Najczęstsze NOP-y po szczepieniu na COVID-19. "Po trzeciej dawce nie ma żadnych nowych, zaskakujących objawów"

Jakie skutki uboczne mogą pojawić się po trzeciej dawce szczepionki na COVID? Wirusolog uspokaja, że nie ma powodu do obaw, odczyny poszczepienne nie powinny być dla nikogo zaskoczeniem. Dzięki raportowi CDC dokładnie wiemy, czego można się spodziewać.

1. Trzecia dawka szczepionki

Liczne badania potwierdzające słabnącą z czasem ochronę przeciw COVID-19 sprawiły, że w wielu krajach podaje się już trzecią dawkę szczepionki, tzw. przypominającą.

W Polsce do otrzymania kolejnej dawki wakcyny w pierwszej kolejności zostały uprawnione osoby z upośledzoną odpornością, medycy oraz osoby, u których układ immunologiczny z powodu wieku nie funkcjonuje prawidłowo – czyli po 50. roku życia.

Zobacz film: "Trzecia dawka szczepionki i leczenie COVID-19 - co mówi nauka"

Od 2 listopada trzecią dawkę szczepionki będą mogli przyjąć wszyscy Polacy, którzy ukończyli 18 lat. To dobra wiadomość w obliczu nasilającej się czwartej fali. A jednak, dla niektórych, kolejne szczepienie może być powodem do obaw o odczyny poszczepienne (NOP, niepożądane odczyny poszczepienne - przyp. red.). W rozmowie z WP abcZdrowie, prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska, wirusolog z UMCS w Lublinie, uspokaja wszystkich, którzy się boją.

- Odczyny poszczepienne po trzeciej dawce są takie same, jakie były po dwóch poprzednich dawkach szczepionki. Najczęściej będą to łagodne odczyny w miejscu wstrzyknięcia – ból, zaczerwienienie. Mogą pojawić się objawy systemowe, czyli podwyższona temperatura, a nawet gorączka. Nie ma powodu do obaw. Po trzeciej dawce nie ma żadnych nowych, zaskakujących objawów - wyjaśnia ekspertka.

Czego możemy się spodziewać? Zdaniem ekspertki nie sposób przewidzieć precyzyjnie reakcji organizmu na preparat.

- To zależy od indywidualnej reakcji organizmu. Byli tacy, którzy nie odczuwali absolutnie żadnych objawów, ale były też osoby skarżące się na gorączkę czy powiększone węzły chłonne. Trudno powiedzieć, jak zareagują po trzeciej dawce. Czy u tej samej osoby objawy się powtórzą, czy będą mniej lub bardziej nasilone? Tego nie wiemy – tłumaczy prof. Szuster-Ciesielska.

Zdaniem ekspertki strach przed ewentualnymi skutkami ubocznymi nie powinien determinować decyzji o trzeciej dawce.

- Ja szczepiłam się AstraZeneką. Po każdym szczepieniu miałam przez kolejny dzień podwyższoną temperaturę, było to 38 stopni Celsjusza, a nawet powyżej. Do tego dochodziło ogólne rozbicie. Jednak to nie powstrzymuje mnie przed tym, żeby przyjąć trzecią dawkę – podkreśla wirusolożka.

- Jeden dzień wyjęty z życiorysu, a w zamian świadomość, że zyskałam silną ochronę, że została ona przedłużona, wzmocniona – to jest dla mnie zysk. Zawsze ponosimy koszty swojej decyzji, więc rozważmy, czy ewentualnie jedno- lub dwudniowa niedyspozycja będzie argumentem przeciw szczepieniu - dodaje

Co powinno nas przekonać?

- Produkcja przeciwciał zachodzi dużo sprawniej w przypadku trzeciej dawki, bo w naszym organizmie już są liczne komórki pamięci – limfocyty B, które będą reagowały bardzo szybko. Podejrzewam, że już w ciągu pierwszego tygodnia będzie obserwowany znaczący wzrost przeciwciał – mówi ekspertka.

2. NOP-y po trzeciej dawce

Niepożądane odczyny poszczepienne mogą wystąpić po każdej szczepionce, podobnie, jak po każdym wyrobie medycznym. Są one niewłaściwą reakcją organizmu na pojawiającą się w nim substancję. W zależności od nasilenia reakcji organizmu mówimy o łagodnym, poważnym lub ciężkim odczynie poszczepiennym.

W przypadku szczepionek przeciw COVID-19 przeważają te łagodne.

Pierwsze dane na temat liczby i rodzaju odczynów poszczepiennych po trzeciej dawce udostępnił Izrael, gdzie najwcześniej rozpoczął się proces podawania kolejnych dawek szczepionek przeciw COVID-19.

Spośród zaszczepionych trzecią dawką seniorów niewiele ponad 30 proc. zgłaszało dolegliwości poszczepienne. W przeważającej części był to ból w miejscu wkłucia.

Również Amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) udostępniło dane ponad 12 tysięcy pacjentów zaszczepionych kolejną dawką. Z przekazanych informacji wynika, że niespełna 80 proc. zaszczepionych dawką przypominającą, zgłosiło, że w dniu szczepienia odczuwało ból w miejscu wkłucia.

Na rządowej stronie i stronie NIZP-PZH można odnaleźć szczegółowe raporty dotyczące zgłaszanych NOP-ów – danych dotyczących trzeciej dawki jeszcze nie ma.

3. Odczyny poszczepienne po Pfizerze

Z danych udostępnionych przez CDC możemy dowiedzieć się, jakie dolegliwości występują najczęściej po podaniu trzeciej dawki szczepionki koncernów Pfizer/BioNTech.

Są to:

• ból ręki w miejscu wkłucia (o różnym natężeniu),
• zmęczenie,
• ból głowy,
• ból mięśni,
• dreszcze.

- Wymienione objawy, takie jak ból w miejscu wkłucia po szczepieniu, zmęczenie, ból głowy, odnotowano w charakterystyce produktu leczniczego. Nie należy zatem panikować, jeśli odczujemy którąkolwiek z tych dolegliwości. Są one przejściowe, najczęściej ustępują w ciągu 24-72 godzin od szczepienia – uspokaja w rozmowie dr Tomasz Dzieciątkowski, wirusolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

- Najczęściej ludzie zgłaszają ból mięśnia, w który była podana szczepionka. Rzadziej pojawiają się objawy, takie jak: osłabienie, podwyższona temperatura oraz ból głowy i oczu. Jeśli jednak występują, to zazwyczaj w pierwszej dobie po szczepieniu i trwają do dwóch dni. Rzadko kiedy przeciąga się to dłużej – komentuje w rozmowie z WP abcZdrowie możliwość wystąpienia odczynów poszczepiennych dr Katarzyna Nessler, specjalistka medycyny rodzinnej.

4. Odczyny poszczepienne po Modernie

Jak podaje raport CDC, miejscowe działania niepożądane zgłaszano częściej po trzeciej niż po drugiej dawce w przypadku preparatu koncernu Moderna.

Jakie dolegliwości zgłaszali zaszczepieni trzecią dawki szczepionki Moderna?

Najczęściej były to:

• ból ręki w miejscu wkłucia (o różnym natężeniu),
• zmęczenie,
• ból głowy,
• ból mięśni i stawów.

Jak widać, objawy te nie odbiegają od dolegliwości mogących towarzyszyć podaniu trzeciej dawki preparatu mRNA Pfizera.

5. Odczyny poszczepienne po Johnson & Johnson

Badania kliniczne dotyczą także jednodawkowej szczepionki J&J. Jakie dolegliwości mogą wystąpić w nawiązaniu do szczepionki wektorowej?

Są to:

• ból ręki w miejscu wkłucia (o różnym natężeniu),
• zmęczenie,
• ból głowy,
• ból mięśni,
• mdłości.

Nowością na tej liście są mdłości, jednak eksperci uspokajają, że mogą się pojawić po każdym preparacie szczepiennym i jest to fakt znany powszechnie w immunologii.

- Po podaniu szczepionki układ odpornościowy zaczyna uwalniać interferony typu 1, czyli komórki odpowiadające za zwalczanie infekcji w organizmie. Pojawia się reakcja zapalna, która jeśli dostanie się do krwiobiegu, może dotrzeć do krążenia trzewnego i jelit oraz spowodować takie właśnie objawy. Jest to więc wtórna reakcja jelit na uwolnienie interferonu – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Janusz Marcinkiewicz, kierownik Katedry Immunologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.