Shinrin-yoku (kąpiel leśna) – idea, zasady i wpływ na zdrowie
Shinrin-yoku to kąpiel leśna. Praktyka polega na niespiesznych, relaksacyjnych spacerach pośród drzew i odbiorze otoczenia wszystkimi zmysłami. Terapia lasem służy profilaktyce chorób, rehabilitacji albo wspomaganiu leczenia różnych schorzeń. Działa na psychikę, ciało i na układ odpornościowy. Co warto o niej wiedzieć?
1. Co to jest shinrin-yoku?
Shinrin-yoku, nazywane również kąpielą leśną, to prozdrowotna praktyka kontaktu z naturą, głównie środowiskiem leśnym. Nie jest to nic wymyślnego. Sztuka polega na wolnych, relaksacyjnych spacerach i odbiorze naturalnego otoczenia wszystkimi zmysłami.
Shinrin-yoku to słowo pochodzące z języka japońskiego. Shinrin oznacza „las”, a yoku - „kąpiel”. Termin opisuje zanurzenie się w leśnej atmosferze (tak, jak osoba kąpiąca się zanurza się w wodzie). Nazwę tę wprowadził w 1982 roku Tomohide Akiyama.
Koncepcja leśnych kąpieli powstała w Japonii, w latach 80. XX wieku, kiedy Japońska Agencja Leśnictwa zaczęła propagować ideę spacerów leśnych w celu zapobiegania i leczenia chorób, nade wszystko cywilizacyjnych.
Można powiedzieć, że shinrin-yoku zrodziło się jako narodowy program profilaktyki leśnej i poprawy zdrowia zestresowanych pracą obywateli. Niegdyś koncepcja leśnych kąpieli była popularna wyłącznie na Dalekim Wschodzie.
Dziś zdobyła uznanie na całym świecie. Nieustannie powstają ścieżki i szlaki zdrowotne, które wytyczają terapeuci shinrin-yoku w wielu różnych lasach.
Ideą shinrin-yoku jest zanurzenie się w leśnej atmosferze: chłonięcie lasu, czerpanie z dobrodziejstwa okoliczności i klimatu. Zapachy, dźwięki, faktury, wilgotność, nasłonecznienie, a także czynniki aerobiologiczne (fitoncydy i olejki eteryczne oraz leśna flora bakteryjną sprawiają, że shinrin-yoku może być wykorzystywana jako technika profilaktyczna, rehabilitacyjna, relaksacyjna lub wspomagająca leczenie.
Uważne spacery po lesie wspierają organizm, doprowadzają do normalizacji parametrów życiowych, takich jak ciśnienie krwi, tętno, poziom glikemii czy procesy odpornościowe. Krótko mówiąc to idealna, prozdrowotna forma spędzania wolnego czasu w bliskim kontakcie z naturą.
2. Korzyści z shinrin-yoku
Kąpiele leśne wpływają organizm w szerokim, zarówno fizjologicznym, jak i psychologicznym zakresie. Udowadniają to liczne badania naukowe. Okazuje się, że shinrin-yoku działa na:
- układ odpornościowy. W momencie całkowitego odprężenia organizm zaczyna produkować więcej komórek NK (ang. natural killer, naturalnych zabójców). Wpływ na to mają fitoncydy (w leśnym powietrzu jest nie tylko większa dawka tlenu, ale też duża ilość olejków eterycznych, które zawierają fitoncydy. To naturalne związki chemiczne wydzielane przez drzewa w celu ochrony przed bakteriami, szkodnikami, grzybami, które wywołują również wzrost poziomów substancji cytolitycznych wydzielanych przez komórki odpornościowe,
- układ nerwowy. Badania potwierdziły, że praktykowanie shinrin-yoku aktywuje układ przywspółczulny, a hamuje ulega współczulny. Oznacza to, że wygasza się tryb stresu i walki, a włącza relaksacyjno-regeneracyjny,
- psychikę. Kontakt z przyrodą relaksuje, tonuje i łagodzi stres (po stosowaniu kąpieli leśnych obniża się poziom hormonów stresu, to jest kortyzolu i adrenaliny). Shinrin-yoku to terapia i rodzaj filozofii, który wspiera także leczenie bezsenności i depresji, wzmacnia koncentrację i pamięć. Samopoczucie poprawiają nie tylko piękne okoliczności przyrody, ale i zawarta w glebie bakteria tlenowa Mycobacterium vaccae,
- układ krążenia. Kąpiel leśna sprawia, że zwalnia tętno, spada ciśnienie. Wykazano, że spacery obniżają poziom glikemii u osób chorych na cukrzycę insulinoniezależną.
3. Zasady japońskiej sztuki czerpania mocy z przyrody
Aby kąpiel leśna przyniosła jak najwięcej korzyści dla zdrowia, należy przestrzegać kilku zasad i wskazówek. Co jest ważne? Spacer po lesie lub parku powinien trwać około dwóch godzin.
Kąpieli leśnej można zażywać samotnie lub w grupie, przy czym ważne jest, by powstrzymywać się od rozmów i je ograniczać. Idąc na spacer należy zostawić w domu telefon.
Kąpiel leśna cechuje się brakiem pośpiechu, dlatego bardzo pożądane są przystanki i droga bez celu. Podczas spaceru należy skupić się na kontemplowaniu piękna i detali przyrody. Warto odbierać ją wszystkimi zmysłami.
Czas spędzony na łonie natury należy poświęcić na patrzenie, słuchanie, wąchanie i dotykanie drzew, liści, mchu. Chodzi o to, by możliwie najwolniej i najbardziej uważnie spacerować, ostrząc pięć zmysłów. Czerpać z tego radość, przyjemność i zdrowie.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.