Męty w oku – przyczyny, objawy i leczenie
Męty w oku to drobne resztki organiczne zawieszone w ciele szklistym, galaretowatej substancji wypełniającej gałkę oczną, której nadaje kształt. W większości przypadków leczenie nie jest konieczne, chyba że towarzyszy im silny dyskomfort. Wówczas zaleca się zabieg chirurgiczny. Jakie są przyczyny i objawy przypadłości? Czy męty mogą same zniknąć?
1. Co to są męty w oku?
Męty w oku, inaczej męty w ciele szklistym czy zmętnienie ciała szklistego, to przypadłość polegająca na nagromadzeniu się substancji o różnym stopniu ruchomości, przeźroczystości, gęstości i grubości, w obrębie ciała szklistego oka. Zjawisko postrzegania mętów w oku nosi łacińską nazwę myodesopsia.
Męty ciała szklistego mają postać ruchomych cieni, szarych lub czarnych plamek, zmarszczek, punkcików, nitek, pajęczyn czy kropek poruszających się pod wpływem ruchów oka, widzianych najczęściej w środkowym polu widzenia.
Zwykle efekty te, określane jako mroczki przed oczami czy „latające muszki” (eyefloaters), pojawiają się podczas patrzenia na duże, jasne powierzchnie. Najczęściej są zauważalne na jasnym tle: śniegu, niebie, suficie czy tle monitora komputerowego. W jasne dni męty widziane są również przy zamkniętych oczach.
Ponieważ męty są zawieszone w ciele szklistym oka, wpływają na komfort widzenia, ale i samopoczucie. Ponieważ podążają za ruchami oka, przemieszczając się, gdy znajdują się blisko środka pola widzenia, mogą wpływać rozpraszająco i wywoływać dyskomfort psychiczny.
Czy męty w oku mogą same zniknąć? Te, które są spowodowane przez luźne komórki zwykle nie są tak uciążliwe, a i często same ustępują w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.
2. Jak powstają męty w oku?
Męty w oku mogą one powstawać już w okresie płodowym, a także później, w wyniku zmian degeneracyjnych siatkówki oka i ciała szklistego. Co może do tego prowadzić?
Ciało szkliste, w którym pojawiają się męty, to galaretowata substancja wypełniająca gałkę oczną. W jej skład wchodzi przede wszystkim woda, kwas hialuronowy i pełniący rolę rusztowania kolagen.
W miarę upływu czasu, wraz z wiekiem, w obrębie ciała szklistego:
- nasilają się procesy zwyrodnieniowe,
- następuje rozpad włókien kolagenowych,
- dochodzi do rozpływu kwasu hialuronowego,
- odkładają się produkty przemiany materii.
W konsekwencji ciało szkliste ulega odwodnieniu, obkurczeniu oraz zagęszczeniu. Pojawiają się w nim złogi (męty ciała szklistego), które mają zróżnicowaną ruchomość, a i przybierają różne kształty.
Jednak męty ciała szklistego mogą powstają nie tylko u osób starszych. Zdarza się, że pojawiają się w młodym wieku. Najczęściej jednak obserwuje się je po 50. roku życia.
Niezależnie od wieku na powstawanie mętów mają wpływ wady wzroku (krótkowzroczność), choroby ogólnoustrojowe (cukrzyca), urazy i choroby narządu wzroku: zmiany pozapalne, zaćma, jaskra czy proces odłączania tylnego ciała szklistego.
3. Męty w oczach - jak się pozbyć?
Męty ciała szklistego są normalnym zjawiskiem jedynie wówczas, gdy pojawiają się sporadycznie i w małych ilościach. W większości przypadków nie zwiastują poważnych problemów, niemniej warto powiedzieć o nich specjaliście. Niepokojące jest, gdy pojawiają się błyski i męty w oku lub gdy efekty wizualne obserwuje się często.
Męty są dostrzegane przez okulistę lub optometrystę w badaniu z użyciem oftalmoskopu lub lampy szczelinowej. Zdarza się jednak, że zmiana nie jest widoczna w badaniu. Dzieje się tak, gdy męt znajduje się zbyt blisko siatkówki oka.
Czy istnieją ćwiczenia i domowe sposoby na męty w oku? Czy okulista może przepisać lek na męty w oku (najlepiej krople na męty w oku bez recepty)? Okazuje się, że złogi w obrębie ciała szklistego można leczyć kroplami do oczu zawierającymi jodek potasu, wzmacniającymi widzenie lub naczynia krwionośne (tzw. wikteroliza).
Jedyną skuteczną metodą usuwania mętów ciała szklistego jest jednak witrektomia (procedura LFT, laser Floater Treatment).
Wykonuje się ją w poważniejszych przypadkach, gdy odczuwany jest silny dyskomfort. Ma to związek z ryzykiem powikłań w postaci jaskry, zaćmy, infekcji oka, a także odwarstwienia siatkówki.
Laserowe leczenie mętów polega na odparowaniu mętów ciała szklistego lub ewentualnym ich rozdrobnieniu i przesunięciu. W efekcie zabiegu męt zostaje usunięty lub zmniejszony do takiego rozmiaru, że nie utrudnia już widzenia. Zabieg trwa zwykle od 20 do 60 minut. Wykonuje się go po znieczuleniu oka kroplami i podaniu kropli rozszerzających źrenicę.
Zobacz też:
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.