Endoprotezy piersi

Wszczepienie implantów, czyli endoprotez piersi, to jedna z dwóch metod rekonstrukcji piersi po mastektomii całkowitej. Tego typu operacja polega na umieszczeniu w miejscu po mastektomii sztucznej „poduszeczki”, wypełnionej żelem silikonowym bądź fizjologicznym roztworem soli. Endoprotezy piersi dzielimy na dwie grupy - silikonowe i solne, w zależności od materiału, którym są wypełnione. Implanty silikonowe zawierają żel silikonowy, a implanty solne sól fizjologiczną.

1. Komu można wszczepić implanty piersi?

Chirurdzy najchętniej wszczepiają implant kobietom szczupłym, niepalącym, nie nadużywającym alkoholu, które preferują mniej ryzykowną operację od drugiej opcji, jaką jest przeszczep płata skórno-mięśniowego. Do tego typu zabiegu nie kwalifikują się pacjentki, którym usunięto w ramach mastektomii radykalnej mięsień piersiowy większy lub dysponują tylko cienką warstwą tkanki, pod którą można wszczepić ekspander, a następnie endoprotezę. Trudno jest też odtworzyć przy pomocy implantu pierś, która ma być duża i nisko osadzona.

2. Protezy piersi a psychika kobiety

Mastektomia to dla kobiety ogromna trauma. Po takiej operacji pacjentka może mieć poważne trudności z zaakceptowaniem swojego nowego wyglądu i samej siebie. Piersi to atrybut kobiet, powód do dumy i poczucia atrakcyjności. Chora, która straci pierś może to postrzegać jako utratę swojej kobiecości. Protezy piersiowe pomagają zmienić takie myślenie. Dzięki nim kobieta może wciąż cieszyć się swoim wyglądem, a to z kolei pomaga zaakceptować zaistniałą sytuację. Warto przy tym pamiętać, iż protezy piersi spełniają również inne funkcje. Tuż po mastektomii stanowią ochronę dla rany pooperacyjnej. Oprócz tego protezy zapobiegają rozwijaniu wad postawy i skrzywień kręgosłupa, wynikających z utraty symetryczności w budowie ciała. Ponadto zwiększają komfort kobiety, gdyż utrzymują biustonosz w prawidłowym położeniu.

3. Rodzaje endoprotez piersi

Zobacz film: "Guzy miednicy mniejszej"

Endoprotezy silikonowe są znane i używane dłużej (od lat 60. XX wieku). Wbrew różnym opiniom, niepotwierdzonym naukowo, żel silikonowy nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Jest to substancja całkowicie bezpieczna. Zawierające ją implanty są bardziej miękkie i wiszą bardziej naturalnie, nadając zrekonstruowanej piersi wygląd w miarę zbliżony do zdrowej strony. Są one również bardziej miękkie w dotyku.

Protezy piersi różnią się kształtem, rozmiarem i materiałem wykonania. W zależności od tych parametrów możliwe jest uzyskanie protezy, która w kształcie, wadze, dotyku, ruchu podczas chodzenia i zarysowaniu kształtu sutka w jak największym stopniu przypomina prawdziwą pierś. Kobiety po mastektomii mogą wybierać spośród:

• protez silikonowych – przypominające implanty piersiowe protezy te w wyglądzie i dotyku przypominają prawdziwą pierś. Ich rozmiar i ciężar odpowiada utraconej piersi;
• protez z pianki i tworzyw typu fiberfill – są to miękkie i lekkie protezy, szczególnie wskazane tuż po operacji, gdy rany są jeszcze świeże i nie należy ich urażać i obciążać. Ich wadą jest fakt, iż w wyglądzie i ciężarze nie są w stanie imitować prawdziwej piersi. Z drugiej jednak strony jest to dobry wybór podczas uprawiania sportów i pływania;
• protez częściowych – tego typu protezy to rozwiązanie dla kobiet, u których jedynie część piersi została amputowana, co doprowadziło do zmiany jej kształtu i rozmiaru. Taką protezę umieszcza się w specjalny biustonosz po mastektomii w miejscu ubytku piersi; protezy częściowe mogą być wykonane z silikonu, pianki lub fiberfillu;
• kamizelek pooperacyjnych – jest to bielizna po mastektomii ze specjalnymi kieszonkami na miękką protezę. Kamizelki są wskazane do noszenia po amputacji piersi i po radioterapii, gdyż chronią miejsce zabiegu;
• protez mocowanych do skóry – wszystkie dotychczas wymienione rodzaje protez wymagają specjalnych biustonoszy z kieszonkami. Są jednak protezy, które przykleja się bezpośrednio do skóry za pomocą odpowiedniego kleju. Niektóre kobiety z wrażliwą skórą mogą jednak źle reagować na tego typu klej, dlatego też ten rodzaj protez nie u każdego się sprawdzi.

Protezy piersi to dobra decyzja dla kobiet, które przeszły mastektomię. Ważne jednak, aby przed zakupem protezy poddać się dokładnym pomiarom, które umożliwią dobór rozmiaru i kształtu protezy.

Implanty piersiowe mogą być okrągłe lub w kształcie łezki. Do tej pory chirurdzy mogli wybierać spośród implantów wypełnionych silikonem, solą fizjologiczną, hydrożelem lub olejem sojowym. Obecnie stosuje się przede wszystkim implanty solne i silikonowe. Te pierwsze wymagają mniejszego nacięcia, gdyż pod skórę wszczepia się jedynie pustą protezę silikonową, która stopniowo wypełniana jest solą fizjologiczną. Proces ten trwa kilka miesięcy, gdyż niezbędne jest rozciąganie tkanki skórnej. Implanty te mają jednak pewne wady. Przede wszystkim są one bardziej podatne na odkształcanie niż implanty silikonowe. Z tego względu najlepiej sprawdzają się w przypadku kobiet z dużym biustem, natomiast pacjentkom po mastektomii zaleca się implanty silikonowe.

W razie pęknięcia protezy, do ustroju dostaje się jednak sztuczna substancja, jaką jest silikon. Należy go usunąć chirurgicznie, co może być trudne, gdyż pęknięcie nieraz przez długi czas pozostaje niezauważone (w tym czasie silikonowy żel rozprzestrzenia się swobodnie po otaczających go tkankach).

W przypadku pęknięcia protezy solnej, pacjentka momentalnie orientuje się, że doszło do tego powikłania, a zawartość implantu ulega wchłonięciu bez śladu. Implanty solne częściej jednak ulegają infekcji, ponieważ wypełnienie solą odbywa się podczas operacji (bakterie mogą potencjalnie wniknąć wtedy do środka). Z czasem uszkodzeniu może też ulec zastawka, przez którą wprowadzono sól, co wiąże się z koniecznością wymiany endoprotezy.

4. Wady i zalety endoprotez piersi

Opcja ta wymaga mniej czasu spędzonego na sali operacyjnej i wiąże się z mniejszym bólem pooperacyjnym, niż przeszczepienie płata mięśniowo-skórnego. Wyraźnie szybszy jest również powrót pacjentki do pełni sił. Protezowanie piersi nie wymaga wykonywania przeszczepów własnej tkanki, wszystkie mięśnie pozostają więc na swoim miejscu. Jednakże należy pamiętać, że wszczepienie implantu wymaga zazwyczaj operacji dwuetapowej - najpierw chirurg wszczepia ekspander, a po kilku miesiącach dopiero właściwe implanty piersi.

Ponadto protezy mogą ulec przemieszczeniu lub przebiciu, co wymaga wykonania kolejnej operacji. Jako ciało obce, implant nie ulega zmianom w miarę starzenia się ciała i zmiany wagi, co również może wiązać się z koniecznością przeprowadzenia kolejnej interwencji chirurgicznej. Kształt piersi odtworzonej przy użyciu endoprotezy nie jest zwykle zbliżony do drugiej, naturalnej, w takim stopniu jak to ma miejsce przy przeszczepie płata skórno-mięśniowego. Konieczna może wiec być korekcja zdrowej piersi, tak aby były one do siebie jak najbardziej podobne.

5. Jak wykonuje się wszczepienie endoprotezy piersi?

Zazwyczaj jest to operacja dwuetapowa. Rzadko bowiem po mastektomii możliwe jest wystarczająco duże rozciągnięcie pozostałej, napiętej skóry i mięśnia (najczęściej w czasie tej operacji usuwana jest pierś razem z pokrywającą ją skórą), by możliwe było umieszczenie pod nimi implantu o pożądanej wielkości. Najpierw chirurg umieszcza więc po stronie po mastektomii, pod mięśniem piersiowym większym, tzw. ekspander tkankowy. Jest to rodzaj woreczka, który wypełnia się płynem. Zabieg ten trwa krótko, ok. 45 minut. Następnie przez okres kilku miesięcy następuje stopniowe wypełnianie ekspandera fizjologicznym roztworem soli kuchennej, aż uzyska on rozmiar nieco większy od implantu, który ma być docelowo wszczepiony. Ekspander wypełniany jest przez lekarza raz na 1-2 tygodnie, poprzez specjalną zastawkę, znajdującą się zwykle pod skórą pachy.

Następnie, zazwyczaj po 3-4 miesiącach od pierwszej operacji, następuje właściwy zabieg wszczepienia endoprotezy (ekspander zostaje usunięty). Zabieg może zostać wykonany w jednym etapie, z pominięciem wszczepienia i dopełnienia ekspandera, jedynie jeśli pacjentka ma mały biust lub jeżeli wykonano mastektomię podskórną, a więc z zaoszczędzeniem „kieszonek” ze skóry piersi. Istnieją także specjalne ekspandery, typu Beckera, które służą jednocześnie jako implant. Składają się one z dwóch komór - zewnętrznej, wypełnionej żelem silikonowym, i wewnętrznej, w której umieszcza się fizjologiczny roztwór soli. Dzięki tej technologii, pacjentka po mastektomii, decydująca się na rekonstrukcję z użyciem implantu, może uniknąć operacji dwuetapowej.

6. Jakie są powikłania po rekonstrukcji piersi?

Najbardziej poważne powikłania związane ze wszczepieniem endoprotezy to:

• wytworzenie się wokół implantu torebki łącznotkankowej (przykurczu torebkowego) zniekształcającej odtworzoną pierś,
• przemieszczenie się implantu,
• pękniecie implantu lub ekspandera,
• zakażenie w obrębie implantu.
• spowolnione gojenie się ran,
• wystawanie implantu przez skórę.

Do rzadszych powikłań należą:

• utrata czucia w miejscu operacji,
• infekcje,
• krwotoki,
• powstawanie blizn.

U kobiet, które przeszły radioterapię może dojść do uszkodzenia skóry, co stanowi przeciwwskazanie do wszczepienia implantu. W takiej sytuacji chirurg może zalecić przeszczep tkanki z innej części ciała.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.