Interakcje grejpfruta z lekami

Owoc grejpfruta (Citrus paradisi) w 90 proc. składa się z wody, dzięki temu jest owocem niskokalorycznym (42 kcal/100g) oraz o niskiej wartości indeksu glikemicznego (20). Dlatego chętnie i często zalecany jest w diecie chorych na cukrzycę oraz osób odchudzających się.

Ponadto owoc ten zawiera wiele związków, które są dobroczynne dla zdrowia. Są to m.in. witaminy C, E, B, PP, kwas foliowy, flawonoidy, pektyny, wapń, fosfor, żelazo, cynk, fluor, magnez, mangan, potas. Goryczka zawarta w tych owocach ułatwia trawienie tłuszczów. A swój charakterystyczny gorzkawy smak grejpfrut zawdzięcza naringinie.

Zobacz także: Cytrusami w brud, czyli o oczyszczającej sile cytrusów.

Naringina jest flawonoidem, zawarta jest w miąższu oraz w białej błonce owocu, dlatego należy jeść je razem z osłonkami. To właśnie dzięki tej substancji – naringinie – grejpfrut słynie ze swoich właściwości prozdrowotnych. Owocom rajskiej cytryny – bo tak tłumaczy się nazwę łacińską grejpfruta – zawdzięczamy takie działanie jak:

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

• obniżające poziom cholesterolu oraz działanie przeciwmiażdżycowe. Grejpfrut obniża poziom cholesterolu całkowitego oraz niekorzystnej frakcji LDL, redukuje również poziom trójglicerydów. Profilaktyka hipercholesterolemii prowadzi w rezultacie do obniżenia ryzyka zmian miażdżycowych w obrębie naczyń obwodowych i mózgowych;
• działa ochronne na skórę. Aktywność ochronna falowonoidów grejpfruta (naringeniny i kwercetyny) wynika z ich zdolności zmiatania wolnych rodników;
• działanie przeciwwrzodowe. Substancje czynne zawarte w soku grejpfruta zmniejszają nadmierne wydzielanie soku żołądkowego, głównego czynnika rozwoju choroby wrzodowej; przy czym nadal zachowana jest fizjologiczna kwasowość w żołądku, która niezbędna jest do prawidłowego procesu trawienia i wchłaniania witaminy B12;
• grejpfrut może również hamować wzrost bakterii Helicobacter pylorii – odpowiedzialnej za rozwój i powikłania choroby wrzodowej żołądka;
• owocom grejpfruta przypisuje się także właściwości poprawiające ukrwienie siatkówki;
• posiada właściwości przeciwutleniające.

Niestety, bogactwo bioflawonoidów – czyli aktywnych związków zawartych w owocach grejpfruta – pociąga za sobą także niekorzystne działanie. Otóż są to związki wykazujące wysoką aktywność biologiczną. Wpływają one na pracę jednego z najważniejszych enzymów wątrobowych – cytochromu P450.

Cytochrom P450 uczestniczy w metabolizmie różnych grup leków, stąd interakcje soku grejpfrutowego z lekami są jednymi z najlepiej poznanych i najszerzej opisanych w literaturze medycznej. To wzajemnie działanie soku z grejpfruta w metabolizmie leków polega na tym, że grejpfrut hamuje cytochrom P450.

Za wspomniane działanie osłabiające i zwalniające pracę cytochromu P450 odpowiedzialne są w głównej mierze tylko cztery związki: kwercetyna, naringenina, kemferol oraz 6,7dihydroksybergamotyna.

Hamowanie pracy tego cytochromu, skutkuje tym, że leki nie mogą być metabolizowane – czyli przekształcane – w wątrobie. Skutkiem braku przekształcenia leku w wątrobie jest wzrost jego stężenia we krwi. Nasilają się objawy i działania niepożądane. Mogę być one niebezpieczne dla zdrowia pacjenta.

Zobacz także: Skutki uboczne antybiotyków

Aby uniknąć niebezpiecznych dla zdrowia interakcji warto zapamiętać jedną zasadę: zażywasz leki – zrezygnuj z picia soku grejpfrutowego i jedzenia tych owoców. Oczywiście nie dotyczy to wszystkich grup leków. Szczególną ostrożność i wstrzemięźliwość od spożywania soku grejpfrutowego należy zachować, stosując:

• statyny;
• niektóre leki obniżające ciśnienie krwi;
• leki stosowane w schorzeniach układu krążenia (np. klopidogrel);
• leki immunosupresyjne;
• leki przeciwnowotworowe;
• leki stosowane w chorobach zakaźnych (np. erytromycyna);
• niektóre leki działające na ośrodkowy układ nerwowy;
• leki przeciwkaszlowe (w tym dekstrometorfan obecny w wielu mieszankach przeciwprzeziębieniowych);
• leki przeciwzakrzepowe;
• leki stosowane w rozroście gruczołu prostaty (np. tamsulozyna);
• leki stosowane w schorzeniach pęcherza moczowego.

Zobacz także: Przez internet czy w aptece - jak bezpiecznie kupować leki?

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.