Powstał lek na Omikron? Producent: Sotrovimab zwalcza mutacje nowego wariantu

Producenci leku sotrovimab – GlaxoSmithKline (GSK) i Vir Biotechnology poinformowali, że według wstępnych badań koktajl przeciwciał jest skuteczny w walce przeciw wszystkim mutacjom wariantu Omikron. Czy preparat może okazać się kluczowy w walce z COVID-19? - Na pewno nie jest to lek, który zatrzyma pandemię. Jest ważny, ponieważ blokuje warianty wirusa, jednak nie traktowałabym go jako przełomowego – studzi emocje prof. Joanna Zajkowska, specjalistka chorób zakaźnych.

1. Sotrovimab lekiem na Omikron? Nowe badania

Sotrovimab to lek przeciw COVID-19 oparty na przeciwciałach monoklonalnych. Został on opracowany przez amerykańską firmę Vir Biotechnology Inc. oraz brytyjski koncern GlaxoSmithKline PLC.

W marcu twórcy leku opublikowali wyniki ostatniej fazy badań, które wykazały, że sotrovimab skutecznie zmniejsza ryzyko wystąpienia ciężkich objawów COVID-19. Liczba hospitalizacji i zgonów w grupie, która dostała lek, była aż o 85 proc. mniejsza w porównaniu z grupą, która przyjmowała placebo.

Zobacz film: "Dr Sutkowski: Druga dawka dla seniorów nie jest fizycznie zabezpieczona"

We wtorek 7 grudnia producenci leku poinformowali, że preparat działa przeciwko wszystkim 37 dotychczas zidentyfikowanym mutacjom Omikronu.

"Wstępne badania wykazały, że nasz koktajl przeciwciał jest skuteczny przeciw najnowszemu wariantowi Omikron, jak również wszystkim pozostałym wariantom zdefiniowanym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako niepokojące (VoC - Variant of Concern)" - oświadczył szef pionu badawczego GSK Hal Barron.

26 maja Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) wydała warunkowe zezwolenie na stosowanie preparatu występującego pod nazwą Xevudy w leczeniu pacjentów z COVID-19. Wcześniej również Europejska Agencja Leków (EMA) wydała opinię, że sotrovimab może być stosowany w leczeniu COVID-19. Ten komunikat nie był jeszcze tożsamy z dopuszczeniem leku na europejski rynek, ale otworzył drzwi dla poszczególnych państw członkowskich, które chcą stosować sotrovimab w nagłych wypadkach.

Przykładowo brytyjska Agencja Regulacji Leków i Produktów Opieki Zdrowotnej (MHRA) zatwierdziła Xevudy (sotrovimab) w leczeniu COVID-19.

Prof. Joanna Zajkowska z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku potwierdza, że sotrovimab faktycznie może być skuteczny w walce z różnymi wariantami koronawirusa, jednak nie jest to lek uniwersalny.

- Sotrovimab jest przeciwciałem monklonalnym, które ma ograniczone zastosowanie, czyli podaje się go albo po ekspozycji na wirusa albo służy jako wzmocnienie odpowiedzi immunologicznej. Działanie tego leku jest nieco inne, ponieważ polega na blokowaniu wirusa: przeciwciało monoklonalne jest kierowane na kolca wirusa i faktycznie może działać na wszystkie warianty, nawet na Omikron. Nie jest to jednak lek uniwersalny, który wyleczy każde zakażenie – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Zajkowska.

- Nie jest to lek, który zatrzyma pandemię, nie jest też kluczowy w terapii COVID-19. Jest preparatem co najwyżej wspomagającym leczenie. W związku z tym, że jest to przeciwciało monoklonalne jego działanie i zastosowanie jest ograniczone – dodaje ekspertka.

2. Dla kogo przeznaczony jest sotrovimab?

Sotrovimab nie jest pierwszym lekiem na COVID-19 opartym na przeciwciałach monoklonalnych, ale jako jeden z niewielu został przetestowany pod względem skuteczności przeciw nowym wariantom koronawirusa. Jak wyjaśnia prof. Joanna Zajkowska sotrovimab jest przeznaczony do stosowania tylko we wczesnych stadiach choroby i u pacjentów niewymagających tlenoterapii.

- Lek zawiera gotowe przeciwciała, które nie pozwalają wirusowi łączyć się z ludzkimi komórkami. Dzięki temu nie dochodzi do wystąpienia powikłań w postaci zapalenia płuc czy burzy cytokinowej – precyzuje prof. Zajkowska.

Konkretnie działanie sotrovimabu polega na tym, że przeciwciała monoklonalne przyklejają się do białka S koronawirusa, które jest niezbędne do wnikania do komórek organizmu. Po połączeniu się z przeciwciałem, wirus traci zdolność zakażania komórek.

Sotrovimab ma także poważny minus – jest lekiem bardzo kosztownym. Szacuje się, że na rynku amerykańskim koszt jednej dawki może wahać się nawet od 1250 do 2100 dolarów. Więc na tym etapie sotrovimab nie będzie tabletką, którą łatwo będzie można dostać w aptece i zastosować samodzielnie. - Lek będzie podawany w formie zastrzyku i tylko w szpitalnych warunkach – podkreśla profesor.

3. Stosowanie sotrovimabu może się okazać pomocne, jednak nie spowoduje wielkiego przełomu

Sotrovimab nie będzie przeznaczony dla wszystkich pacjentów, a tylko dla tych, u których istnieje ryzyko ciężkiego przebiegu choroby.

- Są to pacjenci z tzw. grupy ryzyka, czyli na przykład osoby z otyłością, chorobami kardiologicznymi oraz onkologicznymi. Dzięki wczesnemu podaniu leku istnieje szansa, że zakażenie koronawirusem nie doprowadzi do wystąpienia ciężkich objawów – twierdzi prof. Zajkowska.

Zdaniem ekspertki dopuszczenie do stosowania sotrovimabu może się okazać pomocne, jednak nie spowoduje wielkiego przełomu. COVID-19 jest chorobą, która na każdym etapie zaawansowania wymaga innego sposobu leczenia.

- Każdy lek, nawet najskuteczniejszy, musi być podawany na odpowiednim etapie choroby. Jeśli u pacjenta rozwinie się zapalenie płuc z wysiękiem, naciek zapalny albo burza cytokinowa, będzie on wymagał już zupełnie innego leczenia – podkreśla lekarka.

Ekspertka dodaje, że na ten moment nie wiadomo, kiedy lek zostanie dopuszczony do użytku przez Europejską Agencję Leków.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.