Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (861 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Tojad - występowanie, rozpoznanie, historia, zagrożenie

 Monika Suszek
06.04.2021 18:19
Tojad - występowanie, rozpoznanie, historia, zagrożenie
Tojad - występowanie, rozpoznanie, historia, zagrożenie (Fot. Krzysztof Paszko)

Tojadom przypisywano właściwości magiczne, nazywając je – nie bez przyczyny - mordownikami. Znane już od średniowiecza, wykorzystywane były do sporządzania eliksirów i wywarów. W Polsce występują dwa gatunki: tojad mocny i tojad mołdawski. Ten ostatni pojawił się w okolicach Krasnegostawu (woj. lubelskie). Występuje również w innych rejonach Polski, np. w Bieszczadach. Zachwyca wyglądem, ale stanowi też niebezpieczeństwo.

spis treści

1. Tojad - występowanie

Tojad mołdawski to bylina osiągająca do 150 cm wysokości z kwiatami koloru niebieskiego lub jasnofioletowego. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Stanowisko tej rośliny z kwitnącymi okazami zlokalizowano na terenie Nadleśnictwa Krasnystaw.

- Odkryliśmy roślinę wraz z kolegą, przez przypadek – mówi leśniczy Krzysztof Paszko. – Roślina znajduje się na stromym zboczu. Nikt nie jest w stanie tam wjechać samochodem. Po rozpoznaniu, podjęliśmy czynności mające na celu oznaczenia gatunku. O sprawie powiadomiliśmy odpowiednie służby i botaników – mówi Paszko.

Zobacz film: "Zabójcy z twojego ogrodu"

Tojad, czyli rzadko występująca roślina, podlega ochronie ścisłej oraz wpisana jest do Czerwonej Księgi Roślin. W okolicach Krasnegostawu rośnie kilkadziesiąt osobników.

(Stanowisko tojada mołdawskiego. Fot. Krzysztof Paszko)

2. Tojad - rozpoznanie

- Kwiaty tojadu mołdawskiego zebrane są w luźny, groniasty kwiatostan. Jego gałązki, szypułki kwiatowe i podkwiatki są owłosione. Kwiaty są brudnoniebieskie lub fioletowo-różowe, hełmy mają wydłużony kształt, cylindryczno-stożkowaty. Druga cecha charakterystyczna tojadu mołdawskiego to liście łodygowe, nie podzielone do nasady. Inne gatunki rośliny odwrotnie - posiadają liście łodygowe, podzielone do nasady - mówi WP abcZdrowie Izabela Kirpluk z Ogrodu Botanicznego w Warszawie.

- W kraju tojad mołdawski występuje głównie w Karpatach Wschodnich, na Wyżynie Małopolskiej, na Roztoczu, w Bieszczadach Zachodnich i Beskidzie Niskim oraz na wyżynach w Małopolsce i w zachodniej częsci Wyżyny Lubelskiej. Najczęściej w lasach liściastych, na wilgotnym, próchnicznym podłożu, a także w zaroślach i nad górskimi potokami - mówi Kirpluk.

Trujące rośliny doniczkowe – czy masz je w swoim domu?
Trujące rośliny doniczkowe – czy masz je w swoim domu? [7 zdjęć]

Kwiaty doniczkowe znajdują się w prawie każdym domu. Rośliny nie tylko ożywiają i upiększają wnętrza,

zobacz galerię

3. Tojad - historia

W Europie tojad jest rośliną kojarzoną ze śmiercią.

W średniowieczu określany był mianem mordownika. Wszystkie rośliny z rodziny tojadów są trujące i niebezpieczne. Zjedzenie surowej, nawet w małej ilości, grozi szybką śmiercią.

Jakie było wykorzystanie tojadu? W przeszłości wykorzystywano ją jako narzędzie zbrodni. Zatruwano nim strzały i tępiono nim duże drapieżniki leśne.

To, co jest niebezpieczne w roślinie, jaką jest tojad, to ilość alkaloidów. Wiadomo, że nie każdy tojad zawiera taką sama ilość toksycznych substancji.

Zobacz także:

4. Tojad - zagrożenie

- Tojad mołdawski dawniej wykorzystywany był w medycynie jako lek. W tej chwili ślad po tojadzie mołdawskim możemy znaleźć tylko w medycynie naturalnej. Tojady to rośliny silnie trujące. Są niebezpieczne jedynie w przypadku spożycia lub wtarcia w skaleczoną lub uszkodzoną skórę. Zdecydowanie lepiej jednak takiej rośliny nie zrywać. Dawniej tojad stosowany był w nerwobólach, reumatyzmie, artretyzmie. Jakie jeszcze było działanie tojadu? Miał działanie rozgrzewające. Był też stosowany jako środek znieczulający miejscowo i przeciwbólowy. Obecnie nie jest stosowany w medycynie - mówi Elżbieta Melon z Ogrodu Botanicznego w Warszawie.

Eksperci uspokajają, że nie ma poważnego zagrożenia tojadem, ale należy zachować ostrożność.

- Tojad mołdawski, jak wszystkie tojady, jest niebezpieczny w momencie zjedzenia korzeni. Z racji tego, że jest chroniony, nikt nie ma prawa go wyrwać ani usunąć. W innym przypadku tojad nie wykazuje niebezpieczeństwa, jak np. znana wszystkim roślina barszcz Sosnowskiego – mówi dr Anna Cwener z Zakładu Geobotaniki UMCS.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze