Sven-Goran Eriksson zmarł z powodu raka trzustki. Tak może objawiać się nowotwór

Sven-Goran Eriksson, szwedzki trener piłkarski i były selekcjoner reprezentacji Anglii, jedna z najbardziej rozpoznawalnych postaci w świecie piłki nożnej, przyznał w styczniu 2024 r., że ma raka trzustki. Wyjaśnił, że zgodnie z najbardziej optymistycznymi prognozami pozostał mu rok życia, niewykluczone jednak, że czas ten będzie znacznie krótszy. Niestety 26 sierpnia media obiegła informacja o śmierci legendarnego trenera.

W ubiegłym tygodniu 76-latek poinformował bliskich, że jego prochy mogą rozsypać nad wodą. W filmie dokumentalnym, który miał premierę 23 sierpnia na platformie Amazon Prime, pożegnał się z kibicami.- Miałem cudowne, długie życie, wspominam je z uśmiechem na ustach - przekazał.

Diagnoza Erikssona, a wcześniej gwiazd takich jak Steve Jobs, Anna Przybylska czy Patrick Swayze, ponownie zwróciły uwagę na ten dość rzadki, ale jednocześnie wyjątkowo niebezpieczny nowotwór.

Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne w 2023 r. uznało raka trzustki za najgorzej rokujący nowotwór. Z kolei w niedawnym badaniu na łamach "The Lancet Gastroenterology and Hepatology" naukowcy poinformowali, że od lat 90. XX wieku odnotowano skok zachorowań na ten nowotwór aż o 130 proc.

W Polsce każdego roku notuje się nawet 4-5 tys. nowych zachorowań, ale mniej niż pięć procent osób w tej grupie ma szanse na pięcioletnie przeżycie. Więc choć według danych rak trzustki zajmuje dopiero 10. miejsce u mężczyzn i 12. u kobiet, co sprawia, że nie jest tak częsty jak rak płuc czy jelita grubego, to jest jednak wyjątkowo zabójczym nowotworem. Jednocześnie notuje się bowiem około czterech tysięcy zgonów z powodu raka trzustki rocznie.

Ryzyko rośnie wraz z wiekiem - za szczyt zachorowań uznaje się wiek 65-70 lat, mimo to nowotwór trzustki nie oszczędza również młodych. Pokazuje to przykład choćby Anny Przybylskiej. W szczególności dlatego, że pierwsze objawy choroby mogą być mało charakterystyczne - w odniesieniu do słynnej polskiej aktorki mówiono, że to depresja Przybylskiej była pierwszym symptomem raka.

- Rak trzustki stanowi ogromne wyzwanie diagnostyczne, ponieważ bardzo często ma niemy przebieg kliniczny, a objawy, jeśli się pojawiają, najczęściej związane są z zaawansowaniem choroby - alarmował w rozmowie z WP abcZdrowie dr n. med. Michał Kunkiel, onkolog kliniczny z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

Szacuje się, że nawet 80 proc. pacjentów diagnozę słyszy w momencie, kiedy nad nowotworem nie sposób już zapanować. Jak alarmują eksperci z organizacji Pancreatic Cancer Action, u ośmiu na 10 pacjentów z Wielkiej Brytanii raka trzustki diagnozuje się na etapie, kiedy operacja radykalnego usunięcia guza nie jest już możliwa. Co godzinę nowotwór zabija jedną osobę.

Dlaczego rak trzustki jest tak trudnym przeciwnikiem? Po pierwsze trzustka jest narządem położonym pozaotrzewnowo i nie jest dobrze widoczna w rutynowym badaniu ultrasonograficznym, nie sposób jej też zbadać palpacyjnie. Najlepszym badaniem w przypadku nowotworu jest tomografia komputerowa, ale z uwagi na szkodliwość promieniowania nie można jej wykonywać profilaktycznie. Dodatkowo dolegliwości w przebiegu nowotworu najczęściej pojawiają się bardzo późno.

- Mogą to być np. pobolewania brzucha czy kręgosłupa, niezamierzona utrata masy ciała, apatia czy zaburzenia nastroju. Są to dolegliwości tak niespecyficzne, że konia z rzędem temu, kto każdemu pacjentowi z takimi objawami będzie wykonywał badania w kierunku raka trzustki - wyjaśniał w rozmowie z WP abcZdrowie dr n. med. Leszek Kraj, onkolog.

- Jest także kilka specyficznych objawów, spośród których najważniejszym jest żółtaczka. Pojawia się, kiedy nowotwór rozwija się w głowie trzustki, dochodzi do ucisku dróg żółciowych i zmiany koloru skóry. Jest to o tyle łatwiejsze, że pacjent wówczas niezwłocznie uda się do lekarza - podkreślał.

Inne objawy, które mogą zwiastować raka trzustki, to:

• biegunka tłuszczowa,

• ból pleców,

• cukrzyca,

• utrata apetytu.

W przypadku tego ostatniego objawy badania wskazują, że u nawet 40 proc. chorych na raka trzustki pierwszym symptomem była właśnie cukrzyca.

- Istnieją jednak sygnały, których wystąpienie powinno wzmóc czujność. Jednym z nich jest nowa diagnoza cukrzycy. Innym objawem, który może wskazywać na raka trzustki, jest zażółcenie powłok skórnych z towarzyszącym świądem skóry - tłumaczył dr n. med. Michał Kazanowski z Dolnośląskiego Centrum Onkologii, Pulmonologii i Hematologii we Wrocławiu.

Pancreatic Cancer Action zwraca uwagę, że objawami raka trzustki mogą być też przewlekłe zmęczenie lub nagły spadek energii.

- Gdy dochodzi do naciekania nowotworu na nerwy, może pojawić się ból, który nie mija nawet po zażyciu środków przeciwbólowych. W późniejszym etapie rozwoju i ucisku na przewód pokarmowy mogą pojawić się wymioty oraz bóle brzucha nasilające się po posiłku - dodaje chirurg.

Pancreatic Cancer UK zwraca uwagę, że na zaawansowanym etapie choroby może pojawić się jeszcze jeden objaw - bolesny obrzęk stóp. Niektóre badania wskazują także, że nawet 65 proc. osób ze zdiagnozowanym rakiem trzustki objawy nowotworu dostrzega na skórze - mowa o świądzie.

Choć żaden z tych objawów nie przesądza o diagnozie, to pod żadnym pozorem nie wolno ich bagatelizować. Eksperci alarmują, że tylko wczesne wykrycie choroby daje szanse na wygraną z tym groźnym przeciwnikiem.

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl