Trzecia dawka szczepionki przeciw COVID-19. "Nie ma ryzyka NOP-ów"
Już od 1 września w Polsce możliwe będzie podanie trzeciej dawki szczepionki osobom z obniżoną odpornością, które ze względu na przebyte schorzenia słabiej reagują na szczepionkę. Eksperci alarmują jednak, że wkrótce trzecią dawkę będą musieli przyjąć wszyscy. Dlaczego będzie to konieczne i czemu nie warto obawiać się kolejnej dawki?
1. Dla kogo trzecia dawka szczepionki?
Rada Medyczna ds. COVID-19 przy premierze Mateuszu Morawieckim wyróżniła 7 grup osób z zaburzeniami odporności, które będą mogły otrzymać trzecią dawkę szczepionki przeciw COVID-19 w pierwszej kolejności. Są to osoby:
- otrzymujące aktywne leczenie przeciwnowotworowe,
- po przeszczepach, które przyjmują leki immunosupresyjne,
- po przeszczepie komórek macierzystych (które odbyło się w ciągu ostatnich 2 lat),
- z umiarkowanymi lub ciężkimi pierwotnymi niedoborami odporności,
- zakażone wirusem HIV,
- przyjmujące specjalistyczne leki, które mogą hamować odpowiedź immunologiczną, dializowane.
Minister zdrowia Adam Niedzielski poinformował, że mimo rekomendacji Rady Medycznej, kwalifikacja do szczepień ma charakter indywidualny. Oznacza to, że osoby z powyższych grup przed przystąpieniem do szczepień powinny otrzymać zalecenie od lekarza prowadzącego.
2. Seniorzy przyjmą trzecią dawkę?
Dużym zaskoczeniem był brak seniorów na liście osób kwalifikujących się do podania trzeciej dawki szczepionki na COVID-19. To właśnie tę grupę wielu ekspertów wymieniało jako jedną z priorytetowych w kontekście otrzymania dawki przypominającej.
Zdaniem prof. Anny Boroń-Kaczmarskiej, specjalistki chorób zakaźnych, może to wynikać z dwóch powodów.
- Seniorów pominięto prawdopodobnie dlatego, że uznano, iż osoby starsze są z reguły osobami schorowanymi, dlatego tak czy inaczej zaliczają się do wymienionych grup. Niemniej nie wykluczam także tego, że mogło to być zwyczajne przeoczenie. To się niestety zdarza - mówi lekarka.
- Mimo wszystko mam nadzieję, że seniorzy zostaną wymienieni jako odrębna grupa i lada moment pojawi się jakiś aneks, w którym uwzględni się fakt, że są to osoby, u których układ odpornościowy jest bardzo słaby, łatwiej dochodzi u nich do zakażenia, a przebieg choroby jest cięższy i nierzadko kończy się zgonem – podkreśla lekarka.
Ekspertka dodaje także, że wkrótce trzecią dawkę będą musieli przyjąć wszyscy, a nie tylko te osoby, które mają słabszą odporność.
- Trzecia dawka szczepionki niewątpliwie będzie potrzebna i mówię to w oparciu o opracowania naukowe. Są dowody na to, że skuteczność poszczepienna z czasem spada, dlatego trzeba będzie podawać dawkę przypominającą. Ponadto jej przyjęcie wydaje się konieczne również z uwagi na pojawianie się niebezpiecznych wariantów, które przełamują odporność mimo przyjęcia dwóch dawek szczepionki. Takim wariantem jest m.in. wariant Lambda. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że trzecia dawka mogłaby skutecznie chronić właśnie przed wariantami podwyższonego ryzyka – wyjaśnia prof. Boroń-Kaczmarska.
3. Po co trzecia dawka?
Dla części osób fakt, że podanie trzeciej dawki szczepionki będzie konieczne, ma być dowodem na to, że szczepionki są nieskuteczne. Sceptycy szczepień podkreślają, że nie będą się szczepić, bo "skoro dwie dawki nie wystarczą, to trzecia również". Inni boją się, że na trzeciej dawce się nie skończy i konieczne będą kolejne dawki przypominające.
- Generalnie w epidemiologii, chorobach zakaźnych, wakcynologii, wszystkie szczepionki inaktywowane (zawierające bakterie lub wirusy, które zostały zabite za pomocą ogrzewania lub chemikaliów – przyp.red.) są podawane w cyklu szczepień, co najmniej trzykrotnie. Do takich szczepionek zalicza się m.in. preparaty na tężca, odkleszczowe zapalenie mózgu czy wirusowe zapalenie wątroby typu B – wymienia lekarka.
- Wydaje się, że ta stara już obserwacja dotycząca podawania trzeciej dawki sprawdza się także w przypadku szczepionek przeciwko SARS-CoV-2, które także należą do grona preparatów inaktywowanych. Tej metody nikt nie powinien się obawiać, ponieważ jest sprawdzona i znana. Trzy dawki są potrzebne po to, aby ochrona była maksymalnie wysoka i po to, aby się utrzymywała dłużej niż rok – wyjaśnia prof. Boroń-Kaczmarska.
Część osób nie chce przyjąć trzeciej dawki także dlatego, że uważa, iż zwiększy ona ryzyko wystąpienia poważnego niepożądanego odczynu poszczepiennego. Czy obawy są słuszne?
- Chciałabym zdementować twierdzenie, że ryzyko NOP-u po trzeciej dawce szczepionki będzie większe. Nie ma żadnych naukowych podstaw, aby formułować takie wnioski. Nie umiem sobie wyobrazić, jaki kolejny NOP mógłby pojawić się u osoby po trzeciej dawce szczepionki, jeśli po dwóch poprzednich nie pojawiło się nic oprócz zaczerwienienia, bólu w miejscu ukłucia i dwudniowego osłabienia – tłumaczy prof. Boroń-Kaczmarska.
Ekspertka dodaje, że gdyby miało dojść np. do wstrząsu anafilaktycznego po szczepionce, to stałoby się to natychmiast po podaniu pierwszej dawki. Podobnie jest z innymi poważnymi reakcjami, takimi jak m.in. epizody zakrzepowo-zatorowe.
- Wstrząs anafilaktyczny jest reakcją natychmiastową. Nie ma możliwości, aby po dwóch dawkach tej samej szczepionki nie doszło do wstrząsu, a po trzeciej już tak. Takiego ryzyka nie ma. Podkreślam, że te osoby, które nie doznały ciężkiej reakcji poszczepiennej na COVID-19, nie mają się czego bać. Powinny się szczepić i pamiętać, że najważniejsze jest to, że preparaty te wysoce chronią przed ciężkim przebiegiem choroby i zgonem. Ponadto, szczepienia to jedyna skuteczna metoda walki z pandemią – kończy prof. Boroń-Kaczmarska.
4. Raport Ministerstwa Zdrowia
W poniedziałek 30 sierpnia resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 151 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2.
Z powodu COVID-19 nie zmarła żadna osoba. Żadna osoba nie zmarła też z powodu współistnienia COVID-19 z innymi schorzeniami.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
