Objawy jaskry - otwartego kąta, zamkniętego kąta, wrodzonej
Jaskra to choroba głównego nerwu odpowiedzialnego za widzenie, tak zwanego nerwu optycznego. Nerw optyczny odbiera impulsy nerwowe generowane przez światło od siatkówki i przesyła je do mózgu. Tam sygnały elektryczne są rozpoznawane jako widziane obrazy. Jaskra objawia się charakterystycznym wzorcem postępującego uszkodzenia nerwu optycznego, które zwykle zaczyna się od niewielkiej utraty widzenia bocznego. Jeśli jaskra nie jest zdiagnozowana i leczona, może doprowadzić do utraty widzenia centralnego oraz straty wzroku. Objawy kliniczne jaskry zależą od postaci klinicznej jaskry. Decydujące znaczenie ma szerokość kąta przesączania.
1. Objawy jaskry otwartego kąta
Objawy jaskry otwartego kąta są subiektywnie trudne do uchwycenia, pomimo występowania podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego. Ciśnienie w oku narasta powoli, przez miesiące i lata. Taki stan nie daje objawów w postaci bólu oka ani też nagłego, a więc łatwo zauważalnego, zamglenia widzenia. Stanowi to bardzo groźną cechę tej choroby. Ten bezobjawowy przebieg prowadzi do tego, że jaskrę otwartego kąta rozpoznaje się w zaawansowanej postaci, kiedy nieodwracalne uszkodzenie nerwu wzrokowego jest na tyle duże, że powoduje obniżenie ostrości wzroku i zawężenie pola widzenia. W krajach rozwiniętych ponad 50% chorych na jaskrę otwartego kąta nie wie o swojej chorobie.
2. Objawy jaskry zamkniętego kąta
Jaskra otwartego kąta dotyczy oczu anatomicznie predysponowanych, tzn. oczu z wąskim kątem przesączania, który w różnych sytuacjach może ulec względnemu lub całkowitemu zamknięciu. Przy zamknięciu kąta dochodzi do zablokowania drogi odpływu i gwałtownego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Kliniczne objawy jaskry zamkniętego kąta mogą być wyrażone w postaci:
- silnegobólu oka i głowy okolicy czołowo-skroniowej często z towarzyszącymi nudnościami i wymiotami,
- nagłego spadku ostrości wzroku i zamglenia obrazu.
Często taki ostry stan (ostry atak jaskry) jest pierwszym objawem jaskry zamkniętego kąta.
3. Objawy jaskry wrodzonej
Z definicji jaskra wrodzona jest obecna już w momencie narodzin dziecka. Chorobę diagnozuje się zwykle zaraz po porodzie lub niedługo potem. W większości przypadków jaskrę wrodzoną rozpoznaje się w pierwszym roku życia dziecka. Czasami jednak objawy tej odmiany jaskry są zdiagnozowane w późniejszym okresie życia. Choroba charakteryzuje się nieprawidłowym rozwojem kąta przesączania – struktury odpowiedzialnej za odprowadzanie płynu z oczu. Niewłaściwy kąt przesączania sprawia, że oko nie może normalnie funkcjonować. Mimo iż oko stale wydziela płyn, kanaliki nie mogą go właściwie odprowadzać. W rezultacie wewnątrz oka rośnie ciśnienie. Wzrost ciśnienia może uszkodzić nerw optyczny i spowodować pogorszenie wzroku, a nawet utratę wzroku.
U około 75% osób dotkniętych jaskrą choroba występuje w obydwu oczach. Jaskra wrodzona częściej atakuje chłopców niż dziewczynki, przy czym jest to stosunkowo rzadka przypadłość. Mimo to może mieć znaczący wpływ na rozwój narządu wzroku dziecka. Wczesne wykrycie jaskry wrodzonej pozwala na poprawę wzroku dziecka w przyszłości oraz zapobiegnięcie utraty wzroku. Objawy jaskry wrodzonej to: nadmierne łzawienie oczu, wrażliwość na światło, a także drżenie lub zaciskanie powiek. Jeśli niemowlę lub małe dziecko wykazuje te symptomy, należy możliwie szybko skonsultować się z okulistą.
4. Objawy jaskry a wizyta u lekarza
Lekarze podkreślają, że nie należy czekać aż problemy ze wzrokiem nasilą się. Jaskra otwartego kąta może wywoływać niewiele objawów do momentu wystąpienia trwałego uszkodzenia wzroku. Aby w porę wykryć wszelkie nieprawidłowości, należy regularnie badać oczy. Systematyczne badania są zalecane przede wszystkim osobom po 40 roku życia. Testy należy wykonywać co 3-5 lat, jeśli nie występują czynniki ryzyka jaskry (np. nadciśnienie oczne). Po 60. urodzinach należy badać oczy co roku. Osoby należące do grupy ryzyka jaskry powinny zacząć regularne badania już między 20. a 39. rokiem życia.
Warto pamiętać, że silny ból głowy, nudności, ból oczu lub brwi, zamazany obraz lub tęczowe obwódki wokół świateł mogą wskazywać na ostry atak jaskry zamkniętego kąta. Takich symptomów nie należy w żadnym wypadku lekceważyć, konieczna jest wizyta u okulisty lub na izbie przyjęć.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.