Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (874 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Niedokrwistość (anemia) - diagnostyka, typy

Avatar placeholder
29.12.2023 10:24
Kiedy niedokrwistość zostanie rozpoznana, należy ocenić, jaki jest jej typ
Kiedy niedokrwistość zostanie rozpoznana, należy ocenić, jaki jest jej typ (123rf.com)

Niedokrwistość (anemia), jest opisywana jako stan występujący przy niskich wartościach hemoglobiny, hematokrytu i liczby krwinek czerwonych. Oceniając laboratoryjnie parametry krwi, trzeba brać pod uwagę nawodnienie organizmu, gdyż zdarza się, że pacjent jest przewodniony i krew jest rozcieńczona. W takiej sytuacji niedokrwistość jest nazywana rzekomą, w odróżnieniu od niedokrwistości bezwzględnej (prawdziwej), kiedy organizm jest prawidłowo nawodniony.

spis treści

1. Diagnostyka niedokrwistości

Jak już wspomniano, interpretując wyniki niedokrwistości – jednym z parametrów jest hemoglobina (Hb). Jest to białko występujące w krwinkach czerwonych (nadające czerwoną barwę krwince), które jest odpowiedzialne za „odbiór” tlenu w płucach i transportowanie go do komórek ciała, a następnie odbiór dwutlenku węgla i dostarczanie go do płuc. Prawidłowe wartości badań są dla każdego laboratorium różne, jednakże dla Hb oscylują w granicach: u kobiety 12–16 g/dl, u mężczyzn 14–18 g/dl, a u noworodków 14,5–19,5 g/dl. Kolejnym parametrem jest hematokryt. Jest to stosunek objętości elementów morfotycznych krwi (głównie krwinek czerwonych) do objętości pełnej krwi. Oznaczany jest skrótem Hct i przyjmuje wartości:

  • dla kobiet 35–47%,
  • dla mężczyzn 42–52%,
  • a dla noworodków 44–80% (w pierwszych dniach życia).
Zobacz film: "Jak pozbyć się uczucia ciężkich nóg?"

W wynikach badań dotyczących niedokrwistości bierzemy również pod uwagę liczbę erytrocytów, czyli krwinek czerwonych, oznaczonych skrótem RBC. Osiągają one wartości:

  • dla kobiet 4,2–5,4 mln/mm3,
  • dla mężczyzn 4,7–6,2 mln/mm3,
  • a dla noworodków 6,5–7,5 mln/mm3.

Kiedy wartości tych wskaźników są obniżone, mówimy o anemii, czyli niedokrwistości.

Anemia daje stosunkowo dużo objawów, a kiedy takie się pojawią, należy zgłosić się do lekarza, który zleci badanie krwi. Pacjent z niedokrwistością może mieć bladą skórę oraz błony śluzowe, zauważa się u niego przyspieszony oddech (duszność związana z małą ilością transportowanego tlenu do tkanek), przyspieszoną akcję serca, pogorszenie tolerancji wysiłku oraz czasami omdlenia. Chory traci apetyt, pojawiają się nudności oraz biegunki, u kobiet występują nieregularne miesiączki.

Kiedy niedokrwistość zostanie rozpoznana, należy ocenić, jaki jest jej typ, aby rozpocząć odpowiednie leczenie. Często zdarza się, że niedokrwistość nie jest spowodowana procesem chorobowym w naszym organizmie, lecz po prostu nagłym ubytkiem krwi w przebiegu urazu mechanicznego (niedokrwistością pokrwotoczną ostrą). O przewlekłej niedokrwistości w przebiegu utraty krwi mówimy np. w przypadku krwawienia z wrzodów żołądka. Takie krwawienie można wykryć badaniem na krew utajoną w kale.

2. Typy niedokrwistości

Wyodrębniono kilka rodzajów anemii. Są to: niedokrwistość z niedoboru, anemia aplastyczna i niedokrwistość chorób przewlekłych.

2.1. Niedokrwistość niedoborowa

Stosunkowo łatwo można stwierdzić, czy niedokrwistość występuje na tle niedoboru jakiegoś składnika. W tym przypadku wyróżniamy cztery typy anemii. Jednym z nich jest niedokrwistość spowodowana niedoborem żelaza (sideropeniczna). W badaniach, oprócz spadku Hb, obserwuje się spadek objętości krwinek czerwonych (MCV – norma 80–100 fl), a także zmniejszone wybarwienie krwinek, spowodowane spadkiem Hb (MCHC – norma 32–36 g/dl). Stąd inna nazwa tego typu anemii – niedokrwistość hipochromiczna.

Pomocne w rozpoznaniu może być badanie stężenia ferrytyny oraz badanie TIBC. Ferrytyna jest białkiem magazynującym jony żelaza w wątrobie, jest także białkiem ostrej fazy (wzrasta jej stężenie, kiedy w organizmie toczy się proces zapalny). W stanie prawidłowym stężenie tego białka waha się pomiędzy 10–200 μg/l u kobiet i 15–400 μg/l u mężczyzn. W przypadku obniżenia wartości ferrytyny poniżej normy można poszukiwać niedokrwistości z niedoboru żelaza. Badanie TIBC polega na obliczeniu maksymalnej ilości jonów żelaza, które są w stanie przyłączyć się do białka zwanego transferryną (odpowiedzialnego za transport jonów żelaza w organizmie). Dzięki temu badaniu jesteśmy w stanie stwierdzić, jakie jest stężenie transferryny we krwi. Wartości prawidłowe dla kobiety to: 40–80 μmol/l, a u mężczyzny: 45–70 μmol/l. Wysokie stężenie transferryny może również wskazywać na niedokrwistość z niedoboru żelaza.

Do najczęstszych przyczyn anemii sideropenicznej należą: zaburzone wchłanianie żelaza, okres szybkiego wzrostu, zmniejszone zapasy żelaza, a także krwawienie jak w przypadku niedokrwistości pokrwotocznej. Przewlekły ubytek krwi zmusza szpik do zwiększonej erytropoezy (wytwarzania krwinek czerwonych), jednocześnie wyczerpując zasoby żelaza. Oczywiście można rozpoznać niedobór żelaza na podstawie objawów typowych dla każdej anemii, ale do tego jeszcze dochodzą objawy właściwe tylko tej niedokrwistości, takie jak: łamliwość włosów i paznokci, wygładzenie języka, zajady w kącikach ust.

Zupełnie inaczej wygląda obraz krwi w przypadku niedokrwistości megaloblastycznej. Czerwone krwinki są powiększone, a więc wzrasta wskaźnik MCV. Występuje nadbarwliwość erytrocytów (wzrasta MCHC). Przyczyną tego stanu rzeczy jest niedobór witaminy B12 (kobalaminy) lub kwasu foliowego. Brak tych składników zaburza powstawanie kwasu DNA, co prowadzi do nieodpowiedniej budowy krwinek. Często do tego typu zaburzeń dochodzi w wyniku stosowania diety wegetariańskiej, jednakże należy pamiętać, że niedobór witaminy B12 może być wywołany chorobą autoimmunologiczną. Jest to tzw. choroba Addisona-Biermera (niedokrwistość złośliwa), w której dochodzi do niszczenia komórek żołądka odpowiedzialnych za produkcję czynnika wewnętrznego (czynnika Castle’a), który powoduje wchłanianie witaminy B12.

Niekiedy za brak wchłaniania kobalaminy odpowiedzialny jest bruzdogłowiec szeroki – pasożytniczy tasiemiec. Z kolei, jeśli chodzi o kwas foliowy, należy pamiętać, że jego brak może być spowodowany nie tylko złym wchłanianiem, lecz także zwiększonym zapotrzebowaniem w trakcie ciąży. Do objawów niedokrwistości megaloblastycznej typowe są uczucie duszności, bladość skóry, osłabienie, ale także piekący język i objawy neurologiczne (brak witaminy B12).

2.2. Niedokrwistość aplastyczna

Innym rodzajem niedokrwistości jest anemia aplastyczna, w której dochodzi do niewydolności szpiku kostnego. Szpik kostny i znajdujące się w nim komórki macierzyste odpowiedzialne są za produkcję białych i czerwonych krwinek, a także płytek krwi. W niedokrwistości aplastycznej produkcja jest zwolniona. Dochodzi do zmniejszenia się liczby komórek we krwi. Choroba może mieć przebieg ostry, a wtedy może doprowadzić do zgonu w ciągu kilku, kilkunastu miesięcy. Jest też przewlekła forma tej niedokrwistości. Po rozpoznaniu choroby leczeniem jest przeszczep szpiku. Przyczyny niedokrwistości aplastycznej mogą być pierwotne (np. wrodzona niedokrwistość aplastyczna, zespół Fanconiego) lub wtórne (np. różnego rodzaju promieniowania, leki, grasiczak, kolagenozy, zakażenia wirusowe i inne).

2.3. Niedokrwistość hemolityczna

Erytrocyty żyją 100–120 dni. Podczas swojego życia pokonują 250 km drogi, nieustannie przemieszczając się i dostarczając komórkom tlen oraz odbierając od nich dwutlenek węgla. Czasami jednak podróż tych komórek kończy się przedwcześnie i trwa ok. 50 dni. Mówimy wtedy o rozpadzie erytrocytów – o ich hemolizie, a chorobę nazywamy niedokrwistością hemolityczną. Do takiego stanu rzeczy może doprowadzić hipersplenizm, czyli zwiększona czynność śledziony. Śledziona fizjologicznie odpowiedzialna jest za rozpad starych erytrocytów. W przypadku hipersplenizmu śledziona „zabiera się” także za młode komórki. Powszechnie znaną przyczyną niedokrwistości hemolitycznej jest malaria, a także inne zakażenia, np. toksoplazmoza, cytomegalowirus. Do zniszczenia komórek może dojść także po przetoczeniu krwi. W tym wypadku przyczyną hemolizy jest niezgodność w układzie antygenowym krwi (ABO, Rh i inne).

2.4. Niedokrwistość w chorobach przewlekłych

Ostatni typ anemii to niedokrwistość chorób przewlekłych. Ciągły stan zapalny w chorobach, takich jak: RZS, toczeń (choroby autoimmunizacyjne), przewlekłe zakażenia czy też nowotwory, powoduje zmniejszoną produkcję erytrocytów. Należy więc pamiętać, że należy kontrolować obraz krwi w przypadku długotrwających chorób. Zwłaszcza że zwykle nie są to choroby, które można „przeczekać”.

Życie to oddech i bicie serca, a te są możliwe dzięki krwi. Dlatego tak ważne jest, by zgłosić się do lekarza, gdy coś jest nie tak z naszą „płynną tkanką”.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Reumatyzm
Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze