

Bor znajduje się między innymi w orzechach i rodzynkach.Bor znajduje się między innymi w orzechach i rodzynkach.
Źródło zdjęć: © 123rf
Paula Komendarczuk

Co to jest bor?

Bor to pierwiastek chemiczny, występujący w organizmie w śladowych ilościach. Znajduje się on w ludzkim szkielecie, tarczycy czy śledzionie.

Jest on niezbędny do prawidłowego funkcjonowania, przede wszystkim do utrzymania gospodarki wapniowej, dobrej kondycji i odpowiedniej ilości hormonów.

Pierwiastek występuje w dwóch rodzajach: bor amorficzny ma brązową barwę, natomiast bor krystaliczny cechuje wyjątkowa twardość i intensywny, czarny kolor.

Właściwości zdrowotne boru

Bor to stosunkowo mało znany pierwiastek, ponieważ badania rozpoczęły się dopiero w 1980 roku. Do tej pory udowodniono, że minerał ten wykazuje właściwości antybakteryjne, grzybobójcze i przeciwwirusowe.

Uczestniczy w wielu procesach, odbywających się w organizmie. Przede wszystkim jego obecność jest niezbędna do utrzymania zdrowych i silnych kości oraz stawów.

Bor zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy, chorób tkanki łącznej, paradontozy czy zapalenia stawów. Skutecznie usuwa toksyny i stabilizuje stężenie hormonów, głównie testosteronu oraz estrogenu.

Pierwiastek ma również wpływ na układ odpornościowy, szybkość gojenia się ran, procesy starzenia i reakcje alergiczne. Bor chroni przed chorobami układu krążenia, nadwagą, nowotworami i zmianami zwyrodnieniowymi.

Ponadto, obniża zbyt wysoki poziom cholesterolu LDL, zapobiega utracie wapnia, zwiększa gęstość kości, poprawia koordynację ruchową, zdolność pamięci i koncentracji. Oddziałuje też na przyswajalność witamin i minerałów, łagodzi objawy menopauzy, ułatwia powrót do zdrowia po kontuzjach.

Przeciwwskazania do suplementacji boru

Suplementacja boru jest bezpieczna dla większości osób, ale w niektórych przypadkach może wiązać się z ryzykiem wystąpienia problemów zdrowotnych.

Z zażywania boru powinni zrezygnować pacjenci onkologiczni, ponieważ pierwiastek ten w organizmie może oddziaływać podobnie jak żeński hormon estrogen. Sytuacja ta jest bardzo niekorzystna w przypadku raka piersi, macicy i narządów rozrodczych.

Szczególną ostrożność powinny zachować także kobiety chore na endometriozę. Bor nie jest zalecany w przypadku schorzeń nerek oraz w okresie ciąży i karmienia piersią.

Niedobór boru

  • ból kości,
  • ból mięśni,
  • ból stawów,
  • apatia,
  • niskie stężenie witaminy D,
  • niski poziom wapnia,
  • problemy z koordynacją ruchową,
  • zaburzenia pamięci i koncentracji,
  • skurcze mięśni.

Przewlekły niedobór boru może doprowadzić do osteoporozy, raka prostaty, chorób zwyrodnieniowych stawów, a także zahamowania wzrostu u dzieci i młodzieży.

Nadmiar i przedawkowanie boru

Nadmiar boru jest regularnie usuwany z organizmu i rzadko powoduje nieprzyjemne dolegliwości. O przedawkowaniu tego pierwiastka można mówić po przyjęciu 100 mg boru.

Wówczas może pojawić się ból brzucha i głowy, biegunka, uczucie niepokoju i drgawki. W takim przypadku należy skonsultować się z lekarzem i odstawić wszelkie suplementy, zawierające tą substancję.

Źródła boru w diecie

  • rodzynki (4,51 mg/100 g),
  • migdały (2,82 mg/100 g),
  • orzechy laskowe (2,77 mg/100 g),
  • suszone morele (2,11 mg/100 g),
  • awokado (2,06 mg/100 g),
  • masło orzechowe (1,92 mg/100 g),
  • orzechy brazylijskie (1,72 mg/100 g),
  • orzechy włoskie (1,63 mg/100 g),
  • suszone śliwki (1,18 mg/100 g),
  • orzechy nerkowca (1,15 mg/100 g),
  • daktyle (1,08 mg/100 g),
  • brzoskwinie (0,52 mg/100 g),
  • soczewica (0,74 mg/100 g),
  • ciecierzyca (0,71 mg/100 g),
  • seler (0,50 mg/100 g),
  • grejpfruty czerwone (0,50 mg/100 g),
  • ciemne winogrona (0,50 mg/100 g),
  • miód (0,50 mg/100 g),
  • oliwki (0,35 mg/100 g),
  • jabłka (0,32 mg/100 g),
  • gruszki (0,32 mg/100 g),
  • otręby pszenne (0,32 mg/100 g),
  • brokuły (0,31 mg/100 g),
  • marchewka (0,30 mg/100 g),
  • pomarańcze (0,25 mg/100 g),
  • cebula (0,20 mg/100 g),
  • banany (0,16 mg/100 g),
  • ziemniaki (0,18 mg/100 g).

Bor znajduje się w owocach i warzywach, ponieważ jest obecny w glebie i nawozach mineralnych. Niestety dość duża grupa osób ma problem ze zbyt niskim poziomem boru w organizmie, często jest to spowodowane nieodpowiednią dietą lub spożywaniem warzyw głównie w postaci gotowanej. Obróbka termiczna powoduje utratę wielu cennych wartości odżywczych.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
GIS ostrzega. IKEA musi wycofać wiele partii produktu
GIS ostrzega. IKEA musi wycofać wiele partii produktu
Problemy pokolenia Z. Z tej przyczyny mamy coraz więcej L4
Problemy pokolenia Z. Z tej przyczyny mamy coraz więcej L4
Asystent osoby niepełnosprawnej. Będą zmiany w przepisach
Asystent osoby niepełnosprawnej. Będą zmiany w przepisach
Trzy kluczowe nawyki. Zdaniem badaczy "odmładzają" mózg
Trzy kluczowe nawyki. Zdaniem badaczy "odmładzają" mózg
Jakie ciśnienie krwi grozi zawałem serca? Granica jest niższa, niż się wydaje
Jakie ciśnienie krwi grozi zawałem serca? Granica jest niższa, niż się wydaje
Może zredukować tłuszcz, ale szkodzić sercu i mózgowi. Okaże się gorszy niż cukier?
Może zredukować tłuszcz, ale szkodzić sercu i mózgowi. Okaże się gorszy niż cukier?
Przebadali mak ze sklepu. Nieprawidłowości w 3 na 4 produkty
Przebadali mak ze sklepu. Nieprawidłowości w 3 na 4 produkty
Nasilają stan zapalny. Stąd choroby serca, jelit, cukrzyca
Nasilają stan zapalny. Stąd choroby serca, jelit, cukrzyca
Śledź octowy czy w solance? Może drażnić żołądek lub podnosić ciśnienie
Śledź octowy czy w solance? Może drażnić żołądek lub podnosić ciśnienie
Ponad 30-krotny wzrost krztuśca. Nowy raport GUS nt. chorób zakaźnych
Ponad 30-krotny wzrost krztuśca. Nowy raport GUS nt. chorób zakaźnych
GIF wycofuje z obrotu serię antybiotyku. Powodem wątpliwości co do jakości substancji czynnej
GIF wycofuje z obrotu serię antybiotyku. Powodem wątpliwości co do jakości substancji czynnej
Polski rzepak kontra włoskie oliwy. Jaki olej jest najlepszy dla zdrowia?
Polski rzepak kontra włoskie oliwy. Jaki olej jest najlepszy dla zdrowia?