Odszkodowanie za niepożądany odczyn poszczepienny. Rząd ustalił, kto dostanie rekompensatę
Ministerstwo Zdrowia poinformowało o przyjęciu przez rząd projektu ustawy o Funduszu Kompensacyjnym Szczepień Ochronnych, który zakłada, że osoby, które doznały po szczepieniu niepożądanych odczynów poszczepiennych, będą mogły ubiegać się o odszkodowania finansowe. Rekompensata nie przysługuje jednak rodzinom osób, które zmarły po szczepieniu.
1. Komu będzie przysługiwał Fundusz Kompensacyjny?
We wtorek 27 lipca Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy powołującej Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych, który ma zapewnić pacjentom środki prawne umożliwiające szybkie uzyskanie świadczenia pieniężnego w związku z zaistniałymi niepożądanymi odczynami po szczepieniu. Ustawa będzie dotyczyła zarówno szczepień obowiązkowych, jak i tych podawanych podczas epidemii COVID-19.
Odszkodowania finansowe będą przyznawane:
w przypadku wystąpienia działań niepożądanych wymienionych w Charakterystyce Produktu Leczniczego podanej szczepionki lub szczepionek, które spowodowały hospitalizację przez okres nie krótszy niż 14 dni;
w przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego powodującego konieczność obserwacji na szpitalnym oddziale ratunkowym albo izbie przyjęć lub hospitalizacji przez okres do 14 dni.
O tym, kto otrzyma rekompensatę, zdecyduje Rzecznik Praw Pacjenta, który musi rozpatrzyć wniosek w ciągu maksymalnie 60 dni. Złożenie wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego będzie odpłatne (200 zł). Opłata będzie zwracana w przypadku przyznania świadczenia kompensacyjnego.
Gdy decyzja Rzecznika Praw Pacjenta będzie odmowna albo poszkodowany uzna, że świadczenie jest zbyt niskie, wówczas można odwołać się od decyzji do sądu administracyjnego.
2. Wysokość odszkodowania: od 3 do 20 tys. złotych
Wysokość świadczenia będzie przede wszystkim zależała od długości okresu hospitalizacji. Przykładowo, w przypadku obserwacji na szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć w związku z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego będzie to 3 tys. zł. W przypadku hospitalizacji w związku z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego trwającej krócej niż 14 dni będzie to kwota 10 tys. zł, a w przypadku hospitalizacji trwającej od 14 dni do 30 dni – od 10 tys. zł do 20 tys. zł.
Ministerstwo Zdrowia informuje również, że elementem świadczenia mogą być także koszty dalszego leczenia lub rehabilitacji po zakończeniu przez pacjenta hospitalizacji. Będą wynosiły do 10 tys. zł. Limit świadczenia kompensacyjnego wyniesie 100 tys. zł.
"Głównym źródłem finansowania Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych będą wpłaty dokonywane przez firmy farmaceutyczne, które zawarły z państwem umowę na dostawę szczepionek do przeprowadzania obowiązkowych szczepień ochronnych realizowanych w ramach Programu Szczepień Ochronnych. Wysokość wpłat będzie uzależniona od wysokości zawieranych kontraktów i będzie stanowić 1,5 proc. wartości umowy brutto. Wpłaty wnoszone będą po raz pierwszy w 2022 r" - informuje MZ.
Zgodnie z projektem, o rekompensatę będą mogły ubiegać się także osoby, u których wystąpiły NOP-y po szczepionkach na COVID-19 jeszcze przed wejściem w życie przepisów – po 26 grudnia 2020 roku, czyli wtedy, gdy rozpoczęto w Polsce te szczepienia.
3. Kompensacje tylko po udowodnieniu związku przyczynowo-skutkowego
Zdaniem wirusologa dr. hab. Tomasza Dzieciątkowskiego z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego ustawa o Funduszu Kompensacyjnym Szczepień jest bardzo ważna. Przede wszystkim dlatego, że aby uzyskać odszkodowanie konieczne będzie udowodnienie związku przyczynowo-skutkowego między podaniem szczepionki a uszczerbkiem na zdrowiu.
- To ruch w dobrym kierunku. Patrząc na treść projektu, skończy się uznawanie wyłącznie kryterium czasowego w przypadku NOP-ów. W każdym przypadku wystąpienia NOP-u czy zgonu po szczepieniu powinien zostać ustalony związek przyczynowo-skutkowy. Do tej pory w Polsce pokutowało to, że NOP-em jest każde pogorszenie stanu zdrowia do 4 tygodni od momentu zaszczepienia. Wyjątkiem było podanie szczepionki BCG (przeciw gruźlicy – przyp.red.), gdzie rozszerzono czas do 12 miesięcy. To oznacza, że w tym określonym czasie po szczepieniu, równie dobrze mógłbym zgłosić jako NOP złamanie palca – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie dr Dzieciątkowski.
Ekspert podkreśla, że szczepienia są często przyjmowane przez osoby, które cierpią na pewne schorzenia przewlekłe, dlatego bardzo ważne jest, aby nie przypisywać ich mylnie do NOP-ów. Jednym z takich przykładów może być zakrzepica.
- Musimy pamiętać, że to, że u kogoś wykryto zakrzepicę, nie oznacza, że została ona wywołana przez szczepionkę. Wiele osób zmaga się z chorobami zakrzepowymi i może dojść do sytuacji, że taka osoba umrze w jakimś czasie po szczepieniu, ale równie dobrze do zgonu mogłoby dojść w podobnym czasie bez przyjęcia szczepionki – wyjaśnia wirusolog.
4. Rodziny zmarłych po szczepieniu nie dostaną odszkodowania?
Projekt nie przewiduje jednak, że w wyniku zaszczepienia, pacjent może stracić życie. W związku z tym o odszkodowanie nie mogą się ubiegać bliscy osoby, która zmarła po podaniu szczepionki i zostało to udowodnione przez komisje medyczne.
- Moim zdaniem jest to błąd ustawodawczy, który najprawdopodobniej wynika po prostu z tego, że przypadki potwierdzonych zgonów po szczepieniu są tak rzadkie, że projektodawcy ustawy nie wzięli ich pod uwagę. To jest błąd. Akurat takie sytuacje powinno się uwzględniać w zapisie – twierdzi dr Dzieciątkowski.
Zwróciliśmy się do Ministerstwa Zdrowia z pytaniem, czy ustawa o Funduszu Kompensacyjnym Szczepień Ochronnych zostanie poszerzona o rodziny osób, które zmarły w wyniku szczepienia. Do momentu publikacji artykułu nie otrzymaliśmy odpowiedzi.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
