Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Magdalena Pikul

Tenoskopia - czym jest? Wskazania, przeciwwskazania, przebieg

Tenoskopia umożliwia wprowadzenie kamery o małej średnicy do pochewki ścięgna.
Tenoskopia umożliwia wprowadzenie kamery o małej średnicy do pochewki ścięgna. (Adobe stock)

Tenoskopia to nowoczesna metoda wykorzystywana w ortopedii, która umożliwia lekarzom ocenę stanu ścięgna. Specjalista wprowadza do ścięgna sondę i miniaturową kamerę. Jest to zabieg mało inwazyjny. Co warto wiedzieć o tenoskopii? Jakie są przeciwwskazania do jej wykonania?

spis treści

1. Co to jest tenoskopia?

Tenoskopia jest innowacyjną metodą umożliwiającą ocenę stanu ścięgna dzięki wprowadzeniu sondy i kamery poprzez dwa niewielkie otwory w skórze. Wprowadzenie ich do pochewki ścięgna umożliwia uwidocznienie oraz analizę na całej jego długości.

Tenoskopia wymaga wykonania minimalnego nacięcia, jest mało inwazyjna, a także zmniejsza ryzyko komplikacji i znacznie przyspiesza gojenie. Jest zabiegiem szczególnie przewyższającym inne metody diagnostyczne w przypadku konieczności uwidocznienia i analizy ścięgien w obrębie kończyny dolnej.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?"

W ciele człowieka występuje wiele typów ścięgien, między innymi: walcowate, szerokie, spłaszczone. Kształt tych włóknistych pasm zbudowanych z tkanki łącznej uzależniony jest od budowy mięśnia, wokół którego występują.

W swojej codziennej pracy ortopedzi stykają się z różnymi urazami tych tkanek. Ścięgno w kostce może ulec naderwaniu, zerwaniu czy naciągnięciu. Podobnie jest ze ścięgnami mięśni strzałkowych, ścięgnami mięśnia piszczelowego tylnego.

2. Wskazania do tenoskopii

Metoda ta pozwala na zdiagnozowanie uszkodzeń ścięgien, które są podejrzewane ze względu na manifestowane objawy kliniczne, jednak nie można ich potwierdzić w toku innych badań. Zabieg pozwala również w razie potrzeby na oczyszczenie okolicy ścięgna, pozostawiając samo ścięgno nienaruszone. Za pomocą tej procedury specjaliści mogą badać pochewki ścięgniste, a także inne struktury maziowe takie jak kaletka.

Tenoskopia barku przeprowadzana jest u pacjentów z uszkodzeniami ścięgien stawu barkowego. Objawy, które mogą wskazywać na zerwane ścięgno to ostre dolegliwości bólowe w obrębie barku, trzaski, chrupnięcia, obrzęki, problemy z odwracaniem ręki, skurcze podczas wykonywania ruchów ramieniem.

Tenoskopia stawu skokowego, nazywana potocznie przez pacjentów tenoskopią stopy umożliwia zbadanie ścięgna, w przypadku, w którym inne badania diagnostyczne nie rozstrzygają przyczyny bólu w obrębie stawu skokowego. Specjaliści wyróżniają tenoskopię ścięgna Achillesa oraz tenoskopię ścięgna piszczelowego tylnego. Silny ból nogi w okolicy łydki, opuchlizna czy zaczerwienienie skóry to objawy, które mogą sygnalizować, że pacjent cierpi na zapalenie ścięgna Achillesa.

Zwyrodnienie ścięgien mięśni strzałkowych lub zapalenie ścięgna to wskazania do przeprowadzenia tenoskopii ścięgien strzałkowych. Szczególnie typowymi miejscami drażnienia ścięgna są: troczek górny mięśni strzałkowych, guzek strzałkowy. Uszkodzenia ścięgien mięśni strzałkowych mogą powodować takie objawy jak:

  • ból,
  • opuchlizna po stronie bocznej stawu skokowego,
  • podwyższone palpacyjnie napięcie mięśni po stronie bocznej goleni.

Wskazaniem do tenoskopii dłoni są dysfunkcje ścięgien prostujących (odpowiadają za funkcje zginania placów lub nadgarstka) lub zginających (odpowiadają za ruch rozciągania). Do naruszenia ścięgien w obrębie ręki może dojść na skutek ciężkich zerwań, skaleczeń, urazów. Ból nadgarstka, na który skarży się wielu pacjentów, może sygnalizować, że doszło do naciągnięcia bądź zerwania ścięgien. Objaw ten może mówić także o zapaleniu stawów lub kaletki maziowej.

3. Jak przygotować się do tenoskopii?

Wielu pacjentów szuka odpowiedzi na pytanie: „jak przygotować się do tenoskopii?”. W dniu planowanego zabiegu do placówki należy zgłosić się na czczo. Na 6 godzin przed operacją nie należy przyjmować produktów żywnościowych, gęstych płynów, napojów kofeinowych, herbat.

Zabronione jest również palenie tytoniu oraz żucie gumy. Osoby cierpiące na alergie, choroby autoimmunologiczne czy skazy krwotoczne powinny poinformować o tym fakcie lekarza.

4. Jak przebiega procedura tenoskopii?

Tenoskopia ręki, tenoskopia kolana czy tenoskopia nadgarstka to zabiegi, z którymi na co dzień stykają się specjaliści ze szpitalnych oddziałów urazowo-ortopedycznych. Ocenę stanu ścięgien przeprowadza się w zazwyczaj wtedy, gdy istnieją rozbieżności w wynikach badań (np. badania ultrasonograficznego USG i badania z użyciem rezonansu magnetycznego). W trakcie tenoskopii specjalista ocenia struktury przy użyciu sondy oraz kamery, po wprowadzeniu narzędzi do pochewki ścięgna.

Zabieg umożliwia rzetelną ocenę uszkodzeń tkanek np. ścięgna przy kostce. Jeśli zachodzi taka konieczność, procedura daje specjaliście możliwość oczyszczenia ścięgna mięśnia piszczelowego przedniego czy ścięgna strzałkowego. Metoda ta sprawdza się, szczególnie w przypadku niemożliwości potwierdzenia uszkodzenia innymi metodami diagnostycznymi, przy wyraźnych objawach klinicznych.

5. Czy tenoskopia jest bolesna?

Tenoskopia zaliczana jest do zabiegów mało inwazyjnych. W zależności od badanego ścięgna i tolerancji pacjenta, przeprowadzana jest w znieczuleniu podpajęczynówkowym lub znieczuleniu ogólnym. Znieczulenie ogólne sprawia, że pacjent ma zahamowane odruchy rdzeniowe. Nie odczuwa żadnego bólu.

Znieczulenie podpajęczynówkowe, podawane zwykle do operacji na kończynach dolnych, powoduje blokadę nerwową: czuciową, ruchową i współczulną. Osoba, u której przeprowadzana jest procedura nie czuje ani bólu, ani dotyku czy temperatury.

6. Jak długo trwa tenoskopia?

Czas trwania tej procedury może wynosić od około 45 minut do 3 godzin, w zależności od zaawansowania uszkodzenia i potrzebnej naprawy.

7. Jak przygotować się do tenoskopii?

Wielu pacjentów szuka odpowiedzi na pytanie: „jak przygotować się do tenoskopii?”. W dniu planowanego zabiegu do placówki należy zgłosić się na czczo. Na 6 godzin przed operacją nie należy przyjmować produktów żywnościowych, gęstych płynów, napojów kofeinowych, herbat.

Zabronione jest również palenie tytoniu oraz żucie gumy. Osoby cierpiące na alergie, choroby autoimmunologiczne czy skazy krwotoczne powinny poinformować o tym fakcie lekarza.

8. Jakie są możliwe powikłania związane z tenoskopią?

Powikłania tenoskopii zdarzają się rzadko. Po zabiegu pacjent może odczuwać lekki ból i obrzęk w okolicy zabiegu, ale zazwyczaj jest to łagodne i można je złagodzić za pomocą leków przeciwbólowych.

Zabieg wiąże się z ryzykiem wystąpienia infekcji, krwiaka lub nadmiernego krwawienia w obrębie ścięgna. Może to być szczególnie ryzykowne dla pacjentów przyjmujących leki rozrzedzające krew (leki przeciwzakrzepowe).

U pacjentów poddawanych tej procedurze może wystąpić także uszkodzenie nerwów lub otaczających tkanek, na skutek wprowadzania endoskopu. Po tenoskopii może dojść także do innych powikłań, jak ograniczenie ruchomości.

9. Czy po tenoskopii wymagana jest rehabilitacja?

Wszelkich informacji na temat ewentualnej rehabilitacji powinien udzielić pacjentowi ortopeda. Jeśli u pacjenta zostanie zdiagnozowany np. stan zapalny ścięgna piętowego, wskazany jest odpoczynek.

Chory nie powinien uprawiać ćwiczeń. Niewskazana jest również nadmierna aktywność ruchowa. Konieczne może być również przyjmowanie doustnych środków przeciwzapalnych.

10. Czy istnieją przeciwwskazania do wykonania tenoskopii?

Wśród najczęstszych przeciwwskazań do wykonania tenoskopii lekarze wymieniają:

11. Jakie są korzyści z wykonania tenoskopii w porównaniu do tradycyjnej chirurgii?

W porównaniu do tradycyjnych zabiegów chirurgicznych tenoskopia wymaga wykonania niewielkiego nacięcia, co zmniejsza ryzyko infekcji, skraca czas rekonwalescencji i minimalizuje ryzyko wystąpienia blizn na skórze pacjenta. Dużym plusem jest również to, że po wykonanej tenoskopii pacjenci wracają do codziennych aktywności znacznie szybciej niż po wykonanym zabiegu chirurgicznym.

12. Czy tenoskopia jest zabiegiem bezpiecznym?

Tenoskopia uznawana jest za metodę w miarę bezpieczną i mało inwazyjną. Chirurg ortopeda przeprowadzający tę procedurę używa kamery i narzędzi przeznaczonych do tego typu zabiegu. W porównaniu do inwazyjnych zabiegów operacyjnych, tenoskopia łokcia czy ścięgna Achillesa nie pozostawia dużych nacięć oraz blizn.

Ważne jest, by pacjent poinformował specjalistę o stanie zdrowia, wszelkich alergiach oraz przyjmowanych lekach. Informacja o alergii pozwala lekarzowi uniknąć przepisywania po zabiegu środków farmakologicznych, które mogłyby wywołać uczulenie czy wstrząs anafilaktyczny.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze