Polacy badają ozdrowieńców. Skala powikłań poraża
COVID się zmienia. W Polsce wśród objawów dominują katar i bóle stawów. Teraz największym wyzwaniem jest ogromna skala powikłań. Nawet 76 proc. ozdrowieńców cierpi na bezsenność. Mówi się też, że zakażenie może postarzać mózg. Badania dotyczące skutków przebycia infekcji prowadzą naukowcy z Gdańska. Nadal trwa nabór chętnych.
1. Tak zmienił się przebieg COVID-19
Pisaliśmy niedawno o tym, że zachorowań na COVID jest mniej. Jednak eksperci przypominają, że ryzyko zakażenia koronawirusem nadal istnieje, co potwierdzają raporty resortu zdrowia.
8 lutego wykryto 327 zakażeń, a 3 osoby zmarły z powodu COVID-19, 9 lutego - 249 nowych przypadków, a jedna osoba zmarła. Jak wiadomo, to mocno niedoszacowane dane, bo wielu pacjentów nie wykonuje badań, a bez nich nie da się ocenić, jaki patogen odpowiada za infekcję.
Wraz z kolejnymi mutacjami wirusa zmienia się przebieg choroby. Doniesienia ze świata mówią, że do najczęstszych objawów JN.1, wariantu, który aktualnie zalał świat, należą problemy ze strony układu pokarmowego - wymioty i biegunka. Jednak w Polse wygląda to nieco inaczej. Dr n. med. Piotr Ligocki, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy, opowiada w rozmowie z WP abcZdrowie, jakie dolegliwości teraz dominują.
- Podwariant koronawirusa JN.1, który w tej chwili przeważa na terenie całego świata, ma dość niecharakterystyczne objawy. Głównym objawem jest wodnisty katar, który występuje też w większości infekcji wirusowych dróg oddechowych, w tym przy grypie czy RSV. Jedyne, co JN.1. nieco odróżnia od reszty schorzeń wirusowych, to bóle stawowe, które wyglądają tak jak w zapaleniach stawów - wyjaśnia.
- Należy jednak pamiętać, że bóle stawów, bóle mięśni są też objawami występującymi przy grypie, dlatego czasami pacjenci nawet nie wiedzą, czy chorują na grypę, czy na COVID, bo objawy są typowe dla schorzeń wirusowych - zaznacza.
Ekspert przyznaje, że teraz największym wyzwaniem pozostają odległe powikłania po przejściu zakażenia, a kolejne prace odkrywają nowe dane na ich temat ich skali.
Mamy kolejny dowód, że "odpryski" koronawirusa SARS-CoV-2, mogą stanowić materiał prozapalny, mimo braku objawów aktywnej infekcji, co skutkuje wielokierunkowym pobudzeniem immunologicznym i nadmiernie wzmocnionymi reakcjami zapalnymi niszczącymi tkankihttps://t.co/MvLoTh1WC8
— Pawel Grzesiowski (@grzesiowski_p) February 2, 2024
Wiadomo m.in., że COVID-19 zwiększa ryzyko zakrzepicy.
- Powikłania prozakrzepowe mogą wystąpić nie tylko w ostrej fazie, ale nawet po kilku tygodniach od przechorowania. Musimy pamiętać, że u osób, które mają dodatkowo czynniki prozakrzepowe, w tym np.: cukrzycę , a także choroby autoimmunologiczne, COVID może zainicjować m.in. żylną chorobę zakrzepowo-zatorową, a w tym jej najgroźniejszą postać, czyli zatorowość płucną - podkreśla dr Ligocki.
2. Fala bezsenności po COVID-19
Praca opublikowana na łamach "Frontiers in Public Health" wskazuje na ogromną skalę problemów ze snem u osób, które mają za sobą COVID. Badania kierowane przez dr Huong Hoang z Phenikaa University w Wietnamie wykazały, że problem dotyczy nie tylko pacjentów po ciężkim przebiegu zakażenia.
W analizie uwzględniono dane dotyczące ponad 1000 osób, które przeszły COVID-19 w ciągu ostatnich sześciu miesięcy, nie wymagały hospitalizacji, a wcześniej nie miały problemów ze snem. Wyniki porażają - trzy czwarte badanych po infekcji zmagało się z bezsennością, w tym 23 proc. z ciężką postacią.
- Stan zapalny, który towarzyszył zakażeniu, ma duży wpływ na rejony mózgu regulujące cykle dobowe, stąd rzeczywiście zwiększona zgłaszalność osób, które mają problemy ze snem, z jego cyklicznością, głębokością - potwierdza prof. Konrad Rejdak, kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie i prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.
- Powstają też wtórne problemy związane z chronicznym zmęczeniem, z chwiejnością emocjonalną. Ma to też silny wpływ na funkcje poznawcze, czyli zdolność koncentracji, pamięć, szybkość procesowania informacji - dodaje ekspert.
3. Polacy badają, jak COVID wpływa na mózg
Długoterminowe następstwa neuropsychologiczne i neurofizjologiczne przechorowania COVID-19 analizują również psychologowie z Uniwersytetu Gdańskiego.
- Projekt prowadzimy już od dwóch lat. Razem chcemy zbadać ponad 200 osób z różnych grup wiekowych - opowiada kierownik projektu prof. dr hab. Michał Harciarek, dziekan Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego.
Naukowcy próbują ustalić również, czy dolegliwości, z jakimi mierzy się część ozdrowieńców, są chwilowe i z czasem miną, czy konieczna jest np. rehabilitacja.
- To, co jest dla nas najważniejsze, to jak pacjenci funkcjonują po przejściu COVID-19 pod kątem neuropsychologicznym, czyli funkcji uwagowo-wykonawczych i sprawności pamięci - wyjaśnia dr Natalia Treder-Rochna z Zakładu Psychologii Ogólnej Uniwersytetu Gdańskiego.
- W ramach naszych badań chcemy odpowiedzieć na pytania: czy COVID-19 jest w stanie przyspieszyć starzenie się naszego mózgu? Jak COVID-19 wpływa na funkcjonowanie naszego ośrodkowego układu nerwowego na takie funkcje poznawcze, jak uwaga, pamięć oraz na węch? I czy jest to trwała zmiana? - wyjaśnia.
W związku z tym badania są wykonywane dwukrotnie - pierwsze po zgłoszeniu się do programu i ponownie - po upływie roku. Naukowcy nadal szukają osób chętnych do udziału w testach. Można się zgłosić telefonicznie (tel. 725 993 333) lub mailowo (badaniecovid@ug.edu.pl).
- Pacjenci, którzy zgłaszają się do nas, zazwyczaj trafnie rozpoznają swoje trudności. Często obserwują u siebie pogorszenie pamięci, przejawiające się na przykład trudnościami w przypominaniu sobie nazw przedmiotów lub imion znanych osób. Problemem, który według badanych znacząco pogarsza ich codzienne funkcjonowanie, są trudności z planowaniem - tłumaczy dr Aleksandra Mańkowska z Zakładu Neuropsychologii Uniwersytetu Gdańskiego.
- Zauważamy w trakcie badań, że osoby zgłaszające się do naszych badań, prezentują zróżnicowane deficyty poznawcze, między innymi w obszarze funkcji uwagowo-wykonawczych. Niemniej jednak ostateczne wnioski dotyczące długofalowych skutków COVID-19 będziemy mogli przedstawić dopiero po zakończeniu projektu w 2026 r. - zaznacza dr Treder-Rochna.
Wcześniejsze badania prowadzone przez różne ośrodki potwierdziły, że wielu pacjentów po zakażeniu koronawirusem zmaga się powikłaniami neurologicznymi.
- Cały czas przychodzą do nas pacjenci z zaburzeniami w zakresie rytmów dobowych, funkcji poznawczych i różnych dolegliwości bólowych, parestezji, zaburzeń czucia. Uderzające jest to, że to są młode osoby - mówi prof. Rejdak.
Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
