Kalprotektyna w kale - na czym polega badanie, jakie są wskazania?
Kalprotektyna w kale jest badaniem stosowanym w diagnostyce schorzeń i zaburzeń układu pokarmowego. Polega na oznaczeniu obecności i poziomu kalprotektyny w próbce kału. Wskazań do przeprowadzenia badania jest wiele. Kiedy warto je wykonać?
1. Kalprotektyna w kale – na czym polega badanie?
Kalprotektyna w kale to badanie laboratoryjne, będące istotnym elementem diagnostyki chorób przewodu pokarmowego, zwłaszcza jelit. Kalprotektyna jest substancją, której obecność w stolcu informuje o stanie zapalnym układu pokarmowego.
Jest tym samym bardzo czułym i swoistym biomarkerem stanów zapalnych. Podwyższony poziom kalprotektyny świadczy o toczącym się w przewodzie pokarmowym zakażeniu.
Wykonanie pomiaru pomaga w diagnostyce chorób zapalnych jelit bez konieczności stosowania inwazyjnych metod diagnostycznych, takich jak choćby kolonoskopia.
Badanie poziomu kalprotektyny polega na oznaczeniu obecności i poziomu kalprotektyny w próbce kału. Badanie nie jest refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Należy za nie zapłacić z własnej kieszeni. Koszt badania wynosi od 60 do 150 złotych. Można je zlecić w wielu laboratoriach diagnostycznych. Na czym polega badanie? Wystarczy pobrać próbkę kału i przesłać ją do laboratorium. Warto podkreślić, że czułość testów badających poziom stężenia kalprotektyny jest bardzo wysoka.
2. Na co wskazuje wysoki poziom kalprotektyny w kale?
Kalprotektyna to białko produkowane przez monocyty, granulocyty](https://portal.abczdrowie.pl/granulocyty obojętnochłonne, komórki nabłonka płaskiego i makrofagi podczas procesów zapalnych.
U osób zdrowych występuje w śladowych ilościach. Pojawia się w organizmie, w którym przebiega stan zapalny. Białko to występuje w osoczu, moczu, ślinie, płynie stawowym oraz stolcu pacjenta, wskutek przenikania kalprotektyny do kału poprzez rozszczelnienie ścian jelita. Jest ono spowodowanych zapaleniem bądź owrzodzeniami.
Trzeba wiedzieć, że wysokie stężenia kalprotektyny może również oznaczać ostre zapalenie trzustki, zapalenie płuc, aktywne choroby reumatyczne czy marskość wątroby. Wzrost jej poziomu może być również wywołany leczeniem niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) lub duży wysiłek fizyczny.
3. Wskazania do zbadania poziomu kalprotektyny w kale
Badania poziomu kalprotektyny pozwalają określić rodzaj zapalenia i za pomocą wymiernych wyników badań odróżnić rodzaj choroby. W przypadku podwyższonego stężenia kalprotektyny takie badanie może być jednak koniecznie w celu dokładniejszej diagnostyki ewentualnych nieswoistych zapaleń jelita grubego.
Kalprotektynę w kale bada się w przypadku:
- występowania w kale krwi i śluzu,
- nawracającego bólu brzucha i jelit,
- nawracających biegunek,
- zapalenia jelit,
- utraty apetytu,
- zaburzeń trawienia,
- zaburzeń wchłaniania składników odżywczych z pożywienia,
- przy ostrych stanach zapalnych jelit,
- w stanie zapalnym w jamie ustnej,
- w diagnostyce nieswoistych zapaleń jelita grubego (IBD),
- w diagnostyce zespołu jelita drażliwego (IBS),
- w diagnostyce zaburzeń czynnościowych jelit,
- monitorowania przewlekłej układu pokarmowego Leśniowskiego-Crohna,
- przy podejrzeniu wystąpienia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego,
- po operacji wycięcia polipów jelita grubego,
- w przypadku podejrzenia nowotworu jelita grubego.
4. Normy kalprotektyny
Kalprotektyna w kale to tak zwane „białko ostrej fazy”. Oznacza to, że jego stężenie wzrasta wraz z postępującym procesem zapalnym. Im wyższe stężenie białka, tym bardziej zaawansowany stan zapalny. Normalizacja poziomu kalprotektyny wskazuje na proces gojenia się śluzówki.
Normy kalprotektyny w kale wynoszą: < 50 μg/g. Ten wynik mieści się w normie, wyklucza stan zapalny w jelicie. Pojawiający się dyskomfort może wskazywać na zespół jelita drażliwego, 50-150 μg/g. To wynik podwyższony i stan alarmujący. Badanie należy powtórzyć za 6-8 tygodni. Pacjent powinien być monitorowany przez lekarza, * > 150 μg/g. Wynik wskazuje na toczący się proces zapalny. Niezbędna jest dalsza, bardziej wnikliwa diagnostyka. Zwykle zleca się badania kontrastowe RTG, badanie ultrasonograficzne, kolonoskopię, inne badania laboratoryjne.
Na podstawie objawów chorobowych i wyników badania lekarz podejmuje decyzję o metodach leczenia.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.