Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (876 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Badania pokazują, która szczepionka jako booster jest najlepsza. Ekspert: Mistrzowskiego składu się nie zmienia!

 Karolina Rozmus
11.11.2021 22:41
Badania pokazują, która szczepionka jako booster jest najlepsza. Ekspert prostuje: Mistrzowskiego składu się nie zmienia!
Badania pokazują, która szczepionka jako booster jest najlepsza. Ekspert prostuje: Mistrzowskiego składu się nie zmienia! (Getty Images)

Rekomendacje Ministerstwa Zdrowia zostawiają dużą dowolność w wyborze dodatkowej dawki szczepionki. To rodzi pytanie - jakie połączenie zapewni nam najwyższą ochronę? Odpowiedź wydaje się tkwić w najnowszych wynikach badań. Ekspert jednak ostrzega przed dosłowną interpretacją i tłumaczy zalecenia MZ.

1. Trzecia dawka w Polsce

spis treści

Wszystkie osoby pełnoletnie, u których od zakończenia pełnego cyklu szczepień minęło 6 miesięcy, mogą od listopada rejestrować się na kolejną, dodatkową dawkę szczepionki – tzw. booster.

- Po dwóch tygodniach od podania trzeciej dawki, odpowiedź odpornościowa wraca niemalże do stanu podstawowego, czyli skuteczność oscyluje wokół tej, którą uzyskiwaliśmy 2 tygodnie po przyjęciu drugiej dawki. Booster wzmacnia i niejako przywraca skuteczność szczepionek przeciw COVID-19 – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie dr Bartosz Fiałek, reumatolog i popularyzator wiedzy medycznej nt. COVID.

W Polsce są jasne zalecenia dotyczące preparatów dostępnych dla pacjentów – szczepienia uzupełniające i dodatkowe będą dokonywane preparatami mRNA – chodzi o szczepionki koncernów Pfizer i Moderna.

Zobacz film: "Kiedy dostępny będzie lek na COVID-19?"

Rekomenduje się, by trzecią dawką był ten sam preparat mRNA, co przy poprzednich szczepieniach – zaszczepieni Pfizerem mają przyjąć kolejną, pełną, dawkę tej samej szczepionki, podczas gdy zaszczepieni szczepionką Spikevax przyjmą ½ dawki szczepionki od Moderny. Ci, którzy zaszczepieni byli szczepionkami wektorowymi mają pełną dowolność co do wyboru szczepionki mRNA pod postacią dodatkowej dawki.

- Preferowane jest podanie szczepionki mRNA tego samego producenta, jak przy poprzednich dawkach, natomiast jeśli nie ma do niej dostępu, można jak najbardziej podać inny preparat mRNA – potwierdza dr Bartosz Fiałek.

2. Moderna górą?

A która droga jest najlepsza? Które połączenie da najlepszą ochronę? Na to pytanie trudno o łatwą, jednoznaczną odpowiedź. Wciąż nie ma zbyt wielu danych na temat efektów takich szczepień – np. w Izraelu, który najszybciej dotychczas decydował o szczepieniu trzecią dawką, podaje się tylko szczepionkę od Pfizera. Tam do informacji publicznej wyciekły wyniki badań izraelskiej organizacji zdrowia Clalit Health Services, według której trzecia dawka szczepionki koncernów Pfizera/BioNTech w 92 proc. chroni przed ciężkim przebiegiem infekcji.

To by wskazywało, że kontynuowanie szczepienia tym samym preparatem jest słuszną ścieżką.

- Jeżeli mówimy o kolejnej dawce szczepionki przeciw COVID-19, to nie ma w badaniach klinicznych jednoznacznych stwierdzeń, który z preparatów mRNA jest lepszy – mówi ekspert.

Nowe badanie z USA rzuca nieco światła na tę kwestię – amerykańskie Narodowe Instytuty Zdrowia (NIH) badały efekty po szczepieniach na COVID różnymi konfiguracjami preparatów. Największą liczbę przeciwciał zaobserwowano po podaniu 3 pełnych dawek szczepionki Moderny. Również dobre wyniki dało połączenie dwóch dawek Pfizera z jedną pełną Moderny.

- Interwał czasowy pomiędzy podaniem dwóch dawek w przypadku szczepionki Pfizer-BioNTech jest krótszy (3 tygodnie) niż w przypadku szczepionki Moderny (4 tygodnie). Ponadto dawka mRNA jest w przypadku szczepionki Moderny wyższa (100ug) niż w przypadku Pfizer-BioNTech (30ug). Wydaje się więc, że wyższe miana przeciwciał produkowane po szczepionce Moderny wynikają z jednej strony z dłuższego interwału czasowego, a z drugiej strony – z większej dawki czynnika generującego odpowiedź odpornościową – tłumaczy "wyższość" Moderny nad innymi preparatami ekspert.

Nie ma to jednak istotnego znaczenia dla wyboru boostera.

- Wyniki pokazujące wyższość Moderny nad Pfizerem dotyczą więc wyższych mian przeciwciał. Natomiast, jeśli przełożymy to na skuteczność, a nie tylko na miana przeciwciał, to obie szczepionki mRNA wypadają niemal analogicznie w kontekście ochrony przed różnymi zjawiskami związanymi z COVID-19 czy z transmisją wirusa SARS-CoV-2.

3. Wektorowa plus mRNA – najlepsze połączenie?

Zgodnie z badaniem NIH w USA podanie kolejnej (drugiej) dawki J&J powodowało czterokrotny wzrost poziomu przeciwciał, podczas gdy wzrost ich poziomu po podaniu Moderny po jednodawkowym szczepieniu J&J był ponad siedemdziesięciokrotny.

- Szczepionki mRNA przeciw COVID-19 w bardzo istotnym stopniu pobudzają humoralną, czyli zależną od przeciwciał, odpowiedź odpornościową. Stąd znacznie wyższe miana przeciwciał w porównaniu do tych, które uzyskujemy po przyjęciu szczepionek wektorowych – tłumaczy dr Fiałek.

Nie jest to zresztą jedyne badanie, które potwierdza, że mieszanie szczepionek daje bardzo dobre efekty.

Francuskie badanie naukowców z Międzynarodowego Centrum Badań nad Chorobami Zakaźnymi (CIRI) w Lyonie we Francji, którego wyniki ukazały się na łamach Nature, wydają się dowodzić wyższość podawania szczepionek w schemacie wektorowa plus mRNA nad stosowaniem szczepionek mRNA wyłącznie.

- Szczepionki wektorowe prowadzą do produkcji niższych mian przeciwciał od szczepionek mRNA przeciw COVID-19, jednak, jeśli tę odpowiedź odpornościową wzmocnimy szczepionką mRNA, to dochodzi do znacznego wzrostu miana przeciwciał. Należy pamiętać, że takie wyniki uzyskujemy w przypadku podania boostera po dwóch dawkach szczepionek wektorowych, ale w odwrotnej kolejności już to tak nie działa.

Uczestnicy tego badania, którzy otrzymali Pfizera w obu dawkach, byli dwa razy bardziej narażeni na zarażenie koronawirusem niż ci, którzy otrzymali szczepienie Astra Zeneką z boosterem pod postacią szczepionki mRNA.

Te badania stanowią potwierdzenie wcześniejszych prac naukowców – m.in. z Korei Południowej czy z Wielkiej Brytanii. Ale zdaniem eksperta poziom przeciwciał to nie wszystko.

- Nie przywiązywałbym wagi wyłącznie do miana przeciwciał, ponieważ jest to tylko jedna ze składowych odpowiedzi odpornościowej. Należy pamiętać, że istotne są również: komórkowa odpowiedź odpornościowa oraz pamięć immunologiczna. Jeśli porównamy więc całokształt odpowiedzi odpornościowej, a nie tylko ten mały wycinek, to okazuje się, że i Pfizer-BioNTech, i Moderna, są wysoce i porównywalnie skuteczne.

- Na tę chwilę nie ma znaczenia, jaką szczepionkę mRNA przeciw COVID-19 przyjmiemy po szczepionce wektorowej - dodaje.

4. Wolny wybór czy rekomendacje ministerstwa?

Badania i komentarz eksperta nie dają odpowiedzi na to, co jest lepsze i co lepiej ochroni nas przed skutkami zakażenia SARS-CoV-2. Ten spór, póki co, pozostaje nierozstrzygnięty. Jednak nie znaczy to, że nie mamy odpowiedzi na pytanie, jaką szczepionkę wybrać. Podpowiadają to rekomendacje Ministerstwa Zdrowia.

- Jeśli przyjęliśmy preparat Pfizer-BioNTech, zaleca się kontynuacje tym preparatem, podobnie jest z Moderną. Dlaczego? Z tego względu, iż uznaje się, że jeśli zaszczepiliśmy się danym preparatem i nie zanotowaliśmy negatywnych skutków ubocznych, to rekomenduje się kontynuację tym samym preparatem. Jak to się mówi – mistrzowskiego składu się nie zmienia! – podkreśla dr Fiałek i dodaje: – Ja tak postępuję w kontekście chociażby szczepień na grypę, rokrocznie przyjmując ten sam, zaktualizowany preparat.

To stanowisko, jak mówi ekspert, zgodne jest z ustaleniami naukowców, a także z przekonaniami lekarzy.

- Po szczepieniu preparatem Pfizer-BioNTech kontynuował będę cykl szczepień tą samą szczepionką – podsumowuje dr Fiałek.

W kontekście rosnącej liczby zakażeń podczas czwartej fali, której szczytu wciąż jeszcze nie osiągnęliśmy, wydaje się to rozsądnym posunięciem.

Jego zdaniem, jeśli musimy dokonać wyboru, kierujmy się innym kluczem:

- Nie podjąłbym się sugestii, którą szczepionkę przeciw COVID-19 wybrać jako booster po cyklu podstawowym wykonanym jedną ze szczepionek wektorowych. Po prostu – wybierzmy tę, którą mamy najbliżej, taką, którą mamy dostępną najszybciej – kończy wywód ekspert.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze