Trwa ładowanie...

Insuliny posiłkowe

Avatar placeholder
05.09.2013 13:59
Insuliny posiłkowe
Insuliny posiłkowe

Insuliny posiłkowe zapewniają poposiłkowy wzrost insulinemii (czyli wzrost stężenia tego hormonu we krwi), za który u osób zdrowych odpowiada trzustka. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie poziomu cukru we krwi na względnie stałym poziomie po spożyciu pokarmu. Insuliny posiłkowe uwalniają się z miejsca podania szybko i mają krótki czas działania, transportując glukozę zawartą w posiłku do potrzebujących jej komórek naszego organizmu. Do insulin posiłkowych zaliczamy krótkodziałające insuliny ludzkie i szybkodziałające analogi insuliny.

1. Krótkodziałające insuliny ludzkie

Krótkodziałająca insulina ludzka jest pod względem składu chemicznego, właściwości fizycznych i działania biologicznego identyczna z insuliną wytwarzaną fizjologicznie przez trzustkę. Wytwarzana jest za pomocą metod inżynierii genetycznej. Wchłaniają się do krwi po ok. 30 minutach od momentu wstrzyknięcia do tkanki podskórnej, a swój szczyt, a więc działanie najsilniejsze, wykazują po 1-3 godzinach od podania. Łącznie działają przez ok. 8 godzin.

2. Szybkodziałające analogi insuliny

Szybkodziałający analog insuliny to zmodyfikowana chemicznie insulina ludzka. Jest ona insuliną wykazującą najszybszy początek (od 5-15 minut od podania) jak i najkrótszy czas działania (ok. 4 godzin). Szczyt działania występuje po ok. 1-2 godzin od wstrzyknięcia.

Insuliny posiłkowe
podaje się przed głównymi posiłkami jak i przekąskami węglowodanowymi (zawierającymi cukier). Najlepszym miejscem do podania insuliny posiłkowej jest tkanka podskórna brzucha – z tego miejsca wchłania się ona najszybciej i najstabilniej. Dawkę insuliny krótkodziałającej lub analogu szybkodziałającego wylicza się uwzględniając następujące czynniki:

  • Wielkość planowanego posiłku, którą przeliczamy na liczbę tzw. wymienników węglowodanowych. Jeden wymiennik węglowodanowy (WW) oznacza ilość węglowodanów (cukrów) (ok. 10g węglowodanów), które podnoszą poziom glukozy we krwi o 30-50 mg/dl. Z kolei 1 j.m. insuliny obniża poziom glukozy we krwi właśnie o 30-50 mg/dl. Ponadto liczbę wyliczonych wymienników węglowodanowych mnożymy przez indywidualny dla każdego pacjenta przelicznik (wyraża się on w jednostkach insuliny podzielonych przez ww i wynosi najczęściej od 0.5 do 2.5).
  • Aktualny poziom cukru we krwi (glikemia), który mierzymy np. za pomocą glukometru. Poziomem cukru, do którego dążymy jest 100 mg/dl (ściślej – przedział między 90 a 120 mg/dl). Gdy zmierzona przez nas glikemia jest wyższa, to na każde 30-50 mg/dl powyżej 100 mg/dl doliczamy (do ilości obliczonej na podstawie planowanego posiłku) 1 jednostkę insuliny.
  • Planowany wysiłek fizyczny. Praca naszych mięśni, podobnie jak insulina, ułatwia przejście glukozy do komórek, obniża więc jej poziom we krwi. Wysiłek fizyczny zatem, przy wcześniejszym niższym poziomie cukru może doprowadzić do hipoglikemii. Spadek glikemii ma zazwyczaj miejsce w kilka godzin po ćwiczeniach. Planując zatem aktywność fizyczną należy odpowiednio zmniejszyć dawkę insuliny posiłkowej.
  • Sytuacje, w których zapotrzebowanie na insulinę wzrasta, takie jak choroby wątroby, infekcje, procesy zapalne, stres, podczas przyjmowania sterydów, a także u kobiet w II fazie cyklu miesiączkowego i w czasie ciąży oraz u dzieci i młodzieży w okresie dojrzewania.
Zobacz film: "Jak pozbyć się uczucia ciężkich nóg?"

Należy pamiętać aby do rodzaju przyjętej insuliny i poziomu aktualnej glikemii posiłkowej dostosować czas spożycia posiłku. I tak przy zastosowaniu krótkodziałających insulin ludzkich, przy poziomie cukru we krwi niższym od 130 mg/dl możemy zacząć jeść tuż po podaniu insuliny. Gdy glikemia jest wyższa od 130 mg/dl trzeba odczekać od 15 – 30 minut, gdy jest natomiast wyższa od 250 mg/dl insulinę podajemy nawet do 1 godziny przed posiłkiem. W przypadku zastosowania analogu insuliny, posiłek można spożywać tuż po wstrzyknięciu wyliczonej dawki gdy glikemia nie przekracza 200 mg/dl. Przy poziomie glukozy utrzymującym się w granicach 200 – 250 mg/dl należy odczekać ok. 15 minut, przy wyższym do 30 minut. Wyjątkową sytuacją jest poziom glikemii mniejszy od 100 mg/dl – wówczas insulinę podajemy podczas lub nawet po spożyciu posiłku.

Warto mieć świadomość, tego, że insuliny posiłkowe są insulinami, które charakteryzują się chwilowym szczytem działania, a więc okresem, kiedy najsilniej obniżają poziom cukru we krwi (insulina krótkodziałająca 2-3 godziny po podaniu, analogi wcześniej – 1-2 godziny po iniekcji, glulizyna nawet 1 godzinę). Jest to o tyle ważne, że przy utrzymującej się, dość niskiej glikemii, spożyciu niewystarczającej ilości wymienników węglowodanowych, czy przy przypadającym na ten okres spadku glikemii z powodu wcześniejszej aktywności fizycznej, taki „skok” stężenia insuliny może doprowadzić do groźnego dla naszego mózgu niedocukrzenia. W takich sytuacjach najistotniejsze jest czujne obserwowanie naszego organizmu i jeśli odczuwamy nagły głód, niepokój, kołatanie serca, kiedy stajemy się nadmiernie pobudzeni, bladzi, zaczynamy się pocić a dłonie nam drżą – napijmy się soku albo mocno osłodzonej herbaty, aby nie doprowadzić do utraty przytomności.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze