Głęboka stymulacja mózgu w chorobie Parkinsona
Głęboka stymulacja mózgu to metoda blokująca obszary mózgu, które powodują chorobę Parkinsona, wzgórza i gałki bladej, bez celowego niszczenia mózgu. W głębokiej stymulacji mózgu elektrody są umieszczone we wzgórzu (na drżenie samoistne i stwardnienie rozsiane) lub w gałce bladej (w chorobie Parkinsona). Głeboka stymulacja mózgu przynosi zadawolające efekty terapeutyczne.
1. Przebieg stymulacji mózgu w chorobie Parkinsona
Elektrody są połączone przewodami z urządzeniem stymulującym (tzw. generator impulsów lub IPG) wszczepionym pod skórę klatki piersiowej, poniżej obojczyka. Po uruchomieniu urządzenie wysyła impulsy elektryczne do obszarów docelowych w mózgu, blokując impulsy powodujące drżenia. Przynosi to taki sam efekt jak talamotomia lub palidotomia bez faktycznego zniszczenia mózgu. Urządzenie może być programowane za pomocą urządzenia wysyłającego sygnały drogą radiową do urządzenia. Pacjenci otrzymują specjalne magnesy, które pozwalają im włączać lub wyłączać urządzenie. W zależności od częstości użycia działa ono 3-5 lat. Osoby, które mają stymulatory w obu półkulach przechodzą operację podzieloną na dwie części. Większość osób z chorobą Parkinsona będzie wymagało zabiegu po obu stronach mózgu. Podczas pierwszego zabiegu elektrody są umieszczone w mózgu, ale pozostawione niepowiązane.
Po zabiegu pacjent może odczuwać zmęczenie, tkliwość lub bolesność w miejscu zszycia. Po pierwszej części zabiegu pacjent przebywa 2-3 dni w szpitalu, po drugiej – mniej niż dobę. Szwy są usuwane w ciągu 7-10 dni. Głowę można myć wilgotną ściereczką, unikając pola operacyjnego. Przez pierwsze 2 tygodnie należy unikać jakiejkolwiek aktywności, a przez 4-6 po zabiegu ciężkiego wysiłku fizycznego. Do pracy można wrócić po 6 tygodniach. Mechanizmy wykrywające na lotniskach i sklepach mogą włączać lub wyłączać urządzenie, co może powodować nieprzyjemne odczucia lub nagle pogorszyć stan pacjenta. Można korzystać z komputera, telefonu komórkowego, urządzeń domowych.
2. Metody umieszczania elektrod w mózgu i działanie zabiegu
Jest wiele metod umieszczania elektrod w określonym miejscu mózgu. Przede wszystkim trzeba wyznaczyć te miejsca. Jednym ze sposobów zlokalizowania obszarów docelowych jest poleganie wyłącznie na obrazowaniu tomografii komputerowej (CT) lub rezonansu magnetycznego (MRI). Inni wykorzystują technikę zapisu elektrodowego określenia poszczególnych obszarów. Po wyznaczeniu miejsc wszczepiane są elektrody. Luźne końce znajdują się pod skórą głowy, a nacięcia są zszywane. Tydzień później pacjent jest odsyłany do szpitala na bardzo krótki czas. Pacjent poddawany jest znieczuleniu ogólnemu, przewody są odłączone od luźnych końców elektrod, a następnie podłączane do generatorów impulsów. 2-4 tygodnie później urządzenie stymulujące jest włączane i dostosowywane do pacjenta. Zanim pacjent otrzyma odpowiednią pomoc może minąć kilka tygodni. DBS powoduje bardzo niewiele skutków ubocznych.
Stymulacja jądra podwzgórza jest nową aplikacją DBS. Po zakończeniu szeroko zakrojonych badań klinicznych stymulacja jądra podwzgórza została uznana za najbardziej skuteczne leczenie chirurgiczne choroby Parkinsona, ponieważ obejmuje nie tylko drżenia, ale wszystkie objawy choroby: sztywność, spowolnienie ruchów,problemy z chodzeniem. Udana stymulacja jądra podwzgórza pozwala pacjentom zmniejszenie liczby przyjmowanych leków, objawów i wszystkich innych symptomów choroby. Ponadto umieszczenie stymulatora w jądrze podwzgórza jest zwykle łatwiejsze niż operacja na gałce bladej. Przez większość czasu podczas zabiegu pacjent pozostaje w pełni świadomy, co pozwala personelowi medycznemu na odpowiednie sprawdzenie działania urządzenia. Podawane są małe dawki znieczulenia w wrażliwych miejscach.
Zalety i wady stymulacji mózgu Zalety głębokiej
stymulacji mózgu to:
- struktura mózgu nie jest niszczona w takim stopniu jak podczas innych zabiegów i powoduje mniej komplikacji;
- stymulacja elektryczna może być dopasowywana do zmian w chorobie pacjenta czy reakcji organizmu na leki i nie trzeba przy tym przeprowadzać kolejnej operacji;
- głęboka stymulacja nie ogranicza możliwości dalszego leczenia;
- cała procedura jest stosunkowo bezpieczna;
- może leczyć wszystkie główne objawy choroby Parkinsona;
- poprawia się jakość życia pacjenta;
- pozawala na ograniczenie przyjmowanych środków farmakologicznych.
Wady:
- zwiększone ryzyko infekcji;
- konieczność przeprowadzenia operacji, jeśli urządzenie przestanie działać, lub w celu wymiany baterii;
- potrzeba dodatkowego czasu, by dostosować urządzenie do pacjenta;
- interakcje z urządzeniami antywłamaniowymi i in.
70% osób po zabiegu odczuwa znaczącą poprawę swojego stanu. Z operacją wiąże się 2-3% ryzyko powstania trwałych urazów – paraliż, zmiany osobowości, napady i infekcje. Operacja nie jest zalecana, jeśli leki potrafią stłumić objawy choroby. Wiek nie ma znaczenia w przeprowadzeniu operacji, chociaż każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.