Piramida Maslowa, czyli hierarchia potrzeb

Piramida Maslowa została opracowana przez amerykańskiego psychologa Abrahama Maslowa. Jest to obrazowo przedstawiona hierarchia ludzkich potrzeb, która klasyfikuje je od najbardziej niezbędnych, do tych najmniej pilnych. Jak wygląda piramida potrzeb Maslowa?

1. Co to jest Piramida Maslowa?

Piramida Maslowa to obrazowy podział potrzeb. Te umiejscowione w niższych rzędach wynikają z braku czegoś niezbędnego do życia: jedzenia, wody, snu lub bezpieczeństwa.

Natomiast potrzeby wyższego rzędu związane są z rozwojem osobistym i samorealizacją. Według Abrahama Maslowa zaspokojenie potrzeb zaklasyfikowanych najwyżej jest możliwe jedynie po spełnieniu wszystkich pozostałych.

8 kroków do szczęścia [8 zdjęć]

Uśmiechajmy się, kiedy spotyka nas coś pozytywnego, ale nawet uśmiechając się bez powodu, możemy się...

zobacz galerię

2. Potrzeby fizjologiczne

Na najniższym poziomie piramidy Maslowa znajdują się potrzeby o charakterze fizjologicznym, takie jak pożywienie, sen, unikanie gorąca, unikanie zimna, seks itp.

Brak zaspokojenia potrzeb, które znajdują się u podstawy sprawia, że dominują one nad pozostałymi. Ujmując to obrazowo, osoby które nie mają co jeść nie będą myśleć o rozwoju osobistym. Zaspokojenie podstawowych potrzeb z pierwszego rzędu piramidy jest priorytetem i wpływa na zachowanie człowieka.

Są to potrzeby podstawowe bez których nie da się prawidłowo funkcjonować, zaniedbanie w tym względzie odbija się na zdrowiu i samopoczuciu.

3. Potrzeby bezpieczeństwa

Na drugim poziomie piramidy Maslowa znajdują się potrzeby związane z bezpieczeństwem, takie jak: potrzeba oparcia, opieki, spokoju oraz wygody. Pod pojęciem bezpieczeństwa kryje się wiele pojęć, między innymi: bezpieczeństwo fizyczne, ekonomiczne czy zdrowotne.

Zaspokojenie tego poziomu wymaga posiadania odpowiedniej ilości pieniędzy, własnego domu oraz otoczenia osób, które w potrzebie nam pomogą.

4. Potrzeby przynależności

Na trzecim poziomie piramidy Maslowa znajdują się potrzeby miłości i przynależności. Oznacza to, że każdy człowiek potrzebuje więzi, miłości, afiliacji, bycia kochanym, satysfakcji ze związków intymnych, czułości oraz przyjaźni.

Są osoby, które lubią samotność, jednak na dłuższą metę może to okazać się zgubne. Każdy z nas potrzebuje obecności drugiego człowieka.

Musi mieć poczucie, że jest kochany i akceptowany, ale sam też lokować uczucia w drugiej osobie, np. partnerze, partnerce czy dziecku. Stąd potrzeba wchodzenia w związki i nawiązywania relacji uczuciowych i koleżeńskich.

Mamy też naturalną potrzebę przynależności, chcemy należeć do jakiejś grupy i identyfikować się z nią. Może to być między innymi grupa religijna, zawodowa czy sportowa.

5. Potrzeby szacunku i uznania

Kolejnym poziomem piramidy Maslowa są potrzeby związane z szacunkiem i uznaniem. Są to potrzeby wyższego rzędu, polegające między innymi na posiadaniu wpływu, poczuciu własnej wartości i zdobywaniu szacunku.

Należy to rozumieć dwojako, z jednej strony nasze działania często wykonujemy w taki sposób, by odnieść sukces. Chcemy zostać zauważeni przez innych, docenieni, na przykład przez szefa.

Cieszymy się ze słów pochwały i oczekujemy ich. Jednak nikt nie będzie nas szanował wówczas, gdy sami nie będziemy szanować siebie, a nasze postrzeganie własnej osoby będzie negatywne.

6. Potrzeby samorealizacji

Na samym szczycie piramidy Maslowa umieszczone są potrzeby samorealizacji. Są one związane przede wszystkim z czynnościami, do których jednostka ma talent lub uzdolnienie.

Potrzeby te odpowiadają również za samorealizację w pracy i w aspekcie intelektualnym. W człowieku drzemie naturalny pęd do zdobywania wiedzy, stąd potrzeba studiowania czy odbywania dodatkowych szkoleń.

7. Piramida Maslowa - kontrowersje

Pięciopiętrowa piramida potrzeb nie jest jedyną obowiązującą teorią psychologiczno-socjologiczną. Na przestrzeni wielu lat przeszła wiele modyfikacji. Niektóre z modeli prezentują też dodatkowe poziomy, na przykład potrzeby poznawcze, estetyczne oraz potrzebę transcendencji.

Założenia amerykańskiego psychologa były też wielokrotnie krytykowane, doszukiwano się w nich niejasności. Twierdzono też, że piramida potrzeb nie ma odniesienia do wszystkich cywilizacji.