Zatrucia bluszczem trującym - przyczyny, objawy, leczenie
Bluszcz trujący (Toxidendron radicans) to roślina, którą trudno zidentyfikować. Charakteryzuje się ona trzylistnymi skupiskami i może występować zarówno jako krzak, jak i pnącze. Może wywołać kontaktowe zapalenie skóry, uszkodzenie błony śluzowej przewodu pokarmowego lub płuc, a w niektórych przypadkach - wstrząs anafilaktyczny.
1. Przyczyny zatrucia bluszczem trującym
Za zatrucie bluszczem trującym odpowiedzialna jest mieszanina pentadecykatecholamin (dla której przyjęto jedną nazwę - urushiol), występująca w soku jego liści. Sok zawierający urushiol w kontakcie z tlenem przybiera konsystencję lakieru o kolorze czarnym. Urushiol może powodować reakcję alergiczną, tzw. kontaktowe zapalenie skóry, co w niektórych przypadkach może doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego. Do zatrucia bluszczem trującym może dojść także przez zjedzenie liści lub poprzez wdychanie oparów podczas jego palenia.
Do zatrucia pokarmowego może dojść przez nieumyślne zjedzenie jego liści, np. w mieszance ziołowej. Olej z urushiolem pozostaje aktywny jeszcze przez kilka dni, dlatego też kontakt z martwą rośliną może doprowadzić także do reakcji alergicznej. Sok z liści przeniesiony na np. sierść zwierząt może spowodować kontaktowe zapalenie skóry. Także narzędzia, przedmioty czy odzież, które były wystawione na ekspozycję z bluszczem trującym powinny być umyte, aby zapobiec dalszej transmisji trującego urushiolu.
2. Objawy zatrucia bluszczem trującym
Zatrucia bluszczem trującym objawiają się pojawieniem się swędzącego rumienia i czerwonawą wysypką, która przechodzi w postać pęcherzykową. Rozwija się stan zapalny skóry. Objawy pojawiają się ok. tygodnia po ekspozycji na bluszcz trujący i mogą utrzymywać się od jednego do nawet 4 tygodni. Płyn z pęcherzyków skórnych nie ma zdolności rozprzestrzeniania trucizny na inne części ciała lub na innych ludzi. Zjedzenie bluszczu lub ziołowych środków leczniczych, które go zawierają, powoduje uszkodzenie błon śluzowych przewodu pokarmowego, a to w konsekwencji może być przyczyną groźnego zapalenia żołądka i jelit. Jeżeli liście bluszczu są palone, następuje wdychanie dymu - to prowadzi do powstania wysypki w obrębie płuc, powodując ból i silne uszkodzenie dróg oddechowych.
3. Leczenie zatrucia bluszczem trującym
Zatrucia bluszczem trującym leczy się przede wszystkim objawowo. W przypadku kontaktowego zapalenia skóry polega na zmniejszeniu swędzenia i bólu. Podstawowe leczenie obejmuje dokładne mycie skóry wodą z mydłem lub detergentem. Należy wykonać to możliwie jak najszybciej po ekspozycji na roślinę. Mydło lub inny detergent są konieczne ze względu na to, że urushiol jest hydrofobowy (nie rozpuszcza się w wodzie). W miejscach, gdzie rośnie bluszcz trujący, dostępne są preparaty handlowe, zwykle zawierające specjalne środki powierzchniowo czynne, umożliwiające rozpuszczenie urushiolu. W leczeniu stosowane są maści, kremy zawierające leki przeciwhistaminowe lub glikokortykosteroidy, a także postacie doustne leków przeciwhistaminowych. Najczęściej stosowana jest difenhydramina. Stosowane są także preparaty chłodzące na skórę, w celu zmniejszenia uczucia świądu i bólu.
Należy pamiętać, aby nigdy nie zdrapywać powstałych pęcherzy, ponieważ powstała otwarta rana jest łatwą drogą do zakażenia organizmu drobnoustrojami, w wyniku czego może dojść do wtórnej infekcji bakteryjnej. Jeżeli zdarzy się, że pęcherz pęknie lub zostanie zdrapany, należy owinąć to miejsce jałowym bandażem. W przypadku, gdy dojdzie do wtórnej infekcji bakteryjnej, konieczne jest leczenie antybiotykami.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.