Ile osób choruje po zaszczepieniu? Jakie jest ryzyko zakażenia?
- Szczepionka będzie skuteczna w takim stopniu, jakbyśmy chcieli - w momencie, kiedy osiągniemy odporność zbiorową. Wówczas będziemy w stanie wyeliminować wirusa z otoczenia i do tego dążymy - podkreśla dr Łukasz Durajski. Lekarz przypomina, że szczepienia utrudniają transmisję wirusa i powstawanie kolejnych mutacji. Eksperci wyjaśniają, że szczepionki nie chronią w 100 proc. przed zakażeniem, ale przed ciężkim przebiegiem choroby i śmiercią.
- 1. Ile osób zachorowało mimo zaszczepienia?
- 2. "Przed tym chroni szczepionka"
- 3. Dlaczego nie wszyscy wytwarzają odporność po zaszczepieniu? Problem non-responders
- 4. Jaka jest skuteczność szczepionek? Czy działają w przypadku Delty?
- 5. "Nieszczepieni ludzie są potencjalnymi fabrykami wariantów"
- 6. Raport Ministerstwa Zdrowia
1. Ile osób zachorowało mimo zaszczepienia?
Eksperci z amerykańskiego CDC przeprowadzili analizę infekcji u osób, które przyjęły pełny schemat szczepień w ciągu czterech pierwszych miesięcy 2021 r. Wynika z niej, że w Stanach Zjednoczonych na 101 mln w pełni zaszczepionych odnotowano łącznie 10 262 przypadków zakażeń koronawirusem.
"Wstępnie ustalono, że 2 725 (27 proc.) przypadków infekcji po pełnym zaszczepieniu było bezobjawowych, 995 (10 proc.) pacjentów trafiło do szpitali, a 160 pacjentów (2 proc.) zmarło. Jeśli chodzi o 995 hospitalizowanych pacjentów, 289 (29 proc.) przechodziło infekcję bezobjawowo lub trafiło do szpitala z powodów niezwiązanych z COVID-19. Mediana wieku pacjentów, którzy zmarli, wyniosła 82 lata. 28 (18 proc.) zmarłych nie wykazywało objawów infekcji lub zmarło z przyczyn niezwiązanych z COVID-19" – to fragment raportu opublikowanego przez CDC.
Z kolei w czerwcu z powodu COVID-19 w Stanach zmarło blisko 10 tys. osób, aż 99,2 proc. z nich nie było zaszczepionych. To dobitnie pokazuje rolę, którą odgrywają szczepienia. "To bardzo smutne i tragiczne, że większości z tych śmierci można było uniknąć" - tak skomentował te dane dr Anthony Fauci, główny doradca medyczny Białego Domu.
Potwierdzają to też doniesienia z Izraela, na co zwraca uwagę prof. Wojciech Szczeklik, anestezjolog, internista oraz immunolog.
- Pomimo wzrostu zakażeń w przebiegu Delta w większości zaszczepionego społeczeństwa w Izraelu przebiegają one w miarę łagodnie - podkreśla lekarz w komentarzu opublikowanym w mediach społecznościowych.
2. "Przed tym chroni szczepionka"
W rozmowach z osobami, które nie chcą się zaszczepić coraz częściej słychać taki argument: po co się szczepić, skoro i tak mogę zachorować na COVID? Prof. Tomasz Wąsik ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego odpowiada krótko: możesz zachorować, ale jeśli jesteś w pełni zaszczepiony - nie umrzesz.
- Sami przez skrajny brak rozwagi pracujemy na to, żeby ten wielki wysiłek wyrzeczeń, które do tej pory przecierpieliśmy, pójdzie w niwecz, a wystarczy się zaszczepić i przestrzegać MDM, czyli maseczki, dystans i mycie rąk. Szczepionka nie chroni przed zakażeniem, przed zakażeniem chroni MDM. Szczepionka chroni przed chorobą, czyli jeśli pani się zakazi, a jest pani zaszczepiona, to ma pani prawie 90 proc. szans, że nie będzie objawów klinicznych, a nawet jak się pojawią, to będą łagodne i nie wyląduje pani w szpitalu na respiratorze, i pani nie umrze. Przed tym właśnie chroni szczepionka - przekonuje prof. Tomasz J. Wąsik, szef Katedry i Zakładu Mikrobiologii i Wirusologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
3. Dlaczego nie wszyscy wytwarzają odporność po zaszczepieniu? Problem non-responders
Dr Łukasz Durajski przypomina, że żadna szczepionka nie ma 100 proc. skuteczności. Jest grupa osób, która mimo zaszczepienia nie wytworzy przeciwciał albo wytworzy ich mało. Dotyczy to wszystkich typów wakcyn, nie tylko stosowanych przeciwko COVID.
- Takie przypadki będą się zdarzały. To wynika z indywidualnego braku reakcji na szczepionkę. Non-responders to osoby, które ze względu na uwarunkowania biologiczne nie są w stanie wytworzyć przeciwciał i są to sytuacje ekstremalnie rzadkie. Mamy też grupę osób z obniżoną odpornością, które z reguły słabiej reagują na szczepionkę, będą wytwarzały niższą ilość przeciwciał, więc jej skuteczność będzie niższa. To są również osoby stosujące immunosupresję, dotyczy to też pacjentów onkologicznych, dlatego staramy się, by te osoby szczepić pomiędzy cyklami stosowania takiej immunosupresji - tłumaczy dr Łukasz Durajski, pediatra, lekarz medycyny podróży, konsultant WHO.
Szacuje się, że odsetek tzw. non-responders sięga od 2 do 10 proc.
4. Jaka jest skuteczność szczepionek? Czy działają w przypadku Delty?
Badania opublikowane niedawno na łamach prestiżowego czasopisma "NEJM" wykazały, że po pełnym cyklu szczepień preparatami Pfizer/BioNTech oraz Moderna, ochrona przed zakażeniem wynosi 91 proc. oraz 81 proc. w przypadku osób zaszczepionych jedną dawką. Co więcej, w rzadkich przypadkach, gdy u szczepionych jednak dochodziło do zakażenia - choroba miała łagodniejszy przebieg, a u zakażonych stwierdzono o 40 proc. niższy poziom RNA wirusa. Badania objęły grupę blisko 4 tys. zaszczepionych pracowników ochrony zdrowia.
Badania dotyczyły okresu przed inwazją Delty. Wiadomo, że to wariant, który skuteczniej niż pozostałe szczepy SARS-CoV-2 omija odporność nabytą zarówno podczas szczepienia, jak i po przechorowaniu COVID.
Okazuje się, w przypadku zakażenia Deltą szczepionka AstraZeneca daje 92 proc. ochrony przed ciężkim przebiegiem, a w 62 proc. chroni przed samym zakażeniem. W przypadku preparatu Pfizer-BioNTech ochrona przed zakażeniem sięga 80 proc., a w 96 proc. chroni przed ostrą chorobą wymagającą hospitalizacji.
Z kolei dane z RPA dotyczące skuteczności szczepionki J & J wykazały, że tylko u 2 proc. w obserwowanej grupie choroba miała ciężkim przebieg. Badania koncernu Moderna wykazały, że również ta wakcyna zapewnia wysoką skuteczność w przypadku wszystkich badanych wariantów.
5. "Nieszczepieni ludzie są potencjalnymi fabrykami wariantów"
Dr Durajski zwraca uwagę na jeszcze jeden ważny aspekt dotyczący skuteczności szczepień: im większy odsetek zaszczepionych w danej populacji, tym wyższa skuteczność szczepień.
- Szczepionka będzie skuteczna w takim stopniu, jakbyśmy chcieli w momencie, kiedy osiągniemy odporność zbiorową. Wówczas będziemy w stanie wyeliminować wirusa z otoczenia i do tego dążymy. Zaszczepienie w przypadku niewielkiego odsetka zaszczepionych, nie da nam takiego sukcesu, jak nam da zaszczepienie w momencie, kiedy osiągniemy odporność populacyjną - podkreśla lekarz.
Niezaszczepieni nie tylko ryzykują własnym zdrowiem, ale stanowią zagrożenie dla wszystkich. "Nieszczepieni ludzie są potencjalnymi fabrykami wariantów" - ostrzegał na antenie CNN prof. William Schaffner z Wydziału Chorób Zakaźnych w Vanderbilt University Medical Center. Im więcej nieszczepionych osób, tym więcej możliwości na powstanie nowych wariantów wirusa.
- Mutacje pojawiają się w nosicielu, a nosicielem jest osoba niezaszczepiona, to w jej organizmie może dochodzi do powstawania mutacji. Także to właśnie osoby niezaszczepione będą generowały kolejne mutacje. Tylko zaszczepienie odpowiedniej ilości osób, może zatrzymać wirusowi tę ścieżkę tworzenia nowych mutacji - wyjaśnia dr Durajski.
6. Raport Ministerstwa Zdrowia
W poniedziałek 5 lipca resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 38 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2.
Najwięcej nowych i potwierdzonych przypadków zakażenia odnotowano w województwach: mazowieckim (6), pomorskim (6), śląskim (5), dolnośląskim (4).
Z powodu COVID-19 zmarło 0 osób, natomiast z powodu współistnienia COVID-19 z innymi schorzeniami zmarła 1 osoba.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.