Alergia na nikiel - objawy, gdzie znajduje się nikiel, rozpoznanie, leczenie

Nikiel to srebrzysto-biały metal o złotawym połysku. Stosowany jest do produkcji przedmiotów codziennego użytku, choć stosunkowo często wywołuje alergię.

Jest obecny w biżuterii, artykułach spożywczych i kosmetykach. Uczulenie na nikiel (alergia na nikiel) częściej rozpoznawane jest u kobiet, a objawy należą do uporczywych w przebiegu i leczeniu.

Alergia na nikiel jest wywołana przenikaniem cząsteczek tego metalu przez skórę, co natychmiast wywołuje reakcję układu odpornościowego.

Kontakt z dużą ilością alergenu (kosmetyki, produkty codziennego użytku, biżuteria, żywność, nikiel w wodzie) sprawia, że pojawiają się objawy uczulenia na nikiel. Szacuje się, że dolegliwości objawiają się na przykład po przyjęciu ponad 0,3 mg tego metalu wraz z pożywieniem.

Ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej zwiększa:

• młody wiek,
• uzależnienie od papierosów,
• płeć żeńska,
• alergia na nikiel w rodzinie,
• alergia na inne metale (np. alergia na chrom i nikiel, alergia na nikiel i kobalt),
• kontakt z niklem w pracy.

Istnieją dwa podstawowe rodzaje reakcji alergicznej na nadmiar niklu w organizmie:

• alergia kontaktowa - uczulenie na skutek kontaktu ciała z metalem,
• alergia pokarmowa - uczulenie wywołuje nikiel w żywności (produkty zawierające nikiel).

Alergia kontaktowa na nikiel objawia się swędzącą wysypką w konkretnym miejscu na ciele, które zetknęło się z metalem (np. dziurki w uszach). Alergia pokarmowa to uczulenie na nikiel w pożywieniu, objawia się problemami żołądkowymi lub trudnościami z oddychaniem po zjedzeniu artykułów spożywczych (nikiel w pokarmach).

Zdarzają się również przypadki, gdy pacjent ma wyłączenie uczulenie kontaktowe, a po pewnym czasie zaczyna źle się czuć na skutek zjedzenia konkretnych produktów, wówczas stwierdza się tzw. alergię uogólnioną.

Alergia kontaktowa na nikiel objawia się przede wszystkim wysypką, jest to tzw. alergiczne kontaktowe zapalenie skóry lub wyprysk kontaktowy. Alergia na metale ma postać czerwonych, swędzących grudek, które mogą być także sączące. Po jakimś czasie skóra staje się szorstka i łuszcząca, czasem twardnieje i boleśnie pęka.

Uczulenie kontaktowe zaczyna ustępować, kiedy usuniemy ze skóry niklowany przedmiot, np. guzik czy sprzączkę od paska. Objawy pojawiają się nawet wtedy, kiedy zawartość niklu w przedmiocie jest naprawdę niewielka.

Objawy alergii pokarmowej na nikiel mogą mieć postać zapalenia spojówek, nieżytu nosa, ataku astmy, a nawet wstrząsu anafilaktycznego. Pamiętajmy, że jeśli powyższe symptomy pojawią się i nie będą reagowały na leczenie środkami bez recepty powinniśmy zgłosić się do lekarza.

Życie z alegią na nikiel polega przede wszystkim na unikaniu alergenu. Dotyczy to zarówno alergii kontaktowej, jak i pokarmowej. Nikiel może znajdować się także w innych przedmiotach codziennego użytku, takich jak:

• biżuteria,
• oprawki okularów,
• naparstki,
• zegarki,
• zamki,
• nożyczki,
• spinki,
• klucze,
• sztućce,
• długopisy,
• guziki,
• sprzączki od pasków,
• implanty ortopedyczne,
• implanty stomatologiczne.

Nikiel w kosmetykach występuje w postaci zanieczyszczenia, niewyszczególnianego w składzie produktu. Zazwyczaj jest obecny w produktach do makijażu oczu, takich jak cienie, bazy, rozświetlacze czy kredki.

Jedynie niektórzy producenci dodają na opakowaniach informację o braku zawartości niklu, choć poziom metalu poniżej jednej stutysięcznej nie wywołuje objawów alergii na nikiel na twarzy ani żadnych innych objawów kontaktu z alergenem.

Alergia pokarmowa na nikiel wymaga zastosowania diety bezniklowej, która polega na zrezygnowaniu ze spożywania niektórych artykułów. Nikiel w produktach spożywczych (nikiel w żywności):

• sery topione,
• rośliny strączkowe,
• migdały,
• ocet,
• koncentrat pomidorowy,
• suszone śliwki,
• owoce morza,
• śledzie,
• konserwy,
• piwo,
• wino,
• herbata zielona,
• herbata czarna,
• czekolada,
• kakao.

Wizyta u alergologa to podstawa diagnostyki i leczenia alergii. Lekarz stawia rozpoznanie na podstawie rozmowy z pacjentem na temat charakterystycznych objawów uczulenia oraz czynników wywołujących, a także wyników testów płatkowych, czyli kontaktowych.

Jeśli cierpimy na alergię pokarmową na nikiel dietę należy skonsultować z lekarzem. Nie można bowiem dopuścić do tego, aby unikanie niektórych pokarmów doprowadziło do niedoborów witamin i minerałów.

Alergia na nikiel jest nieuleczalna, ale można doprowadzić do jej remisji, czyli do ustąpienia objawów lub zmniejszenia ich natężenia. Warunkiem jest stałe unikanie kontaktu z alergenem, a w przypadku alergii pokarmowej - stosowanie odpowiedniej diety.

Można również zdecydować się na przyjmowanie leków, które zmniejszają swędzenie i łagodzą zmiany skórne. Ważne jest również szczególne dbanie o skórę, ponieważ ma ona tendecję do przesuszenia i rogowacenia.

Dieta w przypadku alergii pokarmowej na nikiel jest niezwykle ważna, polega przede wszystkim na zaprzestaniu spożywania produktów o największej zawartości metalu (nikiel w pożywieniu).

Czego unikać w przypadku alergii na nikiel? Przede wszystkim produktów pełnoziarnistych, roślin strączkowych, kukurydzy, pomidorów, sera topionego, margaryny, ryb i owoców morza, czekolady, kakao, migdałów, orzechów, mocnej kawy i herbaty, piwa i wina.

Bardziej bezpieczne produkty dla uczulonych na nikiel to mięso, mleko, jaja, ziemniaki, ogórki, pieczarki, cebula, jabłka, cytrusy, papryka i sałata.

Należy pamiętać, że zawartość niklu w żywności jest bardzo różna, samopoczucie zależy od ilości zjedzonego dania i indywidualnej wrażliwości. Warto sprawdzać reakcję organizmu na konkretne produkty spożywcze i wówczas zdecydować o ich ograniczeniu lub wyeliminowaniu.