Łysienie typu męskiego u kobiet
Włosy fizjologicznie rosną ok. 1 cm miesięcznie. Każdy utrzymuje się na głowie od 2 do 6 lat, po czym wypada. Gdy człowiek zaczyna łysieć, na miejscu wypadającego włosa nie rośnie nowy. Łysienie typu męskiego u kobiet rozpoczyna się pomiędzy 20. a 40. rokiem życia. Włosy stają się cieńsze i wypadają na ciemieniu. Mogą się przerzedzić, ale niezmiernie rzadko dochodzi do całkowitego wyłysienia w tym miejscu.
1. Przyczyny łysienia typu męskiego u kobiet
Wśród przyczyn powstania łysienia androgenowego u kobiet, podobnie jak u mężczyzn, na pierwsze miejsce wysuwają się czynniki genetyczne. Wśród genów, których mutacje mogą spowodować powstawanie łysienia androgenowego, znajdują się geny odpowiadające m.in. za wytwarzanie androgenów. Mutacje w genach receptorów mogą spowodować powstanie dużej wrażliwości na hormon, co skutkuje tym, że przy fizjologicznym stężeniu hormonu występuje o wiele większy efekt jego działania niż u osoby nieposiadającej tej mutacji.
Drugą możliwą przyczyną łysienia androgenowego jest hiperandrogenizm. Może on być związany, np. z zespołem policystycznych jajników, ale także z przyjmowaniem syntetycznych preparatów progesteronowych zawartych w preparatach antykoncepcyjnych. Hiperandrogenizm powoduje miniaturyzację mieszka włosowego, co prowadzi do powstawania włosów coraz krótszych, cieńszych oraz jaśniejszych. Drugi mechanizm działania podwyższonego poziomu androgenów polega na skróceniu czasu trwania fazy anagenu, czyli wzrostu włosa, oraz na wydłużeniu okresu, w którym mieszek włosowy wytwarza nowy kosmyk po utracie wcześniejszego. Przypuszcza się, że jedną z przyczyn łysienia mogą być także czynniki zawodowe, jak stres, ale także zewnętrzne, jak detergenty w szamponach, lakierach do włosów.
Powody występowania łysienia typu męskiego u kobiet mogą być związane również z:
- wiekiem,
- występowaniem łysienia u mężczyzn i kobiet w rodzinie,
- przyjmowaniem leków o działaniu wywołującym powstawanie cech męskich lub nadmiernej reakcji mieszków włosowych na te hormony.
Wypadanie włosów u kobiet może być spowodowane także przez inne czynniki. Zaliczamy do nich łamanie włosów (związane z nieodpowiednią pielęgnacją, zabiegami fryzjerskimi czy nieprawidłowościami występującymi od urodzenia), choroby skóry (które prowadzą do zmian w mieszkach włosowych), niedobór żelaza, zbyt małą ilość hormonów tarczycy, stosowanie chemioterapeutyków czy beta-blokerów, niedobór biotyny czy kiłę.
2. Objawy łysienia androgenowego u kobiet
Łysienie androgenowe u kobiet może przebiegać według typu męskiego lub według typu kobiecego. Pierwsze oznaki wypadania włosów mogą pojawić się około 20. roku życia. Do pierwszych objawów łysienia androgenowego u kobiet należy poszerzenie się przedziałka widocznego podczas czesania. Objawy typowe dla łysienia androgenowego u mężczyzn, czyli pogłębienie się kątów czołowo-skroniowych, następuje u około 30 proc. kobiet, głównie w wieku pomenopauzalnym. Typ kobiecy łysienia androgenowego polega na rozlanym przerzedzeniu się włosów na szczycie głowy z zachowaniem 2-3 centymetrowego rąbka owłosienia w okolicy czołowej. Bardzo rzadko dochodzi w typie kobiecym do całkowitej utraty włosów w okolicy szczytu głowy.
3. Diagnostyka łysienia typu męskiego u kobiet
Lekarz najpierw przeprowadza wywiad z pacjentem, aby wykluczyć inne przyczyny łysienia u kobiet. W celu zdiagnozowania łysienia związanego z zaburzeniami hormonalnymi pacjentka będzie poddana innym badaniom na stwierdzenie zaburzeń poziomu androgenów. Badania te obejmują:
- nieprawidłowy wzrost innych włosów na twarzy, w okolicach pępka lub okolicy łonowej;
- zmiany w miesiączce i powiększenie łechtaczki,
- trądzik.
Badania krwi, biopsja skóry czy inne badania stosowane są do wykluczenia chorób, w przebiegu których dochodzi do wypadania włosów. Ważnym elementem diagnostyki w łysieniu u kobiet jest trichogram, czyli badanie oceniające wygląd korzeni włosowych i określające ilość włosów w poszczególnych fazach cyklu włosowego. Badanie włosów nie dostarcza informacji na temat przyczyn ich wypadania, ale może ujawnić występowanie w nich metali ciężkich. Ze względu na przyczynę powstawania łysienia androgenowego zalecane są również badania hormonalne. Pacjentce zleca się wykonanie badań poziomów wolnego i całkowitego testosteronu, dihydroepitestosteronu, estrogenów, poziomu TSH, hormonów tarczycy oraz ferrytyny, czyli białka uczestniczącego w przechowywaniu żelaza w organizmie. Jednocześnie na podstawie tych badań będzie możliwe wykluczenie innych przyczyn utraty włosów.
4. Leczenie łysienia androgenowego u kobiet
Nie ma leku, którego działanie spowodowałoby trwały i satysfakcjonujący pacjentkę efekt terapeutyczny. Pewnym przełomem było przypadkowe stwierdzenie pobudzenia porostu włosów u chorych na nadciśnienie tętnicze leczonych preparatem o nazwie minoksidil. Lek ten najprawdopodobniej w mechanizmie rozszerzenia naczyń krwionośnych skóry i miejscowej poprawy krążenia hamuje postęp łysienia oraz powoduje częściowy odrost włosów. Stosuje się go miejscowo na owłosioną skórę głowy. Efekt leczenia łysienia androgenowego pojawia się po kilku miesiącach i utrzymuje się jedynie podczas stosowania preparatu. Po odstawieniu włosy ponownie wypadają, a proces łysienia na nowo zaczyna postępować.
W przypadku pacjentek opornych na leczenie minoksydylem można zastosować lek diuretyczny Spironolakton. Został on zatwierdzony do leczenia łysienia u kobiet. Powoduje jednak wzrost stężenia potasu we krwi i nie może być stosowany u osób z niewydolnością nerek lub w ciąży.
U kobiet, u których stwierdzono podwyższone poziomy androgenów, stosuje się leki wpływające na poziom i aktywność androgenów. Do najczęściej stosowanych należą octan cyproteronu i estrogeny. Są one składnikami różnych tabletek antykoncepcyjnych. Octan cyproteronu blokuje wiązanie się androgenów ze swoim receptorem, przez co nie mogą one wywołać swojego efektu. Estrogeny zwiększają poziom białka SHBG które wiąże androgeny. Hormony związane z białkiem stają się nieaktywne, co skutkuje obniżeniem ich działania na organizm.
Leczenie łysienia androgenowego jest konieczne z powodów psychologicznych. Niewiele osób starszych czuje się atrakcyjnymi, a wypadanie włosów może dodatkowo przyczynić się do obniżenia samooceny.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.