Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (876 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Zabija neurony i wykańcza mózg. Ten sygnał zdradza alzheimera nawet 20 lat przed diagnozą

 Katarzyna Grzęda-Łozicka
17.11.2022 13:08
Zmiany w mózgu chorych na alzheimera zachodzą nawet 20 lat przed tym, jak pojawiają się objawy choroby
Zmiany w mózgu chorych na alzheimera zachodzą nawet 20 lat przed tym, jak pojawiają się objawy choroby (Getty Images)

Szwedzcy naukowcy przebadali mózgi ochotników i potwierdzili, że pacjenci, u których wykryto białka beta-amyloid i tau, byli nawet 20-40 razy bardziej narażeni na rozwój alzheimera w perspektywie najbliższych lat. - Dopiero kiedy zostanie zniszczone ok. 50 proc. tkanki mózgu i zostanie wyczerpana tzw. rezerwa poznawcza, to pacjenci zaczynają mieć objawy choroby - mówi dr n. med. Anna Filipek-Gliszczyńska. Neurolodzy wyjaśniają, jakie mogą być pierwsze sygnały alarmowe i co daje wczesne wykrycie choroby.

spis treści

1. Zmiany w mózgu u chorych na alzheimera - nawet 20 lat przed diagnozą

Choroba Alzheimera rozwija się w mózgu, gdy pojawiają się toksyczne białka: tau oraz beta-amyloid. To jedne z parametrów, które w połączeniu z objawami demencji pozwalają na potwierdzenie choroby, ale już na jej bardziej zaawansowanym etapie.

- Choroba Alzheimera to jest choroba neurodegeneracyjna, która jest związana ze stopniowym, bardzo powolnym niszczeniem struktury mózgu, u której podstawy leży pojawianie się białek patologicznych: beta-amyloidu i tau. To, co rozumiemy kolokwialnie jako chorobę Alzheimera, to jest otępienie w przebiegu tej choroby - tłumaczy dr n. med. Anna Filipek-Gliszczyńska, neurolog z Grupy LUX MED.

Najnowsze odkrycia Szwedów potwierdziły, że zmiany w mózgu zachodzą od 10 do 20 lat zanim pacjent zacznie odczuwać pierwsze symptomy.

Zobacz film: "Czynnik, który zwiększa ryzyko choroby alzheimera"

- Proces neuropatologiczny zaczyna się na kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat przed wystąpieniem choroby. Białka beta-amyloid i tau pojawiają się w mózgu na 20 lat przed wystąpieniem choroby. Dopiero kiedy zostanie zniszczone ok. 50 proc. tkanki mózgu i zostanie wyczerpana tzw. rezerwa poznawcza, pacjenci zaczynają mieć objawy choroby. Na początku są to łagodne zaburzenia poznawcze, które stopniowo narastają, prowadząc w konsekwencji do rozwoju otępienia w przebiegu choroby Alzheimera - wyjaśnia dr Filipek-Gliszczyńska.

Właśnie dlatego chorobę Alzheimera tak trudno jest rozpoznać na wczesnych etapach.

Najbardziej charakterystyczne dla alzheimera jest "uciekanie świeżych informacji". Pacjenci pamiętają dzieciństwo, a nie wiedzą, co było rano
Najbardziej charakterystyczne dla alzheimera jest "uciekanie świeżych informacji". Pacjenci pamiętają dzieciństwo, a nie wiedzą, co było rano (Getty Images)

Zespół szwedzkich naukowców przeskanował mózgi ponad 1300 pacjentów za pomocą pozytonowej tomografii emisyjnej. Uczestnicy badania pochodzili z różnych rejonów świata. Autorzy pracy stwierdzili, że osoby, u których wykryto beta-amyloid i białko tau, były aż 20-40 razy bardziej narażone na rozwój alzheimera w perspektywie nadchodzących lat, niż osoby, u których nie zidentyfikowano tych cząsteczek w mózgu.

- Kiedy zarówno beta-amyloid, jak i białko tau są obecne w mózgu, nie można tego traktować tylko jako czynnika ryzyka, ale raczej już jako diagnozę. Patolog egzaminujący mózg takiej osoby natychmiast rozpoznałby chorobę Alzheimera - przekonuje prof. Rik Ossenkoppele, jeden z autorów badania.

2. Czy alzheimera można wyleczyć?

Eksperci podkreślają, że wczesne wykrycie pozwala na wprowadzenie w życie terapii i diety, które mogą opóźnić i ograniczyć postęp choroby. Na razie nie ma leków, które byłyby w stanie ją wyeliminować.

- Mamy odpowiednie narzędzia w postaci leków, które pozwalają na spowolnienie przebiegu choroby, ale to są leki, które się włącza, dopiero kiedy klinicznie stwierdzamy chorobę Alzheimera. Na razie nie ma wskazań, żeby leczyć same zmiany subkliniczne w mózgu. Nie ma leków, które by spowodowały, że da się np. w jakikolwiek sposób wypłukiwać czy białko tau, czy beta-amyloid. To badanie ma tylko znaczenie prognostyczne - wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Adam Kobayashi, neurolog, przewodniczący Sekcji Chorób Naczyniowych PTN. - Natomiast trwają intensywne prace nad szczepionką, to bardzo obiecujące, ale na razie to jest śpiew przyszłości - mówi ekspert.

Dr Filipek-Gliszczyńska dodaje, że dzięki odpowiedniej diecie oraz aktywności intelektualnej i fizycznej możemy wcześniej przeciwdziałać procesom neurozwyrodnieniowym.

- Wcześniej stosujemy prewencję: to jest dieta, aktywność intelektualna, bardzo ważny w ujawnianiu objawów alzheimera jest stopień wykształcenia chorego. Im pacjent jest bardziej wykształcony, zna więcej języków - tym większe szanse, że choroba rozwinie się u niego później, bo ma więcej połączeń neuronalnych, mówiąc kolokwialnie: ma z czego tracić - wyjaśnia ekspertka.

3. Objawy choroby Alzheimera

Szacuje się, że w Polsce na alzheimera cierpi ponad 350 tys. osób, na świecie - nawet 21 mln. Choroba najczęściej występuje u osób powyżej 65. roku życia, ale do lekarzy coraz częściej trafiają też znacznie młodsi pacjenci.

Jakie mogą być pierwsze sygnały choroby?

- Zazwyczaj wystąpienie choroby poprzedzone jest tzw. łagodnymi zmianami poznawczymi, kiedy pacjent zaczyna mieć niewielkie problemy z pamięcią, np. zapomina, gdzie położył klucze, ale nie zawsze to występuje. Oczywiście nie każde zaburzenia pamięci możemy traktować jako zespół otępienny, mogą one wynikać z bardzo wielu innych czynników, przede wszystkim z przeciążenia naszego mózgu masowością informacji. Natomiast wszelkie zaburzenia poznawcze powinny wzbudzić naszą uwagę - podkreśla prof. Kobayashi.

- Zapominanie nazwisk to nie jest objaw choroby Alzheimera, natomiast kilkakrotne pytanie się o to samo, zapominanie o umówionych spotkaniach albo sytuacja, w której pacjent nie potrafi cofnąć się kilka minut wcześniej i powiedzieć, dlaczego poszedł do łazienki czy kuchni, to są już objawy, które wymagają konsultacji z lekarzem - dodaje dr Filipek-Gliszczyńska.

Neurolodzy tłumaczą, że najbardziej charakterystyczne dla alzheimera jest "uciekanie świeżych informacji". Zapominamy, co robiliśmy wczoraj, co jedliśmy na śniadanie, z kim rozmawialiśmy, a szczegółowo pamiętamy wydarzenia z przeszłości. Niestety ewidentne dla demencji objawy ujawniają się z reguły, kiedy choroba jest już na bardziej zaawansowanym etapie.

- Nie ma żadnych objawów, które mogłyby jednoznacznie sygnalizować już u młodych pacjentów, że są zagrożeni otępieniem. Kiedy choroba się rozwinie, najbardziej charakterystyczne są zaburzenia pamięci, czyli wczesne zaburzenia poznawcze - wyjaśnia Jerzy Bajko, neurolog.

Jak je wykryć w domu? Tu może pomóc prosty test.

- Na przykład dajemy choremu do powtórzenia pięć cyfr i sprawdzamy, czy jest w stanie je powtórzyć, ale kluczowe pytanie - czy będzie w stanie je powtórzyć, jeśli odwrócimy jego uwagę. Na przykład pytamy: "a czy rodzice żyją", "a gdzie się pan urodził" i wtedy znowu prosimy o powtórzenie tych liczb. Zdrowe osoby są w stanie je sobie przypomnieć, osoby z chorobą Alzheimera - nie - wyjaśnia lekarz.

Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Źródło: WP.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze