Kozieradka – właściwości lecznicze, stosowanie, przeciwwskazania i skutki uboczne
Kozieradka to roślina, która jest źródłem wielu substancji biologicznie czynnych, dlatego też stanowi cenny surowiec leczniczy. Znana jest głównie ze względu na łagodzenie schorzeń układu pokarmowego, jednak jej dobroczynny wpływ na organizm jest znacznie szerszy. Na co jeszcze pomaga kozieradka? Jak stosować roślinę?
- 1. Co to jest kozieradka?
- 2. Właściwości zdrowotne kozieradki
- 3. Zastosowanie kozieradki
- 3.1. Zastosowanie kozieradki w medycynie naturalnej
- 3.2. Kozieradka w kuchni i receptury kulinarne
- 3.3. Kozieradka w kosmetyce
- 4. Jak przyjmować kozieradkę?
- 5. Skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania kozieradki
1. Co to jest kozieradka?
Kozieradka pospolita (Trigonella foenum-graecum L.) to roślina z rodziny motylkowatych, która naturalnie występuje w rejonie Morza Śródziemnego. Obecnie uprawiana jest jednak niemal na całym świecie – także w Polsce.
Kozieradka to roślina jednoroczna, która dorasta do ok. 60 cm wysokości. Wyglądem przypomina koniczynę, dlatego też często nazywana jest grecką koniczyną. Inna nazwa rośliny to greckie siano.
2. Właściwości zdrowotne kozieradki
Czy kozieradka ma właściwości lecznicze? Tak, kozieradka wykazuje szerokie właściwości prozdrowotne. Jako roślina lecznicza, stosowana jest od tysięcy lat. Surowcem zielarskim są przede wszystkim jej nasiona, które dostarczają substancji wspierających organizm na wielu płaszczyznach.
Nasiona obfitują w związki śluzowe, izoflawony oraz wiele rodzajów flawonoidów (flawonów, flawanonów, flawonoli), glikozydy, aglikony, saponiny steroidowe, witaminy oraz związki mineralne. W nasionach znajdują się także substancje zapachowe.
Jakie są korzyści zdrowotne związane z kozieradką?
Roślina działa:
- hipolidemicznie,
- przeciwzapalnie,
- przeciwobrzękowo,
- przeciwwysiękowo,
- mlekopędnie (wspomaga laktację),
- przeciwdrobnoustrojowo,
- regeneracyjnie.
Ponadto kozieradka:
- wpływa na odporność,
- usprawnia procesy trawienne,
- poprawia apetyt,
- ułatwia przyswajanie składników odżywczych,
- obniża poziom cukru we krwi.
3. Zastosowanie kozieradki
Kozieradka jest surowcem, który zawiera nie tylko wiele cennych witamin i minerałów, ale także związki pielęgnujące skórę. Jest także niskokalorycznym źródłem białka i błonnika oraz posiada charakterystyczny zapach i smak.
Dlatego też wykorzystywana bywa nie tylko w lecznictwie, ale także w kuchni, czy kosmetyce. Cieszy się także dużym zainteresowaniem wśród sportowców, zwłaszcza wśród osób uprawiających kulturystykę.
3.1. Zastosowanie kozieradki w medycynie naturalnej
Herbaty i napary z kozieradki stosowane są najczęściej do usprawnienia pracy układu trawiennego. Nie tylko korzystnie wpływają na pracę jelit i ułatwiają trawienie, ale też wspierają przyswajanie różnych składników mineralnych.
Z kolei kozieradka w postaci kleiku pomaga łagodzić stany zapalne i owrzodzenia przewodu pokarmowego. Ogranicza także nieprzyjemne dolegliwości, takie jak wzdęcia i zaparcia. Taki kleik działa także odżywczo na organizm oraz pobudza apetyt.
Kozieradka w medycynie naturalnej stosowana jest też jako środek obniżający poziom glukozy we krwi. Nasiona rośliny dodawane są często do żywności pacjentów zmagających się z cukrzycą typu 2.
Nasiona kozieradki stosuje się także w celu obniżenia poziomu cholesterolu LDL.
Kozieradka w medycynie naturalnej stosowana jest także jako środek mlekopędny. Uważa się, że wzmaga laktację, dlatego też często poleca się spożywać ją kobietom karmiącym.
Kozieradka pospolita, z uwagi na działanie przeciwdrobnoustrojowe, stosowana jest także w infekcjach i schorzeniach dróg oddechowych. Ziele wykazuje właściwości wykrztuśne, pomaga łagodzić uporczywy kaszel, ponadto stymuluje pocenie się.
Roślinie przypisuje się także zdolność zmniejszania bólu menstruacyjnego. Dlatego też czasem zaleca się ją stosować w przypadku bolesnych miesiączek.
Z kolei zewnętrznie grecka koniczyna stosowana jest w leczeniu trudno gojących się ran, miejscowych stanów zapalnych skóry, wrzodów, oparzeń i odleżyn.
Czasem kozieradka wykorzystywana bywa także jako afrodyzjak.
3.2. Kozieradka w kuchni i receptury kulinarne
Kozieradka charakteryzuje się wyjątkowym smakiem i mocnym aromatem. Dlatego też stanowi świetny dodatek wzbogacający rozmaite potrawy – sosy, zupy i sałatki. Znakomicie pasuje także do dań mięsnych. Wiele osób wykorzystuje także ziele do pieczenia domowego chleba.
Roślina, z uwagi na intensywny aromat, chętnie wykorzystywana jest zwłaszcza w kuchni orientalnej. Stanowi składnik indyjskiej mieszanki przyprawy curry.
Ponadto proszek pozyskiwany z ziaren rośliny znajduje także zastosowanie w cukiernictwie. Jest on składnikiem, chociażby chałwy.
Gdzie szukać porad dotyczących bezpiecznego stosowania kozieradki w diecie?
Kozieradka jest stosunkowo bezpiecznym ziołem, dlatego też najczęściej jest dobrze tolerowana. Ważne jest jednak, by przyprawę stosować w odpowiednich, umiarkowanych ilościach. W razie wątpliwości stosowanie kozieradki w diecie można omówić z dietetykiem lub skonsultować z lekarzem.
3.3. Kozieradka w kosmetyce
Składniki odżywcze kozieradki sprawiają, że jest ona także cennym surowcem kosmetycznym. Ze względu na działanie antybakteryjne i przeciwzapalne sprawdza się przede wszystkim w pielęgnacji skóry, zwłaszcza łojotokowej i trądzikowej.
Ponadto stosowana jest także w pielęgnacji włosów. Uznawana jest za jeden z najlepszych środków przeciwdziałających nadmiernemu wypadaniu włosów. Ziele znakomicie wzmacnia włosy oraz pobudza ich wzrost.
4. Jak przyjmować kozieradkę?
Gdzie znaleźć informacje na temat stosowania kozieradki w kuchni i medycynie ludowej? Wszelkie informacje na ten temat umieszczone są zwykle na opakowaniu danego produktu.
Kozieradkę można stosować zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie. Najczęściej napary do picia przygotowuje się, parząc pod przykryciem niewielką ilość ziela przez ok. 15 minut. Z kolei odwary do stosowania zewnętrznego uzyskuje się poprzez gotowanie rośliny na wolnym ogniu przez ok. 30 min.
Czy istnieją skuteczne suplementy z kozieradką?
W sprzedaży dostępne są także suplementy diety zawierające kozieradkę. Tego typu produkty zaleca się zawsze stosować zgodnie ze wskazaniami producenta. Nie należy przekraczać zalecanych dawek.
5. Skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania kozieradki
Jakie są potencjalne skutki uboczne stosowania kozieradki? Długotrwałe przyjmowanie ziela może wpływać na zapach potu. Ponadto w przypadku przedawkowania mogą pojawić się objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak biegunka czy podrażnienie żołądka.
Nie zaleca się stosowania kozieradki u kobiet w ciąży, gdyż może ona wywoływać skurcze macicy. Ostrożność powinni zachować także pacjenci z chorobami przewlekłymi, istotnymi problemami zdrowotnymi oraz osoby przyjmujące leki. W takich przypadkach stosowanie ziela najlepiej omówić z lekarzem.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.