Trwa ładowanie...

Szyszynka - funkcje, choroby, profilaktyka

Szyszynka - funkcje, choroby, profilaktyka
Szyszynka - funkcje, choroby, profilaktyka (Grafika / Shutterstock)

Wydaje się, że współcześni badacze wiedzą już wszystko o ludzkim organizmie, procesach życiowych i organach. Okazuje się jednak, że wciąż istnieją tajemnice, których na razie nie udało się odkryć naukowcom. Takim zagadkowym elementem naszego organizmu jest szyszynka – gruczoł znajdujący się w mózgu. Czym jest szyszynka i jakie pełni funkcje?

spis treści

1. Czym jest szyszynka?

Szyszynka to gruczoł wydzielania wewnętrznego, znajdujący się w nadwzgórzu mózgu. Gruczoł jest bardzo mały – ma tylko 5-8 mm długości, 3-5 mm szerokości i waży około 0,1-0,2 g, ma kształt spłaszczonego stożka.

Tajemnicza szyszynka interesowała uczonych już od setek lat. Kartezjusz nazwał ją „siedzibą duszy” i uważał, że to właśnie ten gruczoł łączy ciało z intelektem.

Zobacz film: "Jedzenie, które poprawia pracę mózgu"

Dlaczego właśnie szyszynka? Badacze byli zafascynowani tym, że to jedyny nieparzysty element w mózg, w dodatku położony w samym środku i dlatego przypisywali jej niezwykłą moc.

Dopiero w XX wieku udało się lepiej poznać budowę szyszynki, jednak w pewnych kręgach wciąż uchodzi za „magiczny organ”, który pozwala np. na jasnowidzenie i wkroczenie w świat mistycyzmu.

Wydzielana przez nią melatonina kieruje naszym biologicznym zegarem. Serotonina z kolei daje nam radość, a wazopresyna jest regulatorem gospodarki wodnej.

Tyreotropina (TSH) jest ważna w prawidłowym działaniu tarczycy, kortyzo, inaczej nazwany hormonem stresu, ma wpływ na przemiany metaboliczne. Oksytocyna z kolei jest szczególnie potrzebna podczas porodu.

10 sposobów na lepszy sen
10 sposobów na lepszy sen [10 zdjęć]

Czy używasz przed snem urządzeń emitujących niebieskie światło? Okazuje się, że mogą one utrudniać zasypianie.

zobacz galerię

2. Funkcje szyszynki

Komórki szyszynki (pinealocyty) produkują melatoninę – hormon odpowiedzialny za regulację naszego rytmu dobowego. Melatonina to związek chemiczny, który jest wydzielany nocą i poprzez naczynia trafia do krwiobiegu. Szyszynka czerpie informacje z siatkówki oka – dzięki temu wie kiedy jest dzień, a kiedy noc.

Kłopoty ze snem to często wynik nieprawidłowości w produkcji melatoniny – światło emitowane przez ekrany laptopów czy smartfonów zakłóca informacje trafiające do szyszynki, przez co gruczoł nie wytwarza odpowiedniej ilości tego hormonu, a my skarżymy się na problemy ze snem.

Badania wykazały również, że melatonina zwiększa produkcję hormonu wzrostu, dlatego dzieci potrzebują dużo snu dla prawidłowego rozwoju. Poza tym niedobór melatoniny może zaburzyć rozwój gonad, czyli narządów płciowych.

Ponadto zwiększa ryzyko pojawienia się cukrzycy typu 2, raka piersi lub prostaty. Ponadto znacząco pogarsza komfort życia. Melatonina jest również bardzo związana z serotoniną, czyli hormonem szczęścia. Ma to duże znacznie dla zrozumienia jesienno-zimowej depresji.

Melatonina jest uwalniana, gdy na zewnątrz jest ciemno. Dzięki niej możemy cieszyć się regenerującym i odprężającym snem w nocy. Problemy zaczynają się jesienią, gdy mamy niedobór światła słonecznego.

Ranki i wieczory są ciemne, przez co poziom melatoniny w organizmie jest wyższy. Skutkuje to sezonowym spadkiem nastroju, nadmierną sennością, apatią, drażliwością i większym apetytem.

W wielu przypadkach eksperci polecają „karmienie” szyszynki światłem, czyli fototerapię. Pozwala to wyregulować rytm organizmu i zwalczyć objawy jesienno-zimowego przesilenia.

Komórki szyszynki wydzielają również dimetylotryptaminę, to substancja o właściwościach psychodelicznych. Badania nad nią prowadził psychiatra dr Rick Strassman. Okazało się, że duże stężenie tej substancji prowadzi do występowania stanów porównywalnych ze śmiercią kliniczną.

Zobacz także:

3. Choroby szyszynki

Do najczęstszych chorób szyszynki należą torbiele oraz nowotwory, jednak w porównaniu do innych części, guzy szyszynki zdarzają się bardzo rzadko (stanowią ok. 1% wszystkich nowotworów mózgu).

Objawy guzów szyszynki:

  • ból głowy,
  • zaburzenia widzenia (trudność w patrzeniu „do góry”),
  • niereagowanie źrenic na światło,
  • oczopląs,
  • zez
  • nudności i wymioty,
  • zaburzenia pamięci,
  • śpiączka,
  • niedwoład kończyn,
  • zbyt wczesne dojrzewanie płciowe u dzieci.

Wykrycie guzów w okolicach szyszynki jest możliwe po przeprowadzeniu odpowiednich badań – tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego.

Poza tym u pacjenta z podejrzeniem raka bada się markery nowotworowe a na ostatnim etapie pobiera próbkę i przeprowadza testy histopatologiczne.

Guzy szyszynki leczy się często chirurgicznie. Operacja usunięcia guza jest bardzo skomplikowana, ponieważ szyszynka jest bardzo mała, a wokół niej znajdują się niezwykle ważne naczynia żylne oraz pień mózgu.

W leczeniu nowotworów szyszynki jest stosowana również chemioterapia oraz radioterapia.

4. Profilaktyka chorób szyszynki

Szyszynka z wiekiem ulega zwapnieniu, warto w związku z tym ją od czasu do czasu oczyścić. Można to zrobić dzięki spożywaniu dużych ilości warzyw i owoców, które jak wiemy mają też mnóstwo innych właściwości zdrowotnych.

Zwapnienie szyszynki powoduje wiele chorób, jak np. demencja starcza, stwardnienie rozsiane, nowotwory mózgu, choroba Parkinsona czy Alzheimer.

Niestety, nie możemy skutecznie zabezpieczyć się przed torbielami lub guzami szyszynki. Istnieje jednak kilka sposobów, aby wzmocnić jej działanie. Przede wszystkim powinniśmy kłaść się do łóżka o rozsądnych porach i przesypiać noce.

Dzięki temu zachowany zostanie rytm dobowy, a produkcja melatoniny i serotoniny nie będzie zaburzona. Oprócz oczyszczania warto dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu. Powinniśmy uzupełnić niedobór witaminy K, witamin z grupy B, a także zwrócić uwagę na poziom magnezu i jodu w organizmie.

5. Szyszynka a trzecie oko

Według ezoteryków szyszynka jest symbolem trzeciego oka. Jest ono zdolne do duchowego przebudzenia, symbolizuje podwyższony stan świadomości oraz najbardziej wrażliwe zdolności. Szyszynkę można pobudzać poprzez medytację oraz jogę.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze