Pletyzmografia - co to jest, wskazania, przebieg, przeciwwskazania
Pletyzmografia to szczegółowe badanie, które pozwala na ocenę funkcjonowania płuc i układu krwionośnego. Choć badanie nazywa się tak samo, w obu przypadkach przeprowadza się je nieco inaczej. Zobacz, na czym polega badanie pletyzmograficzne i kiedy warto je wykonać.
1. Co to jest pletyzmografia?
Pletyzmografia, inaczej zwana też bodypletyzmografią, zasadniczo ma dwie funkcje. Po pierwsze, przydaje się w ocenie funkcjonowania układu krwionośnego. Po drugie, wykorzystuje się ją do oceny czynności układu oddechowego. Pletyzmografia płuc przypomina nieco spirometrię, jednak pozwala na dokładniejszą analizę pojemności płuc.
Spirometria pokazuje objętość powietrza, które możemy wydmuchać. Jednak nie jest to całe powietrze, które mieści się w naszych płucach. Istnieje jeszcze tzw. objętość zalegająca, która pozostaje w nich po wydechu. W tej sytuacji idealnie sprawdza się pletyzmografia, która pozwala na ocenę także zalegającego powietrza.
Rodzaje pletyzmografii:
- pletyzmografia płuc
- pletyzmografia kończyn dolnych i górnych
- pletyzmografia klasyczna i segmentalna
2. Wskazania do wykonania pletyzmografii
Lekarz wydaje skierowanie na pletyzmografię, kiedy podejrzewa zaburzenia pracy płuc lub układu krwionośnego. Przede wszystkim należy je wykonać, kiedy pacjent ma problemy z wykonaniem prawidłowego wdechu i wydechu.
Badanie przeprowadza się także u pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), jeśli wynik spirometrii zasugerował istnienie zmian restrykcyjnych wewnątrz płuc.
Dodatkowo pletyzmografię wykonuje się w przypadku:
- diagnostyki zakrzepicy
- niewydolności żylnej
- próby oceny wpływu przyjmowanych leków na krążenie
- zmiany cukrzycowe.
3. Jak przygotować się do badania pletyzmografii
Przed badaniem pacjent nie powinien pić alkoholu ani palić papierosów - najlepiej przez 24 godziny, choć niekiedy dopuszcza się jedynie kilkugodzinną abstynencję. Na 2 godziny przed badaniem nie należy jeść obfitych posiłków, pić mocnej kawy i herbaty ani wykonywać intensywnych czynności fizycznych.
W przypadku pletyzmografii płuc, do gabinetu nie należy wchodzić w ubraniach krępujących ruchy tułowia, przede wszystkim brzucha (przepony) oraz klatki piersiowej.
Jeśli pacjent przyjmuje na stałe leki na astme lub jakiekolwiek inne, należy o tym powiadomić lekarza. Być może konieczne będzie ich odstawienie w dniu badania.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
4. Pletyzmografia a przeciwwskazania
Nie u wszystkich pacjentów można przeprowadzić to badanie. Należy przede wszystkim zachować ostrożność, jeśli badany cierpi na klaustrofobię.
Przeciwwskazania do przeprowadzenia badania to również:
- nadciśnienie tętnicze
- tętniaki aorty lub mózgu
- krwioplucie, którego przyczyna nie jest znana
Pletyzmografii nie należy wykonywać także wtedy, kiedy pacjent na krótko przed badaniem przebył operację głowy, naczyń krwionośnych lub zabieg okulistyczny. Badanie nie powinno się przeprowadzać również krótko po przebyciu zawału serca.
W przypadku pletyzmografii kończyn nie ma wielu przeciwwskazań - badanie to można przeprowadzić nawet u bardzo chorych pacjentów. Jedyną kwestią, w której warto zachować szczególną ostrożność, są owrzodzenia.
5. Jak wygląda pletyzmografia kończyn?
Pletyzmografia kończyn opiera się na pomiarze ciśnienie i frakcji wyrzutowej naczyń krwionośnych. Wykorzystuje się do tego specjalny miernik, który porównuje przepływ krwi badanej kończyny z kończyną zdrową.
Jeśli różnica ciśnień jest znacznąca, wówczas wskazuje to na upośledzenie ciśnienia tętniczego.
6. Jak wygląda pletyzmografia płuc?
Badanie to trwa kilka minut. Na ten czas pacjent zamknięty jest w szczelnej, niewielkiej kabinie (dlatego tak ważne jest podanie informacji o ewentualnej klaustrofobii). Badanie polega na zacisnięciu nosa specjalnym klipsem i oddychaniu przez ustnik.
Pacjent proszony jest o spokojne, miarowe oddychanie. W pewnym momencie aparat na chwilę blokuje się podczas wdechu. Wówczas mierzone jest ciśnienie.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
