Rak odbytnicy - przyczyny, leczenie
Rak odbytnicy rozwija się długo i powoli. Początkowo nie daje żadnych objawów, jednak zmiany w oddawaniu stolca (zaparcie lub biegunka lub obydwa stany na przemian, uczucie parcia na stolec i wydalanie wśród parcia nieco śluzu, często z domieszką krwi) zawsze muszą budzić podejrzenie raka odbytnicy. Należy wtedy zgłosić się do lekarza. Warto zaznaczyć, ze krew w stolcu może być również spowodowana hemoroidami, nie musi to być od razu rak odbytnicy. Rak odbytnicy pojawia się najczęściej w wieku 50-60 lat, rzadziej u kobiet niż mężczyzn.
1. Rak odbytnicy - przyczyny
Istnieje wiele czynników zwiększających ryzyko wystąpienia choroby. Zostały one podzielone na dwie grupy – na czynniki wewnętrzne oraz czynniki zewnętrzne.
Czynniki wewnętrzne sprzyjające rozwojowi raka odbytu:
- liczne polipy gruczolakowate jelita grubego,
- uwarunkowania dziedziczne,
- występowanie cyst łojowych (zespół Muir-Torre),
- guzy mezodermalne oraz torbiele naskórkowe (zespół Gardnera),
- złośliwe nowotwory układu nerwowego (zespół Turcota).
Wśród czynników zewnętrznych wymienia się:
- nałogowe palenie tytoniu,
- dietę ubogą w warzywa i owoce,
- nadmierną ilość tłuszczów zwierzęcych w codziennych jadłospisie,
- zbyt małą ilość witamin (A, C, E) w codziennej diecie,
- spożywanie czerwonego mięsa,
- zaparcia,
- małą aktywność fizyczną.
Na rozwój choroby narażone są także kobiety, które nie rodziły dzieci oraz osoby spożywające pokarmy zawierające substancje rakotwórcze, które zawarte są m.in. w potrawach przyrządzanych na grillu. Rozwijający się nowotwór odbytnicy daje wiele objawów. Do najbardziej charakterystycznych należą: krew w stolcu, utrata apetytu, wzdęcia, zaburzenia pracy układu pokarmowego, wodobrzusze, podwyższona temperatura ciała, bóle podbrzusza, parcie na stolec. Niepokój powinna wzbudzić także zmiana rytmu wypróżnień oraz utrata masy ciała.
Rak jelita grubego może występować tylko w obrębie jamy jelita, może także naciekać na ścianę jelita bądź atakować węzły chłonne i inne narządy wewnętrzne. Nowotwór można zróżnicować ze względu na rodzaj zmian, jakie mu towarzyszą. Wyróżnia się zatem: raka polipowatego, owrzodziałego i grzybiastego, owrzodziałego i zwężającego oraz rozlegle naciekającego.
2. Rak odbytnicy - leczenie
Osoba, która obserwuje u siebie podejrzane zmiany, powinna niezwłocznie udać się do lekarza. Specjalista najpierw wykonuje badanie per rectum. Na jego podstawie może stwierdzić, czy w odbytnicy powstały niepokojące guzki. Następnie kieruje pacjenta na badania specjalistyczne, by dowiedzieć się, w jakim stopniu zaawansowania jest nowotwór. W tym celu wykonuje się kolonoskopię, rektoskopię, USG przezodbytnicze oraz wlew kontrastowy doodbytniczy.
W przypadku nowotworów naciekających na inne układy wykonuje się dodatkowo tomografię komputerową, cytoskopię oraz RTG klatki piersiowej. W rozpoznaniu raka odbytnicy istotny jest wynik CEA (ang. carcino-embrionic antigen – antygen rakowo-płodowy). Podwyższony poziom CEA wskazuje na przerzuty nowotworu do wątroby.
Najskuteczniejszą metodą leczenia jest usunięcie odbytu (tzw. amputacja brzuszno-kroczowa odbytnicy). Czasem istnieje możliwość pozostawienia mięśni zwieracza, czasem jednak konieczne jest stworzenie sztucznego odbytu (stomia). W tym drugim przypadku pacjent na przedniej ścianie brzucha ma wyprowadzone jelito i kał zbierany jest do specjalnego zbiornika. Niekiedy przed operacją wykonuje się radioterapię, w wyniku której rozmiary guza ulegają zmniejszeniu. Jeżeli nowotwór był zaawansowany, po operacji konieczne jest zastosowanie chemioterapii.
Odpowiednio dobrana dieta i właściwości adaptacyjne organizmu pozwalają po krótkim czasie uzyskać taki stan, że chory oddaje stolec 1 raz dziennie do zbiornika, tylko niekiedy regulując sobie jego oddawanie irygacjami. Jeśli zachorują młodsze osoby, choroba ma wówczas bardzo złośliwy charakter.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.