Jak wyjść z domu z depresją?
Niechęć do wychodzenia z domu to jeden z rzadszych objawów depresji. Zazwyczaj uznaje się bowiem, że dla depresji charakterystyczny jest tzw. obniżony nastrój, dominują uczucia smutku, bezradności, beznadziei, rozżalenia, nierzadko płaczliwość i łzy. Mówi się także o negatywnych i pesymistycznych myślach o samym sobie, zwątpieniu we własną wartość, braku wiary w siebie. Wiele osób pogrążonych w depresji ma również jakieś nieokreślone poczucie winy, czasem nawet myśli samobójcze.
1. Zaburzenia sposobu myślenia a depresja
Depresja może zaburzać pamięć i procesy myślowe. Chorzy często nie potrafią się skoncentrować, a każda decyzja, nawet w najbłahszych sprawach, przychodzi im z ogromnym trudem. Tak proste wybory, jak to, w co się ubrać czy co przygotować na obiad, wydają się przerastać ich możliwości i zabierać nieproporcjonalnie dużo czasu. Skutkiem tego „nie wyrabiają się” z obowiązkami, a narastające zaległości w różnych dziedzinach życia potęgują stres i przygnębienie.
2. Zmiany fizyczne w depresji
Depresja może wpływać na wiele sfer fizycznego funkcjonowania, przede wszystkim na sen i nawyki żywieniowe. Niektórzy budzą się na przykład o godzinie 4 czy 5 nad ranem i nie mogą ponownie zasnąć. Inni śpią całymi dniami i zdecydowanie większość czasu spędzają w łóżku. Jedni jedzą bez umiaru i przybierają na wadze, drudzy przeciwnie – tracą apetyt i chudną. Objawem depresji może być także zmiana popędu seksualnego – jednokierunkowo: słabnie lub całkowicie zanika. Depresja odbiera energię. W większości przypadków osoby czują się zmęczone, spowolnione, „wypalone”. Wstanie z łóżka czy zwykła poranna toaleta wydają się im zadaniami ponad ich siły. Depresja kojarzy się również z wieloma niesprecyzowanymi dolegliwościami, np. bólami głowy, pleców, brzucha, stawów, bez uchwytnej przyczyny i medycznego uzasadnienia.
3. Zmiany zachowania w depresji
Spowodowane depresją zmiany zachowania ujawniają się na wiele sposobów. Osoba zawsze schludna i elegancka może nagle zacząć zaniedbywać swój wygląd. Ktoś z natury sumienny i obowiązkowy nagle zapomina o płaceniu rachunków. Wiele osób stwierdza u siebie niechęć do życia towarzyskiego czy w ogóle kontaktów z ludźmi. Oprócz rozluźnienia relacji typowymi zmianami zachowania w depresji są również konflikty ze współmałżonkiem i innymi domownikami, a także nieporozumienia w pracy, wynikające chociażby z zauważalnej opieszałości czy nieobecności chorego.
4. Jak sobie pomóc w depresji?
Ponieważ depresję wywołują specyficzne wydarzenia i okoliczności, każdy z nas zapada na nią z innego powodu. Najbardziej uniwersalna odpowiedź na pytanie, jaki jest bezpośredni czynnik, wywołujący taki stan, brzmi – trudna sytuacja. Z określeniem, co znaczy „trudne”, jest jednak tak samo, jak z progiem bólu – to, co jednemu wydaje się trudne, dla innego może takie nie być. Jeśli jednak doświadczamy trudności, z którymi trudno jest nam sobie poradzić, może to powodować, że coraz bardziej będziemy zamykać się w sobie, przez niwelowanie szans na podtrzymywanie kontaktów społecznych, po niechęć do wychodzenia z domu. Taki stan rzeczy stwarza nam sytuację patową, ponieważ nie rozwiązuje problemów, których doświadczamy, a wręcz może je pogłębiać. Możemy jednak coś z tym zrobić. Istotnym wskazaniem wydaje się zmiana trybu życia.
5. Rola kontaktów międzyludzkich w leczeniu depresji
Badania wielokrotnie potwierdziły, że posiadanie grupy wsparcia jest ważnym aspektem ogólnego zdrowia. Ludzie związani emocjonalnie z innymi cieszą się lepszym zdrowiem. Więzi społeczne mają ogromne znaczenie dla zachowania zdrowia psychicznego. Są ważnym źródłem poczucia sensu i radości życia. Dzięki nim zyskujemy wsparcie, motywację oraz czujemy się podtrzymywani na duchu. Możemy skorzystać z pomocy przyjaciela lub innej osoby bliskiej, deklarując chęć spotkania. To nas zmotywuje do działania. Wykonanie pierwszego kroku spowoduje, że poczujemy się lepiej. Poza tym poprzez fakt, że umówimy się z przyjacielem na spotkanie, będziemy czuli się bardziej zobowiązani do tego, aby zrealizować „zadanie”.
6. Aktywność fizyczna a depresja
Warto zastanowić się, kiedy mamy lepszy nastrój – czy wtedy, kiedy jesteśmy aktywni, czy wtedy, gdy nie podejmujemy wysiłku fizycznego. Aktywność fizyczna ma dobroczynny wpływ na nasze samopoczucie. Wpływa na poprawę samooceny, pamięci i koncentracji uwagi, wpływa także pozytywnie na obraz naszego ciała, a także dodaje nam energii do działania. Badania dowiodły, że po kilku tygodniach regularnej aktywności u osób cierpiących na depresję zauważa się wyraźną poprawę stanu psychicznego. W trakcie aktywności fizycznej uwalniane są w mózgu substancje chemiczne zwane endorfinami, które działają jak narkotyk szczęścia, wywołując uczucie zadowolenia. Poza tym uprawianie sportu podnosi poziom substancji niezbędnej do wytwarzania serotoniny, która w dużym stopniu odpowiada za nastrój i powstawanie depresji.
Aby wzmóc chęć do działania, warto pomóc sobie, stosując kilka wskazówek: należy pamiętać o urozmaicaniu aktywności poprzez wybór tego, co sprawia nam przyjemność; o wyznaczaniu sobie małych, ale realistycznych celów, bowiem każda realizacja założonego zadania daje nam poczucie sprawstwa, a to z kolei wzmacnia naszą wiarę w siebie. Warto podejmować aktywność, zapewniając sobie towarzystwo. Wspólna aktywność nie tylko umacnia więzi, ale daje nam też wiele radości i poczucie, że jest ktoś, komu na nas zależy.
7. Psychoterapia indywidualna a leczenie depresji
W sytuacji, kiedy trudno jest nam podjąć jakąkolwiek aktywność, warto pomyśleć o skorzystaniu z pomocy specjalisty. Kontakt z psychologiem, rozmowa, a przede wszystkim konieczność udania się na spotkanie spowodują, że będziemy mieć poczucie realizacji czegoś ważnego dla siebie. Poza tym rozmowa z psychologiem pozwoli nam spojrzeć na siebie z innej perspektywy. W leczeniu depresji wskazuje się na skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej, której celem jest zmiana sposobu myślenia i funkcjonowania.
Jeśli zauważasz u swoich znajomych błahą z pozoru niechęć do wychodzenia z domu, nie powinieneś lekceważyć tego symptomu. Może być on bowiem „cichym” sygnałem depresji, tego, że z twoim bliskim dzieje się coś złego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.