Infekcje, które łatwo pomylić z COVID-19. Eksperci wskazują, na co zwrócić uwagę
To już kolejny sezon jesienno-zimowy, w którym różnego rodzaju infekcje nakładają się na zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2. COVID-19 charakteryzuje się podobnymi objawami, jak grypa, przeziębienie, a nawet szkarlatyna. Jak rozpoznać daną chorobę? Na które z objawów powinniśmy zwrócić szczególną uwagę? Wyjaśniamy.
1. COVID-19 a grypa
Zarówno COVID-19, jak i grypa są wywoływane przez wirusy. Grypa rozwija się w organizmie zdecydowanie szybciej niż zakażenie koronawirusem. Okres inkubacji wirusa w przypadku grypy wynosi od 1 do 4 dni, w przypadku koronawirusa trwa do 14 dni.
Coraz częściej pojawiają się głosy o pewnej zależności. Grypa może zwiększać ryzyko zachorowania na COVID-19.
- Naukowcy mówią, że wirus grypy toruje drogę dla koronawirusa, czyli łatwiej wtedy zakazić się SARS-CoV-2. Obecność obu tych wirusów w naszym organizmie na pewno potęguje te objawy i przebieg zakażenia może być cięższy – mówił wiceminister zdrowia Waldemar Kraska w programie Newsroom WP.
Obie choroby są zakaźnymi infekcjami układu oddechowego, ale istnieją między nimi zasadnicze różnice w objawach i przebiegu. W przypadku COVID-19 i grypy mogą wystąpić: kaszel, gorączka i dolegliwości ze strony układu pokarmowego. W przypadku koronawirusa częściej zdarzają się duszności, z kolei katar i ból gardła są bardziej typowe dla grypy, ale w obu przypadkach zdarzają się pewne rozbieżności.
Prof. Andrzej Fal zwraca uwagę na to, że w przypadku COVID-19 pojawia się utrata smaku i węchu, która nie wynika z zatkanych dróg oddechowych. U pacjentów covidowych te zaburzenia są dużo silniejsze, aż do kompletnego zaniku smaku.
- W grypie przywykliśmy do tzw. łamania w kościach, takie bóle kostno-mięśniowe zazwyczaj trwają 1-3 dni i poprzedzają resztę objawów, do których należy zawsze wysoka gorączka, zapalenie spojówek, zmienna ilość wydzieliny w czasie kataru, ból gardła. Tak wygląda typowy przebieg sezonowej grypy – wyjaśnia prof. Andrzej Fal, kierownik Kliniki Alergologii, Chorób Płuc i Chorób Wewnętrznych w szpitalu MSWiA, dyr. Instytutu Nauk Medycznych UKSW.
- Z kolei jeśli chodzi o koronawirusa, charakterystyczne są specyficzny kaszel, zaburzenia węchu i smaku. Oprócz tego mamy też wysoką gorączkę, ale raczej nie obserwuje się fazy dolegliwości mięśniowo-kostnych. Dopiero suma dolegliwości może dać lekarzowi pełny obraz, o którą z infekcji chodzi. Jednoznaczną odpowiedź dają testy diagnostyczne – dodaje lekarz.
2. COVID-19 a zapalenie zatok
Pulsujący ból głowy, zatkany nos, gęsta wydzielina i ucisk w okolicach oczu – to objawy charakterystyczne zarówno dla zapalenia zatok, jak i zakażenia koronawirusem. Prof. Piotr H. Skarżyński podkreśla, że w przypadku COVID-19 pojawiają się zazwyczaj na początku infekcji i utrzymują się przez krótki czas.
- Jeśli mówimy o pacjentach objawowych, to 60-70 proc. z nich w przypadku infekcji COVID-19 może mieć objawy związane z zatokami. One mogą być krótkotrwałe i mogą występować tylko na początku choroby, ale dotykają zdecydowanej większości pacjentów. Z tego też względu chorujący na COVID-19 w naszym kraju statystycznie mają częściej problemy z węchem i smakiem, niż na przykład osoby rejonu śródziemnomorskiego lub z okolic równika – mówi prof. Skarżyński.
Profesor przypomina, że wrotami dostępu do organizmu dla koronawirusa są przede wszystkim górne drogi oddechowe. Pierwsze objawy infekcji to wodnista wydzielina z nosa i bóle głowy mające związek, z tym że wirus SARS-CoV-2 gromadzi się właśnie w części nosowej gardła.
- Kiedy koronawirus wnika do naszego organizmu, może dawać objawy bardzo podobne do tych związanych z przewlekłym albo z ostrym zapaleniem zatok. Po pierwsze, w przypadku COVID-19 dochodzi do przyblokowania ujścia zatok – tam gromadzi się wydzielina. Drugi mechanizm jest związany z tym, że wirus właśnie tam wnika do komórek gospodarza, powodując obrzęk – tłumaczy otorynolaryngolog.
Ekspert dodaje, że osoby, które mają problemy z zatokami, są bardziej narażone na rozwój COVID-19.
- Rzeczywiście to się potwierdza. To dlatego, że mają bardziej osłabione górne drogi oddechowe. I druga kwestia: bardzo często drogi oddechowe u tych osób są przesuszone, a jeśli mamy barierę, która jest przesuszona, wirus łatwiej wnika do naszego organizmu – przyznaje prof. Skarżyński.
3. COVID-19 czy alergia?
Rozróżnienie COVID-19 i alergii bywa kłopotliwe zwłaszcza w sezonie wiosennym. Alergia jest zespołem objawów, które występują w wyniku nieprawidłowej odpowiedzi układu immunologicznego na dany alergen. Kiedy zostanie on usunięty, objawy chorobowe ustępują.
- To mogą być np. roztocza kurzu domowego, zarodniki grzybów pleśniowych, a teraz najczęściej pacjentom będzie dokuczała alergia na drzewa: na olchę w marcu i na brzozę w kwietniu. W momencie kiedy ten alergen wniknie do nosa, organizm zareaguje katarem, kichaniem, obrzękiem błony śluzowej dającym objawy niedrożnego nosa lub swędzących, przekrwionych oczu – wyjaśnia dr Piotr Dąbrowiecki, alergolog z Wojskowego Instytutu Medycznego
Lekarz wskazuje, że objawy alergii i COVID-19 są bardzo podobne.
- Pojawia się gorączka, kaszel, ogólne złe samopoczucie. W przypadku SARS-CoV-2 pojawia się coś, co może imitować alergiczny nieżyt nosa, czyli katar. Jest to wodnista wydzielina z nosa, zapalenie górnych dróg oddechowych, więc to do złudzenia może przypominać objawy alergii sezonowej – dodaje lekarz.
Innymi wspólnymi objawami obu infekcji są: zapalenie spojówek, duszności (np. jeśli alergik choruje na astmę), co również może być pomylone z COVID-19. Jak odróżnić od siebie te objawy?
- Zawsze radzę pacjentom zażycie leków przeciwalergicznych. Jeżeli pacjent nie wie, że jest alergikiem (bo połowa chorych z alergią nie wie, że ma alergię), a w kwietniu zaobserwuje, że ma katar, pojawi się kichanie i łzawienie, pacjent trochę źle się czuje, ma temperaturę 37 stopni Celsjusza, to pojawia się pytanie: czy mamy do czynienia z COVID-19, czy alergią? Jeżeli w tamtym roku i 2 lata temu też pojawiły się takie objawy, a zażycie leków przeciwhistaminowych czy sterydów wziewnych przyniosły ustąpienie objawów, to prawdopodobnie jest to reakcja alergiczna.
- Natomiast jeśli podanie leków przeciwalergicznych nie przynosi szybkiej poprawy, objawy nadal trwają, pogarsza się samopoczucie także w trakcie pobytu w domu, to należy wykonać test, aby sprawdzić, czy to nie jest przypadkiem COVID-19 – tłumaczy dr Dąbrowiecki.
4. COVID-19 czy szkarlatyna?
Szkarlatyna jest wywołana bakterią, natomiast COVID-19 wirusem. Obie infekcje przenoszą się drogą kropelkową. Wspólnymi objawami są: wysoka gorączka, bóle głowy, ból gardła, a także bóle brzucha czy nudności. W przebiegu COVID-19 - zwłaszcza w przypadku zakażenia wariantem Delta, pojawia się natomiast biegunka.
Jak wyjaśnia prof. Andrzej Fal objawy układu pokarmowego, które wywołuje koronawirus, często przypominają także grypę żołądkową. W początkowych stadiach choroby może to wprowadzać w błąd i usypiać naszą czujność.
- W wariancie Delta bardzo dużo mówimy o objawach, które daje układ pokarmowy. Widzimy, że ta ewolucja wirusa nie polega tylko na jego większej migracyjności czy większym stopniu penetracji komórki ludzkiej, ale również na powinowactwie do innych narządów naszego ciała - podkreśla prof. Andrzej Fal.
Do objawów grypy żołądkowej zaliczamy biegunkę, wymioty, nudności, bóle brzucha, gorączkę, bóle głowy i bóle mięśni. Objawy COVID-19 rozwijają się średnio od dwóch do pięciu dni po kontakcie z osobą zainfekowaną (jeśli doszło do zakażenia). W przypadku grypy żołądkowej objawy pojawiają się wcześniej – nawet po 12 godzinach od kontaktu. Jak zatem odróżnić te infekcje?
- Jeśli mamy objawy infekcji tego typu, to zawsze powinniśmy wykonać test na obecność zakażenia SARS-CoV-2. Wówczas nasze wątpliwości zostaną rozwiane – radzi dr Bartosz Fiałek, reumatolog i popularyzator wiedzy medycznej o COVID-19.
5. COVID-19 czy zakażenie wirusem RSV?
Oprócz SARS-CoV-2 jednym z wirusów, który przetacza się przez wszystkie kontynenty w nieporównywalnej dotąd skali, jest wirus RSV, czyli syncytialny wirus oddechowy. RSV najczęściej atakuje dzieci i seniorów po 65 r.ż.
Objawy obu infekcji są bardzo podobne, zalicza się do nich:
- katar,
- kaszel,
- senność,
- objawy zapalenia ucha,
- gorączka,
- duszność,
- świst krtaniowy,
- różny stopień niedotlenienia (zasinienie),
- zapalenie płuc,
- bezdech.
Zdaniem ekspertów jedynym sposobem na odróżnienie tych obu infekcji jest wykonanie testu w kierunku SARS-CoV-2.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
