Ujawnia się w nocy. Niebezpieczny dla serca i mózgu
Bezdech senny jest powszechnym problemem zdrowotnym, który manifestuje się poprzez charakterystyczne objawy występujące podczas snu oraz mniej wyraźne symptomy w ciągu dnia. Mimo tego, że często kojarzy się z chrapaniem i wybudzaniem się w nocy, to ma także poważne konsekwencje dla serca i układu krążenia. Naukowcy podkreślają, że osoby cierpiące na bezdech senny mają również większe ryzyko problemów z pamięcią.
1. Co to jest bezdech senny?
Bezdech senny to zaburzenie występujące w trakcie snu, charakteryzują go powtarzające się przerwy w oddychaniu, trwające przez co najmniej 10 sekund.
Przyczyną bezdechów sennych jest zatrzymanie przepływu powietrza w drogach oddechowych, najczęściej na poziomie gardła. Zjawisko to powoduje niedostateczne dotlenienie organizmu, co może prowadzić do zmęczenia, problemów z koncentracją, a nawet zwiększenia ryzyka wypadków drogowych.
Bezdech przyczynia się również do rozwoju zaburzeń rytmu serca, cukrzycy typu 2 i wystąpienia udaru mózgu. Przerwy w oddychaniu znacząco zwiększają też ryzyko nagłej śmierci sercowej podczas snu.
W Polsce problem ten dotyczy około 2-2,5 miliona osób. Najczęstszą postacią tego zaburzenia jest obturacyjny bezdech senny, choć wyróżnia się również bezdech centralny i postać mieszaną.
2. Co zwiększa ryzyko bezdechu sennego?
Ryzyko wystąpienia bezdechu zwiększa otyłość, obwód szyi powyżej 43 cm u mężczyzn i 40 cm u kobiet, skrzywienie przegrody nosa, spożywanie alkoholu, palenie papierosów, choroby tarczycy, serca i naczyń.
Okazuje się również, że mężczyźni są 2-3 razy bardziej narażeni na bezdech senny niż kobiety. Prawdopodobieństwo przerwy w oddychaniu zwiększa również wiek (powyżej 40 lat w przypadku płci męskiej i 50 lat u płci żeńskiej).
Nie bez znaczenia jest też przerost migdałków podniebiennych i choroby upośledzające drożność nosa (np. alergiczny nieżyt nosa).
3. Wpływ bezdechu sennego na pamięć
Bezdech senny prowadzi nie tylko do większego ryzyka problemów kardiologicznych, ale także istotnych zaburzeń poznawczych, jak wykazują wyniki nowego badania. Prezentacja szczegółowych danych odbędzie się w kwietniu podczas dorocznego spotkania Amerykańskiej Akademii Neurologii w Denver.
Badaniu poddano 4257 osób w wieku 20 lat i starszych, które wypełniły kwestionariusz dotyczący jakości snu oraz problemów z pamięcią i myśleniem. Pytania dotyczące snu skupiały się na zjawiskach, takich jak sapanie, parskanie czy przerwy w oddychaniu.
Objawy bezdechu sennego to:
- głośne chrapanie,
- nagłe pobudki z uczuciem braku tchu,
- przewlekłe zmęczenie,
- senność w ciągu dnia,
- poranny ból głowy,
- suchość w jamie ustnej o poranku.
Uczestnikom zadano również pytania dotyczące problemów z pamięcią i koncentracją, odczuwania dezorientacji oraz trudności z podejmowaniem decyzji.
1079 uczestników badania zgłosiło objawy bezdechu sennego, takie jak chrapanie i trudności z oddychaniem. Spośród tych osób aż 33 proc. ankietowanych przyznało się do problemów z pamięcią lub myśleniem.
Po uwzględnieniu czynników, takich jak wiek, płeć czy wykształcenie, naukowcy odkryli, że osoby z objawami bezdechu sennego miały o około 50 proc. większe ryzyko problemów z pamięcią lub myśleniem w porównaniu do ludzi, którzy nie doświadczają przerw w oddychaniu.
- Nasze badanie wykazało, że u uczestników, u których występowały objawy bezdechu sennego, ryzyko wystąpienia problemów z pamięcią lub myśleniem było większe. To odkrycie podkreśla znaczenie wczesnych badań przesiewowych w kierunku bezdechu sennego - wyjaśnia dr Dominique Low z Boston Medical Center w Massachusetts, członkini Amerykańskiej Akademii Neurologii.
4. Problemy z pamięcią mogą świadczyć o bezdechu
Dr Katherine Sharkey z Warren Alpert Medical School na Uniwersytecie Browna wskazuje, że wielu pacjentów dotkniętych bezdechem sennym doświadcza trudności z uwagą, koncentracją oraz pamięcią. Z jej doświadczenia wynika, że problemy te wywołują obawy dotyczące choroby Alzheimera lub innych nieodwracalnych zaburzeń poznawczych.
Jednak dolegliwości te mogą ulec poprawie podczas leczenia. Dr Sharkey podkreśla, że nie należy przypisywać problemów z koncentracją i pamięcią jedynie procesowi starzenia się. Zaleca też nie ignorować tych objawów oraz nie bać się konsultacji lekarskiej.
Dlaczego bezdech ma negatywny wpływ na pamięć? Dr Joey R. Gee, neurolog z Providence Mission Hospital w Mission Viejo w Kalifornii zwraca uwagę, że uszkodzenia spowodowane przez bezdech mogą częściowo wynikać z niedotlenienia tkanek, zakłóceń w cyklach snu oraz z częstych przebudzeń.
Jeśli zaobserwowałeś u siebie symptomy, które mogą wskazywać na bezdech senny, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem w celu przeprowadzenia diagnostyki. Rozpoznanie bezdechu sennego wymaga wykonania badania snu, znanego jako polisomnografia.
Paula Jakubasik, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
