Koronawirus SARS-CoV-2 może docierać do mózgu przez nos. Nowe badania

Czasopismo medyczne "Nature Neuroscience" poinformowało o najnowszych badaniach niemieckich naukowców, według których koronawirus SARS-CoV-2 najprawdopodobniej przedostaje się do mózgu poprzez włókna nerwowe w błonie śluzowej nosa.

1. Koronawirus przedostaje się do mózgu przez nos

Naukowcy od kilku miesięcy alarmowali o możliwych komplikacjach neurologicznych wywołanych koronawirusem SARS-CoV-2, nie było jednak jasne, w jaki sposób wirus dostaje się do mózgu.

Podejrzewano, że do transmisji może dochodzić za pośrednictwem włókien nerwu węchowego, które są wypustkami komórek nerwowych. Najnowsze badania multidyscyplinarnego zespołu specjalistów z Niemiec wydają się potwierdzać te przypuszczenia.

2. Śluzówka węchowa "wrotami do mózgu"

Zobacz film: "prof. Gańczak o masowym testowaniu Słowaków i wydolności polskiej ochrony zdrowia"

Zespół specjalistów z Charité - Universitätsmedizin w Berlinie przebadał pobrane pośmiertnie próbki tkanek 33 pacjentów ( o średniej wieku 72 lata), którzy zmarli w Charité lub uniwersyteckim centrum medycznym w Göttingen po przebyciu COVID-19.

Naukowcy, wykorzystując najnowszą technologię, przeanalizowali próbki pobrane z pola węchowego w śluzówce nosa zmarłych pacjentów oraz z czterech różnych obszarów mózgu. Zarówno próbki tkanek, jak i różne komórki przebadano pod kątem obecności materiału genetycznego SARS-CoV-2 i "białka kolca", które znajduje się na powierzchni wirusa.

Zespół dowiódł obecność wirusów w różnych strukturach neuroanatomicznych, które łączą oczy, usta i nos z pniem mózgu i wykazał, że najwięcej było ich w błonie śluzowej, w której znajdują się włókna węchowe. Obrazy z mikroskopu elektronowego ukazały nienaruszone koronawirusy w nabłonku węchowym błony śluzowej nosa. Poinformowano, że zostały one znalezione zarówno w komórkach nerwowych, jak i wypustkach pobliskich komórek nabłonka.

"Dane te potwierdzają pogląd, że SARS-CoV-2 może wykorzystywać śluzówkę węchową jako wrota do mózgu" - zaznaczył prof. Frank Heppner z Charite.

3. Koronawirus jak wścieklizna

Prof. Heppner wyjaśnił, że wnikanie wirusa w tej okolicy ułatwia anatomiczna bliskość komórek śluzówki, naczyń krwionośnych i komórek nerwowych.

"Po wejściu do błony śluzowej węchowej wirus wydaje się wykorzystywać połączenia neuroanatomiczne, takie jak nerw węchowy, aby dotrzeć do mózgu" - powiedział neuropatolog.

"Należy jednak podkreślić, że pacjenci z COVID-19 biorący udział w tym badaniu należeli do tej niewielkiej grupy pacjentów, u których choroba kończy się śmiercią. Nie jest więc możliwe przenieść wyniki naszego badania na przypadki z łagodnie lub umiarkowanie przebiegającą chorobą" - dodał specjalista.

To w jaki sposób, wirus przenosi się dalej, wciąż nie zostało jednak w pełni wyjaśnione.

"Nasze dane sugerują, że wirus przemieszcza się z komórki nerwowej do komórki nerwowej, aby dotrzeć do mózgu. Jest jednak prawdopodobne, że wirus jest również przenoszony przez naczynia krwionośne, ponieważ dowody na obecność wirusa znaleziono również w ścianach naczyń krwionośnych mózgu" - wyjaśniła dr Helena Radbruch.

Zespół niemieckich naukowców przypomniał, że koronawirus SARS-CoV-2 nie jest jedynym wirusem zdolnym do dotarcia do mózgu wymienionymi drogami. Tak samo zachowuje się wirus opryszczki i wirus wścieklizny.

4. Koronawirus a utrata węchu i smaku

Zbadano także sposób, w jaki układ odpornościowy reaguje na zakażenie SARS-CoV-2. Oprócz znalezienia dowodów na aktywację komórek odpornościowych w mózgu i błonie węchowej wykryli oznaki aktywności odpornościowej tych komórek w płynie mózgowo-rdzeniowym. W niektórych z badanych przypadków naukowcy stwierdzili również uszkodzenie tkanek spowodowane udarem w wyniku zatkania naczynia krwionośnego przez zakrzep.

"Naszym zdaniem obecność SARS-CoV-2 w komórkach nerwowych błony śluzowej węchowej dobrze wyjaśnia objawy neurologiczne występujące u pacjentów z COVID-19, takie jak utrata węchu czy smaku" - poinformował prof. Heppner.

"Znaleźliśmy również SARS-CoV-2 w obszarach mózgu, które kontrolują funkcje życiowe, takie jak oddychanie. Nie można wykluczyć, że u pacjentów z ciężkim COVID-19 obecność wirusa w tych obszarach mózgu ma zaostrzający wpływ na czynność układu oddechowego, zwiększając problemy z oddychaniem z powodu zakażenia płuc SARS-CoV-2. Podobne problemy mogą pojawić się w odniesieniu do czynności układu krążenia" - dodał.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.