Antybiotykoterapia może być tragiczna w skutkach. Czy nadchodzi era postantybiotykowa?
Pod względem liczby opakowań leków przypadających na statystycznego mieszkańca zajmujemy drugie miejsce w Europie – wyprzedzają nas jedynie Francuzi, którzy jeszcze chętniej od naszych rodaków sięgają po lekarstwa, gdy tylko coś ich zaboli. Niestety, nadmierne przyjmowanie leków sprawia, że się na nie uodparniamy. Najgorzej jest z antybiotykami – ich powszechne nadużywanie sprawia, że bytujące w naszym organizmie bakterie stają się lekooporne i wywołują nieuleczalne choroby.
1. Bakterie mutanty oporne na leczenie
Światowa Organizacja Zdrowia apeluje od kilku lat, że lekarze nie mogą bagatelizować powagi sytuacji i przepisywać na byle infekcję antybiotyk, ponieważ w ten sposób wkrótce przestaną one w ogóle leczyć. Jednocześnie firmy farmaceutyczne wciąż wprowadzają na rynek nowe leki i uspokajają pacjentów, że antybiotyki działają i będą działać. Niestety, coraz częściej słyszymy o bakteriach mutantach, które są oporne na leczenie antybiotykami.
Już w 1945 roku podczas odbierania Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny, za odkrycie penicyliny, Aleksander Fleming przestrzegał, że nieświadomy działania antybiotyków człowiek, będzie ich nadużywał, a to doprowadzi do powstania oporności. Nikt się jednak tym nie przejął i antybiotyki stały się jednym z największych osiągnięć współczesnej medycyny, niestety – zachłysnęliśmy się tym wynalazkiem i zaczęliśmy go nadużywać.
2. Sukces medycyny, stał się jej przekleństwem
Antybiotyk nie tylko ingeruje w chorobę, niszcząc patogenne bakterie, ale także zabija naturalną florę bakteryjną np. w jelitach i w drogach oddechowych. W momencie gdy zostaje to zaburzone, nasz organizm pozostaje bez ochrony co sprawia, że jest bardziej podatny na zakażenia. Ale taki antybiotyk przyjmowany kiedy nie jest potrzebny, szkodzi nie tylko nam – bakterie, które zbyt często stykają się ze szkodliwą substancją, stają się na nią oporne, przez co dochodzi do najróżniejszych mutacji.
Oporność na antybiotyki sprawia, że wkrótce zapalenie gardła, płuc czy gruźlica, znowu mogą być chorobami śmiertelnymi. Opór bakteryjny jest także zagrożeniem dla chirurgii i terapii nowotworowych.
Po raz pierwszy lekooporne bakterie opisano w latach 80.-tych. Był to szczep bakterii gronkowca złocistego MRSA, bakterii, która często bytuje w drogach oddechowych i skórze. Gronkowiec stał się oporny na penicylinę już w latach 50., a w miarę upływu lat stawał się coraz groźniejszy. Wprowadzono zatem do jego leczenia metycylinę, która 2 lata później doczekała się pierwszego opornego szczepu.
3. Realne zagrożenie XXI wieku
Niestety, XXI wiek może okazać się powrotem do średniowiecza – ludzie znowu zaczną umierać na dotąd uleczalne choroby. WHO przestrzega, że problem jest na tyle poważny, że zagraża osiągnięciom współczesnej medycyny i dotknie przede wszystkim państwa rozwinięte, gdzie przepisywanie antybiotyków jest praktykowane na szeroką skalę nawet w błahych infekcjach. Coraz częściej słyszymy o lekoopornych bakteriach, które według naukowców wkrótce będą zabijać więcej ludzi niż rak.
Aktualnie odnotowujemy około 700 tys. zgonów rocznie spowodowanych „superbakterią”. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że w połowie wieku będzie ich 10 mln na rok (dla porównania nowotwory zabijają rocznie ok. 8 mln ludzi), chyba, że zostaną podjęte skuteczne działania.
Uodparnianie się mikroorganizmów na leki jest przede wszystkim efektem nadużywania antybiotyków w leczeniu infekcji oraz nie kończenie kuracji przez pacjentów i przerywanie leczenia po kilku tabletkach, gdy są już pierwsze objawy poprawy zdrowia.
Polska medycyna walczy aktualnie z bakterią New Delhi – jak podaje Ośrodek Referencyjny ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów, zakażonych jest już co najmniej 1100 osób.
Pneumokoki, gronkowce, pałeczki zapalenia płuc i inne bakterie błyskawicznie uodporniają się na antybiotyki. Starajmy się zatem nie nadużywać antybiotyków, a jeśli już je przyjmujemy, to wybierać opakowanie do końca.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
