Mammodiagnostyka - nowe badanie dla kobiet wykrywa raka piersi. #ZdrowaPolka

Rak piersi jest jednym z najczęściej rozpoznawanych nowotworów w krajach Unii Europejskiej. W Polsce co roku wykrywany jest u 18 000 kobiet. Szansą na wczesne rozpoznanie choroby może być nowa metoda diagnostyczna - mammodiagnostyka.

1. Zatrważające statystyki

Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Nowotworów, w ostatnich 30 latach znacząco zwiększyła się liczba zachorowań na raka piersi wśród kobiet w przedziale wiekowym 20-49 lat. Podczas debaty Fundacji OncoCafe Lepiej Razem, która odbyła się 15 października 2017 roku, opublikowano raport ‘’Rak piersi nie zna metryki’’, z którego wynika, że w ostatnich 5 latach badaniom piersi przy użyciu USG lub mammografii poddało się zaledwie 17 proc. kobiet w wieku 30-39 lat i 20 proc. w wieku od 40 do 49 lat. Na badania mammograficzne refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia zgłasza się tylko 17 proc. kobiet w wieku 50-69 lat.

Podczas ogólnopolskiego sondażu przeprowadzonego przez Fundację Centrum Innowacji i Rozwoju wraz z MB Kantar, 53 proc. respondentek przyznało, że lekarz ginekolog z własnej inicjatywy nigdy nie przeprowadzał badania piersi podczas wizyty. Co trzecia pacjentka była informowana o możliwości samobadania.

Zobacz film: "Alkohol może powodować raka piersi"

Badaniem, które powszechnie wykonuje się w profilaktyce raka piersi jest mammografia lub USG. Nie wszystkie guzki można jednak wykryć w ten sposób. Ok. 7 proc. nowotworów piersi da się zidentyfikować tylko za pomocą badania fizykalnego. Niestety, samobadanie piersi może być niewystarczające. W Polsce od niedawna dostępna jest nowa metoda badań diagnostycznych raka piersi - mammodiagnostyka. Na czym polega to badanie i jak się je wykonuje?

2. Mammodiagnostyka - co to za badanie?

Mammodiagnostyka jest nieinwazyjnym badaniem palpacyjnym wykonywanym przez specjalnie przeszkolonych fizjoterapeutów i masażystów. Badanie trwa około 30 minut i obejmuje nie tylko gruczoły piersiowe, ale również doły pachowe oraz przestrzeń nad i podobojczykową. Po badaniu tworzony jest szczegółowy opis, który można pokazać swojemu lekarzowi ginekologowi. Co ciekawe, mammodiagnostami są osoby słabo widzące lub niewidome.

- Badanie palpacyjne, wykonywane przez wyedukowaną osobę niewidomą lub słabowidzącą, pozwala na "czytanie Braill'em" tego co wzrok nie widzi. Mammodiagności to osoby przeszkolone przez lekarzy specjalistów i fizjoterapeutów, którzy, uzbrojeni w wiedzę i wyjątkowe umiejętności zmysłu dotyku, wychodzą na poszukiwanie nowotworów piersi - tłumaczy Lidia Rakow, prezes Fundacji Centrum Innowacji i Rozwoju i założycielka gabinetów mammodiagnostycznych.

Badanie mammodiagnostyczne nie wyklucza samobadania się, ale jest od niego dużo skuteczniejsze. Mammodiagności mogą wykryć nawet kilkumilimetrowe nieprawidłowości w budowie tkanki, podczas gdy kobieta w czasie badania zwróci uwagę dopiero na guz o średnicy ok. 1 cm.

Kobiety często nie są odpowiednio przygotowane do samobadania się, co przekłada się na jego wątpliwą jakość diagnostyczną. Zwykle na naukę samobadania piersi poświęca się od kilkunastu minut do kilku godzin. Wiele kobiet korzysta też z poradników dostępnych w internecie.

Ginekolodzy rzadko zwracają uwagę na problem samobadania piersi. Badanie palpacyjne rekomendowane jest m.in. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), a Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne zaleca wykonywanie badania piersi przez lekarza raz na trzy miesiące, w przypadku kobiet w wieku 20-30 lat. Z różnych względów jest to niewykonalne. Tu z pomocą przychodzi usługa mammodiagnostyki.

3. Mammodiagnostyka - wykrywanie guzków

Podczas badania mammodiagnostycznego specjalista dokładnie bada wyznaczone obszary klatki piersiowej. Czułość metody jest zależna od osoby, która ją wykonuje. Dzięki dużej wiedzy mammodiagnosty i staranności badania, szanse na wykrycie nawet minimalnych zmian są bardzo duże.

- Badanie palpacyjne nie odpowie na pytanie np. jaka jest postać histopatologiczna nowotworu, z uwagi na swoje ograniczenia. Takie same ograniczenia ma także każda inna metoda diagnostyczna. Jednak przybliży nas do rozpoznania, oceniając strukturę piersi, gdzie znajdują się nieprawidłowości: na powierzchni, czy w określonym miejscu gruczołu, jakiego rodzaju mogą to być zmiany, czy temperatura gruczołu jest jednakowa, czy węzły chłonne są prawidłowe, etc. - tłumaczy Rakow.

W razie wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości, rozpoczyna się dalszą diagnostykę. Im wcześniej rak piersi zostanie zdiagnozowany, tym większa szansa na jego wyleczenie. Mammodiagnostyka nie jest badaniem stosowanym zamiast USG czy przesiewowej mammografii, lecz badaniem komplementarnym, wyjściowym i/lub kontrolnym wobec dwóch pozostałych, praktykowanych metod i tak samo istotnym. Także pacjentki ze zdiagnozowanym rakiem zawsze są badane dodatkowo palpacyjnie.

Każda z wymienionych metod pozwala na wykrycie różnych zmian. W zależności od rodzaju utkania gruczołu piersiowego oraz wieku pacjentki może to być mammodiagnostyka, RTG lub USG

4. Jak zostać mammodiagnostą?

Jak przyznaje Lidia Rakow mammodiagnostą nie jest łatwo zostać. Obowiązują restrykcyjne kryteria naboru i wysoki poziom kształcenia. Fundacja oprócz Centrum Edukacji i Szkolenia prowadzi również Centrum Certyfikacji i Monitoringu, w ramach którego kontroluje m.in. przestrzeganie standardów wykonywania badania, do którego mammodiagności są zobowiązani. Nabór na szkolenie odbowiązuje w formie pisemnej. Osoby, które wybrane na podstawie zgłoszeń przechodzą następnie test kwalifikacyjny.

Szkolenie trwa zazwyczaj od 150 do nawet 430 godzin, w zależności od wykształćenia przyszłych mammodiagnostów.

5. Gdzie wykonać mammodiagnostykę?

Obecnie usługa mammodiagnostyki świadczona jest w ramach powołanych do życia Gabinetów Specjalistycznych Centrum Profilaktyki i Rehabilitacji, w Gabinetach Lekarskich ''Łucka'', przy ul. Łuckiej 18 lok 1801/1082 w Warszawie. Więcej o ośrodku można przeczytać tutaj. Fundacja organizuje też, we współpracy z innymi podmiotami, spotkania z mammodiagnostami w różnych miastach. Można ich było spotkać m.in. w Trójmieście.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.