Zespół Münchhausena – objawy i leczenie
Zespół (syndrom) Münchhausena to groźne zaburzenie psychiczne, w przebiegu którego pacjent symuluje objawy różnych chorób lub świadomie je wywołuje. Chce w ten sposób skupić na sobie uwagę lekarzy i zostać objęty opieką medyczną.
1. Zespół Münchhausena – historia
Choroba wzięła swoją nazwę od nazwiska barona Karla von Münchhausena (1720-1797), niemieckiego żołnierza, w biografii którego jest wiele wymyślonych przez niego fantastycznych wątków. To właśnie dlatego brytyjski endokrynolog Richard Asher przywołał jego osobę w kontekście zaburzenia psychicznego, w którym pacjent zgłasza się do specjalisty z wyimaginowanymi objawami choroby. Działa świadomie, jednak nie do końca wie dlaczego (w przeciwieństwie do symulacji, gdy pacjent chce osiągnąć jakąś korzyść, np. zwolnienie lekarskie).
2. Przyczyny zespołu Münchhausena
Wielu pacjentów z zespołem Münchhausena odczuwa bardzo silną potrzebę znajdowania się w centrum uwagi i pragnie doświadczać współczucia, np. bliskich, a nawet zupełnie obcych osób. Chce sprawować kontrolę na otoczeniem i być postrzegany jako osoba chora na poważne schorzenie, budząc w ten sposób podziw otoczenia.
Podłoża takich zachowań specjaliści najczęściej upatrują w zaburzeniach emocjonalnych (brak miłości, akceptacji, bliskości oraz poczucia bezpieczeństwa) oraz traumach przebytych w przeszłości. Chory ma problemy z nawiązaniem więzi z drugim człowiekiem, czuje się odrzucony, więc licząc na zainteresowanie i współczucie, decyduje się wymyślać lub wywoływać u siebie objawy różnych chorób. Zgłasza je lekarzom, a wykonywane badania nie wykazują żadnych patologii.
Pacjent z symptomem Münchhausena, by uwiarygodnić swoje dolegliwości, może również świadomie zażywać silnie toksyczne leki lub substancje, połykać ciała obce, jątrzyć rany lub wywoływać różne objawy, np. wymioty, ból brzucha, gorączkę. Często zmienia lekarzy, ośrodki zdrowia, może również szukać pomocy medycznej w różnych zakątkach kraju. Interesuje go działanie leków, ma też wiedzę medyczną, którą często wykorzystuje w rozmowie z lekarzem, sugerując kolejne badania i sposoby leczenia.
3. Zastępczy zespół Münchhausena
O zastępczym zespole Münchhausena mówi się wówczas, gdy pacjent objawy choroby wywołuje u osób, nad którymi sprawuje bezpośrednią opiekę. Najczęściej dotyczy to matek i ich małych dzieci. Kobieta wraz ze swoją pociechą często odwiedza lekarzy, może też decydować się wywoływać u dziecka objawy chorób poprzez podawanie mu leków lub też fałszować wyniki badań (np. moczu lub kału). Działając w ten sposób, skupia na sobie uwagę otoczenia, jest też postrzegana jako oddana matka, która troszczy się o swoje dziecko. W rzeczywistości ma silną potrzebę sprawowania nad nim kontroli.
Zastępczy zespół Münchhausena jest zaburzeniem trudnym do zdiagnozowania, ale też bardzo niebezpiecznym. Znane są przypadki śmierci dzieci w wyniku uduszenia, głodzenia, podawania silnych leków lub trucizn, do których przyczyniła się matka w celu uzyskania pomocy medycznej.
4. Leczenie zespołu Münchhausena
W wielu przypadkach pacjenci z zespołem Münchhausena zachowują szczególną czujność. Gdy lekarz zaczyna podejrzewać, że objawy choroby są specjalnie wywoływane i jest o krok od zauważenia prawdziwego źródła problemu, wycofują się i szukają pomocy gdzie indziej. I dlatego też pomoc chorym z tym zaburzeniem jest bardzo trudna i rzadko przynosi efekty. Diagnozę stawia psychiatra, a leczenie zespołu Münchhausena jest złożone i długotrwałe. Obejmuje m.in. psychoterapię.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
