Nie zrobiłeś testu PCR? Nie będziesz mógł skorzystać z rehabilitacji pocovidowej

Darmowa rehabilitacja po COVID-19 pomaga ozdrowieńcom wrócić do pełnej sprawności. To odpowiedź na rosnącą liczbę osób z różnego rodzaju powikłaniami mogącymi utrzymywać się nawet przez rok po infekcji spowodowanej SARS-CoV-2. Czy każdy może skorzystać z dofinansowanej przez NFZ kompleksowej rehabilitacji? Okazuje się, że nie jest to takie proste.

1. Rehabilitacja pocovidowa – czym jest?

To rehabilitacja po przejściu infekcji COVID-19, finansowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Rehabilitacja pocovidowa to rodzaj kompleksowego wsparcia dla osób, które po przejściu COVID-19 cierpią na utrzymujące się przez długi czas dolegliwości, określane mianem long COVID.

- Najpoważniejsze powikłania wiążą się z niewydolnością serca, jak i zmianami w układzie oddechowym, w postaci zwłóknień w płucach. Poza tym to objawy w obrębie układu oddechowego, takie jak duszność czy ograniczenie możliwości wysiłkowej, związane z narządem ruchu – bóle mięśni stawów, objawy neurologiczne, objawy psychologiczno-psychiatryczne, poczynając od mgły covidowej po objawy lęku czy depresji – opisuje w rozmowie z WP abcZdrowie problemy, z jakimi borykają się pacjenci prof. Jan Szczegielniak, konsultant krajowy w dziedzinie fizjoterapii i kierownik Działu Usprawniania Leczniczego w SPZOZ Szpitala Specjalistycznego MSWiA w Głuchołazach, gdzie realizowano program pilotażowy w zakresie rehabilitacji po COVID.

Zobacz film: "Prof. Rejdak wymienia najgroźniejsze powikłania po COVID-19"

Tym osobom może pomóc trwająca od dwóch do sześciu tygodni rehabilitacja pocovidowa: ma przynieść poprawę sprawności oddechowej, wydolności wysiłkowej i krążeniowej, siły mięśniowej i ogólnej sprawności fizycznej oraz wsparcie zdrowia psychicznego pacjentów.

By to było możliwe, program przewiduje szeroki zakres zabiegów rehabilitacyjnych. Są to m.in.: terenoterapia, kinezyterapia, balneoterapia, hydroterapia, a nawet edukacja zdrowotna i promocja zdrowia.

- Rehabilitacja pocovidowa w moim rozumieniu jest tą rehabilitacją w ujęciu szerokim, kompleksową, obejmującą wiele zmian i umiejącą sprostać potrzebom pacjentów – mówi prof. Szczegielniak.

Kto może z niej skorzystać? To nie jest takie oczywiste.

2. Rehabilitacja pocovidowa – komu przysługuje?

- Przyjmuje się, że u 10-30 proc. osób mogą występować objawy po infekcji, w tym te długo utrzymujące się, określane jako long COVID. To dość duża grupa osób, które mają objawy, mogące prowadzić nawet do niepełnosprawności np. uniemożliwiającej powrót do pracy – mówi prof. Szczegielniak.

Czy to znaczy, że wszyscy Polacy, którzy po chorobie borykają się z long COVID, mogą liczyć na rehabilitację pocovidową? Okazuje się, że nie.

Z tego typu rehabilitacji mogą skorzystać wyłącznie ozdrowieńcy, u których COVID-19 został rozpoznany na podstawie pozytywnego testu PCR.

- Oczywiście zdajemy sobie sprawę z tego, że wiele osób może przechodzić skąpoobjawowo czy bezobjawowo COVID-19, a potem borykać się z long COVID wymagającym rehabilitacji – przyznaje ekspert i dodaje: - Niemniej jednak z punktu widzenia formalnego te osoby, które nie wykonały testu PCR, nie mogą skorzystać z rehabilitacji pocovidowej. Oczywiście to nie znaczy, że są w ogóle pozbawione możliwości leczenia powikłań po infekcji spowodowanej SARS-CoV-2 – przyznaje prof. Szczegielniak.

Zdaniem dra Brtosza Fiałka jest to duży problem.

- To chybiony pomysł, żeby tylko osoby z dodatnim wynikiem testu RT-PCR na obecność zakażenia SARS-CoV-2 mogły skorzystać z dedykowanej rehabilitacji po przechorowaniu COVID-19. Doskonale przecież wiemy, że również dodatni wynik testu antygenowego często wystarczy do rozpoznania infekcji. - wyjaśnia ekspert.

- Różnicowanie pacjentów kwalifikujących się do tego rodzaju świadczeń rehabilitacyjnych na podstawie rodzaju testu wykrywającego aktywne zakażenie SARS-CoV-2, jest z medycznego punktu widzenia nieuzasadnione – mówi specjalista z dziedziny reumatologii i popularyzator wiedzy medycznej w rozmowie z WP abcZdrowie i przyznaje, że w Wielkiej Brytanii czy Stanach Zjednoczonych "rehabilitacja pocovidowa nie jest uzależniana od rodzaju wykonanego testu".

Co więcej, uzależnianie możliwości rozpoczęcia rehabilitacji od pozytywnego wyniku PCR jako potwierdzenia przebytej infekcji uderzy w osoby, które celowo unikały wykonywania testów, jak i w osoby nieświadome tego, że zakaziły się SARS-CoV-2, bo infekcję przeszły bezobjawowo.

- Można powiedzieć, że osoby, które celowo unikały testowania, żeby nie trafić na izolację z powodu zakażenia SARS-CoV-2, są same sobie winne, że nie będą mogły – w razie potrzeby w następstwie objawów long COVID – skorzystać z dedykowanej rehabilitacji - mówi ekspert i dodaje: - Najbardziej żal osób, które COVID-19 przechodziły bezobjawowo, ponieważ taki przebieg choroby może również prowadzić do wystąpienia long COVID, a z powodu braku potwierdzonego przebycia zakażenia – nie będą wciągnięci na listę dedykowanej rehabilitacji. Wynika to jednak z faktu dużej niewydolności systemu opieki zdrowotnej, który nie jest w stanie świadczyć usług medycznych zgodnie z potrzebami zdrowotnymi polskiego społeczeństwa.

3. Nie przysługuje mi rehabilitacja po COVID-19, co mogę zrobić?

Osoby, które wykonały tylko test antygenowy oraz osoby, które nie wykonały go wcale, nie mogą więc liczyć na rehabilitację pocovidową z refundacją NFZ. Jednak prof. Szczegielniak uspokaja – nie jest to sytuacja bez wyjścia.

- Jeśli jakiekolwiek niepokojące objawy się pojawią, to niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z objawami po COVID czy zmianami zwyrodnieniowymi, możemy korzystać z rehabilitacji, jeśli jesteśmy ubezpieczeni w ramach NFZ – podkreśla prof. Szczegielniak.

Co jednak istotne, nie jest to rehabilitacja pocovidowa, czyli właśnie ta, która może sprostać szerokiemu zakresowi powikłań w ramach long COVID.

- Dla takich osób też jest dostępna ambulatoryjna, jak i szpitalna rehabilitacja w określonym zakresie - ogólnoustrojowa, pulmonologiczna czy kardiologiczna. Więc to nie ma znaczenia, jaka jest przyczyna zmian. Jeśli jest problem, to pacjenci powinni być skierowani na rehabilitację w ramach NFZ – tłumaczy prof. Szczegielniak.

Jak z niej skorzystać?

- Z tego, co wiem, wynika, że każdy lekarz może i powinien – w uzasadnionych merytorycznie przypadkach – kierować pacjentów w celu przystąpienia do dedykowanej rehabilitacji po przechorowaniu COVID-19, ponieważ najczęściej są to świadczenia ambulatoryjne – mówi dr Fiałek.

4. Jak zapisać się na rehabilitację pocovidową, jeśli spełniamy warunki?

Jeśli masz za sobą test PCR i potrzebujesz skorzystać z profesjonalnej rehabilitacji, poproś o skierowanie swojego lekarza prowadzącego. Takie skierowanie może wypisać np. lekarz rodzinny. Ważne, by placówka, w której przyjmuje, miała podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Jak informuje NFZ, do rehabilitacji w trybie stacjonarnym i uzdrowiskowym kwalifikowani są pacjenci, u których występują powikłania po przebytym COVID-19 w zakresie układu oddechowego, układu krążenia, układu nerwowego lub narządu ruchu.

Które placówki realizują program rehabilitacji po COVID-19?

Jak czytamy na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia: "w programie uczestniczą placówki, które mają podpisaną umowę z NFZ na realizację świadczeń rehabilitacji leczniczej w trybie stacjonarnym lub w leczeniu uzdrowiskowym i są wpisane na wykaz podmiotów udzielających świadczeń covidowych".

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.