Lęk napadowy
Ludzie w toku rozwoju gatunkowego wykształcili wiele mechanizmów mających chronić jednostkę i grupę przed zagrożeniami zewnętrznymi. Bardzo ważnym elementem obronnym są emocje, szczególnie te, które pozwalają rozpoznawać niebezpieczeństwo i automatycznie reagować. Strach i lęk zwykle są bardzo pomocne w życiu, gdyż dają nam możliwość unikania szkodliwych sytuacji. Są jednak osoby, u których lęk zbytnio się nasilił, przez co wywołuje szereg problemów, które nie mają nic wspólnego z ochroną organizmu.
1. Czym jest lęk napadowy?
Zaburzenia lękowe, które mogą rozwinąć się u każdego człowieka, są poważnym problemem, który może degradować życie jednostki i jej najbliższego otoczenia. W przebiegu tych zaburzeń nasilony lęk powoduje wycofywanie się z życia, unikanie kontaktu z wyimaginowanym zagrożeniem oraz zamykanie się w bezpiecznym świecie zacisza domowego. Zaburzenia lękowe to cała grupa problemów, w którym głównym objawem jest nasilony lęk. W zależności od częstotliwości występowania tego objawu oraz innych specyficznych symptomów można podzielić je na kilka grup zaburzeń. W niektórych lęk towarzyszy człowiekowi przez cały czas, w innych ma on formę napadów lęku pojawiających się bez przyczyny lub też lęku, który jest wywoływany poprzez określone warunki otoczenia itp. Lęk napadowy jest jednym z zaburzeń lękowych. W przebiegu tego zaburzenia lęk nasila się w pewnych okresach, wywołując zarówno ciężkie przeżycia psychiczne, jak i objawy somatyczne. Osoba cierpiąca na lęk napadowy zwykle nie jest w stanie sama określić przyczyn nasilania się lęku. Napady lęku są uciążliwą dolegliwością, która może prowadzić do trudności w normalnym funkcjonowaniu. Po kilku „atakach” może rozwinąć się tzw. lęk przed lękiem, czyli obawa przed wystąpieniem kolejnego napadu lęku, co w efekcie prowadzi do nasilania się objawów. Wiele osób nie zgłasza się od razu do lekarza lub szuka potwierdzenia objawów w wykonywanych ciągle badaniach laboratoryjnych. Problemy tego typu dotykają najczęściej osób, które przeżyły trudną i silnie stresującą sytuację, która wyzwoliła problemy emocjonalne. Cierpienie psychiczne i fizyczne, jakie mogą wywoływać nawracające napady lęku, może prowadzić do wycofywania się z aktywności i życia w ciągłej niepewności, kiedy pojawi się kolejny problem. Patologiczny lęk jest trudnym towarzyszem życiowym, mogącym wywoływać zaburzenia pracy organizmu, które wydają się spowodowane ciężką chorobą somatyczną.
2. Objawy somatyczne lęku napadowego
Ciało i umysł człowieka tworzą jedną całość i wzajemnie na siebie wpływają. Zmiany w funkcjonowaniu jednego z tych elementów niosą za sobą ogólnoustrojowe problemy. W przypadku zaburzeń lękowych problemy te dotyczą zarówno funkcjonowania psychicznego człowieka, jak i reakcji organizmu na te zmiany. Psychicznymi wyznacznikami lęku są: niepokój, rozdrażnienie, przeżywany stres, problemy w skupieniu się i racjonalnym myśleniu, ale również napięcie emocjonalne. Natomiast w sferze fizycznej lęk może objawiać się napięciem mięśniowym oraz dolegliwościami ze strony narządów wewnętrznych.
Objawy somatyczne towarzyszące zaburzeniom lękowym nie znajdują potwierdzenia w badaniach laboratoryjnych. Oznacza to, że nie mają podłoża biologicznego uszkodzenia czy choroby somatycznej. Jednak odczucia, jakie im towarzyszą, są dla osoby cierpiącej kolejnym elementem wzmagającym lęk, a tym samym objawy somatyczne. Do najbardziej charakterystycznych objawów somatycznych w lęku napadowym można zaliczyć tzw. kołatanie serca, czyli przyspieszone, nierówne bicie serca, które daje zarazem wrażenie poważnego problemu z układem krwionośnym, np. zbliżającego się zawału. Osoby doświadczające tego problemu nie mogą często zrozumieć, co się z nimi dzieje i dlaczego nie ma nieprawidłowości w wynikach badań laboratoryjnych. Leczenie somatyczne w takim przypadku nie jest wskazane, ponieważ nie zmienia stanu psychicznego pacjenta lub tylko zagłusza przyczyny powstawania problemu.
3. Leczenie lęku napadowego
Leczenie osoby cierpiącej na lęk napadowy należy rozpocząć od wizyty u lekarza psychiatry. Lekarz będzie mógł zdiagnozować problem i w razie dużego nasilenia objawów, zalecić leczenie farmakologiczne. Jednak ma ono na celu zmniejszenie odczuwanego lęku, wyciszenie i złagodzenie objawów somatycznych. Podstawową metodą leczenia zaburzeń lękowych, w tym lęku napadowego, jest psychoterapia. Psychoterapia jest procesem, podczas którego osoba cierpiąca na zaburzenia może pracować nad rozwiązywaniem problemów leżących u podstaw zaburzeń, szukać nowych możliwości radzenia sobie w ciężkich sytuacjach i utrwalać pozytywne schematy reagowania i zachowania. Form psychoterapii jest wiele i każdy znajdzie coś dla siebie. Warto zwrócić uwagę, że niektóre z nich są skuteczne, mimo że odbiegają od standardowego rozumienia terapii. Do takich metod należą nowoczesne sposoby terapii przy zastosowaniu specjalistycznej aparatury medycznej.
4. Neurofeedback w leczeniu lęku napadowego
Neurofeedback jest jedną z możliwych metod pomagających przezwyciężać objawy napadów lęku. Lęk powstający w psychice ma swoje odzwierciedlenie w stanie fizycznym organizmu. Oddziałując na organizm, można również zmniejszać nasilenie psychicznych problemów. W tym celu stosuje się metodą neurofeedbacku, która pozwala poznawać pacjentowi swoje reakcje, zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Głębsze poznanie procesów funkcjonowania organizmu daje pacjentowi kontrolę nad własnymi reakcjami i przeżyciami.
Dzięki treningowi metodą neurofeedback można w komfortowych warunkach, pod okiem wykwalifikowanego terapeuty, pracować nad napadami lęku. Taki trening daje szansę na trwałe rozwiązanie problemu i utrwalenie pozytywnych wzorców zachowania się w przypadku narastających trudności. Pozwala to w przyszłości samodzielnie radzić sobie z problemami, w tym z napadami lęku, dzięki poznanym na treningu możliwościom reagowania i kontroli własnego ciała.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.